اوتیسم، تبعید به جزیره تنهایی
اوتیسم، تبعید به جزیره تنهایی
دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی
به نام آنکه خلاق جهان است امید بی پناه و بی کسان است
به نام آنکه یادآور او تسلی بخش عاشقان است و ...............
اوتیسم یا درخودماندگی این درد، درمان ندارد. همه روز در گهوارهاش به جایی خیره میماند، نه دلتنگ میشود، نه مثل نوزادان دیگر دستهایش را دراز میکند تا بغلش کنم. نه غریبی میکند، نه میخندد، حس میکنم جایی ته رویاهایش شناور است، جایی در سیاهی فضا، جایی که هیچکس نشانیاش را نمیداند،جایی تنگ و تاریک با دیوارهایی ضخیم از آئینه که روی درش با خطی ناهنجار نوشتهاند: «اوتیسم».
Autism اوتیسم یک اختلال مغزیست که اغلب برقراری ارتباط با دیگران را دشوار می کند و با علائمی از جمله تاخیر در فراگیری صحبت کردن و یا عدم صحبت کردن و افسردگی و اضطراب مشخص می شود.
بیشتر افراد مبتلا به اوتیسم همیشه در ارتباط برقرار کردن با دیگران دچار مشکل می شوند. اما تشخیص زودهنگام و اقدامات مناسب برای درمان اوتیسم می توانند به بسیاری از مبتلایان به این بیماری کمک کنند تا از تمام پتانسیل های خود استفاده کنند. نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیرطبیعی مشخص میشود. علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز میکند و علّت اصلی آن ناشناختهاست. این اختلال در پسران شایعتر از دختران است. وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر میگذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی وفعالیتهای مربوط به بازی، مشکل دارند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار میسازد. در بعضی موارد رفتارهای خودآزارانه و پرخاشگری نیز دیده میشود. در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخهای غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیا یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده میشود و ممکن است در حواس پنجگانه) بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز حساسیتهای غیر معمول دیده شود. هسته مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است.
از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است. کارشناسان زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل میدانند. نتیجه یک مطالعه نشان میدهد زنانی که چاق یا دیابتی هستند، در صورتی که باردار شوند، بیش از مادران سالم با احتمال تولد نوزاد اوتیسمی روبرو خواهند بود .
50 % از کودکان اوتیستیک قادر نیستند از زبان به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده نمایند. عدم به کار بردن ضمیر "من" از ویژگی های کلامی این کودکان است. از مسائل دیگر تکلمی، تکرار کلمات و جملات اطرافیان است
اوتیسم یک ناتوانی طولانی مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبی – روانی در فرد می شود. گر چه به نظر می رسد که اوتیسم عارضه نادری است اما اطلاعات اخیر گویای آن است که شیوع اوتیسم حتی تا20 مورد در هر10000 تولد زنده می رسد. اوتیسم در پسران3 - 4 برابر بیشتر از دختران دیده می شود. اگر چه علت اصلی آن کاملاً شناخته شده نیست، اما در سال های اخیر تحقیقات و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است. تحقیقات تأکید زیادی بر منشاء زیست شناختی و عصبشناختی در مغز دارد . در بسیاری از خانواده ها سابقه اوتیسم و یا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است که ریشه ژنتیک را مطرح می کند اگر چه تا به حال ژن خاصی که مربوط به اوتیسم باشد شناخته نشده است . پژوهشگران در مورد نقش ژنتیک در علت شناسی اوتیسم اختلاف نظر دارند و عده ای از آنها ترکیب چندین ژن را به عنوان علتاختلال مطرح می کنند . چندین نظریه درباره اوتیسم مطرح شده که هیچیک به طور دقیق اثبات نشده است.
اوتیسم تمایل دارد در خانواده ها گسترش پیدا کند از همین رو کارشناسان گمان می کنند که ممکن است اوتیسم ریشه ارثی داشته باشد. محققان در تلاشند تا ژن هایی که به طور مستقیم در بروز این بیماری دخیل
هستند را کشف کنند.
مطالعات دیگری نیز بر روی این موضوع در حال انجام است که آیا ممکن است بیماری به علت سایر بیماریهای
دیگر و یا عوامل محیطی به وجود بیاید یا خیر.
بعضی از مردم فکر می کنند که اوتیسم به علت واکسن های دوران کودکی مانند سرخک، اوریون و سرخجه به وجود می آید. اما محققان صحت این باور غلط را رد کرده اند. پس حتما دقت داشته باشید که نوزادتان تمام واکسن ها دوران کودکی را دریافت کند. این واکسن ها می توانند از کودکتان در مقابل بیماری های خطرناک
وحتی کشنده محافظت کنند .
کودکان مبتلا به اوتیسم کودکان سرکشی نیستند که خود رفتارهایشان را انتخاب کرده باشند. اوتیسم به دلیل داشتن والدین بد ایجاد نمی گردد، به علاوه هیچ عامل روان شناختی خاصی در خصوص تأخیر رشد کودک
شناخته نشده است لذا اوتیسم یک بیماری روانی نیست.
فراد مبتلا به اوتیسم معمولاً حداقل نصف علائمی را که در زیر عنوان شده است نشان می دهند . این نشانه ها از خفیف تا شدید متغیر هستند . در موقعیت های کاملاً متفاوت، رفتارهایی که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده می گردد.
اصرار به یکسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند و مشکلات شدید تکلمی دارند.
در بیان نیازها مشکل دارند و از اشارات و حرکات به جای کلمات استفاده می کنند.
اغلب از ضمایر استفاده معکوس می کنند ، به جای استفاده از " من" از " تو" استفاده می کنند
کلمات و یا جملات دیگران را تکرار می کنند.
خنده و گریه بی دلیل دارند و یا بدون علت مشخص نگران و مضطرب می شوند.
شلوغی به پا می کنند و به دلایلی که برای دیگران آشکار نیست شدیداً پریشان می شوند.
قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار کنند.
دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند.
تماس چشمی ندارند یا تماس چشمی آنها اندک است. به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند.
با اسباب بازی، درست بازی نمی کنند.
چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند و احساس درد کمتر یا بیشتر از حد دارند.
از خطرات نمی ترسند.
نوجوانان مبتلا به اوتیسم اغلب افسرده هستند و دچار اضطراب زیادی می شوند مخصوصا اگر هوش آنها هم اندازه با میزان میانگین و یا بالاتر از آن باشد.
برخی از کودکان در سنین نوجوانی دچار تشنج هایی مانند صرع می شوند.
پر تحرک یا کم تحرک هستند و به صحبتها و یا صداها پاسخ نمی دهند به طوری که به نظر می آید ناشنوا هستند اگر چه حس شنوایی سالم است.
· 70 % کودکان مبتلا به اوتیسم، ناتوانی هوشی دارند.
طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، در سال 1975 از هر 5 هزار نفر، یک نفر به اوتیسم مبتلا بوده اما در سال 2004 این میزان به یک در 166 نفر رسیده و در سال 2014 از هر 42 کودک یک نفر مبتلا به اوتیسم بوده است. امروزه دیگر تصویری که از یک کودک مبتلا به اوتیسم داریم، یک فرد ناتوان و گوشه گیر نیست، بلکه می دانیم اوتیسم طیف گسترده ای از علائم را به همراه دارد.
درمان اوتیسم چگونه است؟
درمان اوتیسم شامل آموزش های رفتاری خاص است. آموزش های رفتاری مبتنی بر پاداش برای رفتار های خوب که به آنها مهارت های اجتماعی و چگونگی برقراری ارتباط را یاد می دهد و به آنها کمک می کند که بتوانند در بزرگسالی با برخی از مشکلاتشان کنار بیایند و مشکلات کمتری داشته باشند.
با شروعِ به موقعِ مراحل درمانی، بسیاری از کودکان فرا خواهند گرفت که چگونه با دیگران بهتر ارتباط برقرار کنند. آنها فرا خواهند گرفت که چگونه از عهده برخی از کارهای خود در بزرگسالی بر بیایند.
بسته به کودک، درمان ممکن است شامل مواردی مانند گفتار درمانی و درمان فیزیکی نیز شود. گاهی اوقات داروهایی نیز برای درمان مثلا افسردگی و یا رفتار های وسواسی جبری نیز تجویز می شود.
درمانِ مورد نیاز کودک شما به علائم کودکتان بستگی دارد و ممکن است نسبت به سایر کودکان مبتلا به اوتیسم متفاوت بوده و حتی با گذر زمان تغییر کند.
چون افراد مبتلا به اوتیسم بسیار با هم متفاوت هستند، درمانی که به یکی از آنها کمک می کند ممکن است به فرد دیگر مبتلا به اوتیسم کمکی نکند. لذا حتما مراحل درمان را زیر نظر متخصصین امر و با همکاری کامل با تمام افرادی که در این مسیر می خواهند به کودکتان کمک کنند انجام دهید و سعی کنید بهترین راه های درمانی برای مدیریت علائم کودکتان را پیدا کنید.
خانواده ها چگونه می توانند با کودک مبتلا به اوتیسم کنار بیایند؟
بخش مهمی از برنامه های درمانی کودکان مبتلا به اوتیسم این است که سایر افرادِ خانواده آموزش های لازم در مورد اوتیسم و چگونگی برخورد و مدیریت علائم آن را فرا بگیرند. آموزش می تواند استرس های خانواده را کاهش داده و به کودکتان کمک کند تا عملکرد بهتری داشته باشد. برخی از خانواده ها نسبت به سایرین نیاز به آموزش های بیشتری دارند.
برای داشتن زمان های استراحت و تفریح برنامه ریزی داشته باشید. مراقبت و رفع نیاز های یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است عوارضی برای کل افراد خانواده داشته باشد. به همین خاطر زمان هایی را برای داشتن استراحت و تفریح برای کل اعضای خانواده برنامه ریزی کنید.
زمانی که کودک شما بزرگتر می شود تقاضای کمک های بیشتری بکنید. دوران نوجوانی یک فرد مبتلا به اوتیسم می تواند دوران بسیار دشواری باشد.
با سایر خانواده هایی که آنها نیز کودکی مبتلا به اوتیسم دارند در ارتباط باشید. می توانید با هم در مورد مشکلات و تجربیاتتان صحبت کنید.
بزرگ کردن یک کودک مبتلا به اوتیسم کار بسیار دشواریست. اما با حمایت و آموزش، خانواده شما می توانند روش برخورد با این بیماری را فرا بگیرند.
دانشگاه علوم پزشکی و تشکل های مردمی پیشگام برگزاری نخستین همایش منطقه ای اوتیسم در کشور شده و بر همین اساس نخستین همایش منطقه ای اوتیسم ایران قرار است ۱۴ تیرماه امسال در تالار شهید شایان مهر دانشگاه علوم پزشکی تبریز برگزار گردید.
در این همایش علاوه بر مسئولان محلی، معاون توانبخشی وزارت بهداشت، مدیرعامل انجمن اوتیسم ایران، دبیر انجمن گفتار درمانی ایران و کارشناسان و متخصصان فعالان اوتیسم شرکت داشته اند.
سعیده صالح غفاری مدیرعامل انجمن اوتیسم ایران که برای حضور در این همایش به تبریز سفر کرده، در جمع خبرنگاران با اشاره به ضرورت برگزاری همایش های منطقه ای در کشور اظهار داشت: این انجمن، با هدف آموزش و شناخت بیشتر اوتیسم در ایران، نسبت به طراحی همایش های منطقه ای در سراسر کشور اقدام کرده که دانشگاه علوم پزشکی تبریز پیشگام برگزاری اولین همایش منطقه ای در این حوزه شد.
وی با تاکید بر لزوم حساسیت بیشتر جامعه به اوتیسم تصریح کرد: با توجه به اینکه آمار شناسایی و تشخیص افراد مبتلا به اوتیسم رو افزایش است لزوم توجه به این مقوله در جامعه بیش از گذشته حس می شود.
مدیرعامل انجمن اوتیسم ایران با اشاره به اینکه بر اساس آمار جهانی نسبت مبتلایان به این بیماری یک در ۶۳ نفر استاضافه کرد: گرچه ما در ایران با چالش نقص آمار مواجهیم اما بر اساس بررسی های سازمان بهزیستی، این نسبت در کشور ما یک در ۱۰۰ نفر اعلام شده است.
صالح غفاری با بیان اینکه همین آمار هم تعداد کمی نیست و باید نسبت به آن حساس بود گفت: همینک با ارتقای آگاهی جامعه از علائم اوتیسم، بیماران تازه تشخیص درحال افزایش بوده بطوریکه بزرگسالان هم بواسطه شناخت بهتر از آن خود را به این انجمن معرفی می کنند.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری سمینارهای منطقه ای می تواند راهکاری مناسب برای ارتقای آگاهی جامعه و نیز تبادل تجربیات و علوم جدید بین کارشناس و درمانگران و خانواده ها باشد.
میزان شیوع بیماری اوتیسم در جهان در حال افزایش است و از هر ۱۶۰ کودک یک نفر به بیماری اوتیسم در حال حاضر مبتلا می شوند که این موضوع باعث نگرانی کارشناسان حوزه بهداشت و سلامت شده است.
اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال رشدی است که از هر ۱۶۰ کودک در سراسر جهان یک نفر به آن مبتلاست.
بررسیها حاکی از آن است در سراسر جهان از بین هر ۱۶۰ کودک یک نفر دچار اختلال اوتیسم است. هر چند آمار منتشر شده از تعداد مبتلایان به این اختلال رقم میانگین است و شیوع آن در بسیاری از کشورهایی با میزان درآمد پایین و متوسط ناشناخته باقی مانده است.
کنترل اوتیسم با طب گیاهی
مطالعات نشان داده است مصرف ویتامین ۶ Bو ۱۲ B، منیزیم و سلنیوم نیز در این بیماران مفید است.
به همین دلیل توصیه می شود افراد مبتلا به اوتیسم از منابع غنی از منیزیم مانند سویا، اسفناج، بادام، تخم کدو و آفتابگردان، عدس، جو و کلم بروکلی استفاده کنند.
حبوبات و مغزها نیز به دلیل غنی بودن از ویتامین B توصیه می شود.
بهتر است این افراد از مصرف زیاد شیرینی، بیسکویت و ماکارونی به دلیل دارا بودن گلوتن و نیز مصرف لبنیات و بستنی به دلیل داشتن کازئین (پروتئین شیر) اجتناب کنند، زیرا گلوتن و کازئین باعث تشدید علائم بیماری می شود.
کنسرو و غذای آماده، شکلات، رنگ های مصنوعی و فست فودها نیز مضر است. مصرف زیاد میوه و سبزیجات تازه و نوشیدن آب کافی توصیه می شود.
مطالعات زیادی تاثیر مثبت گیاه جینگکو را نیز در بهبود شرایط این بیماران نشان داده است. جینگکو در تقویت حافظه و کمک به تکامل مغز مفید است.
طب سوزنی نیز از روش های درمانی توصیه شده و اثربخش در بهبود شرایط مختلف بیمار اوتیسمی است.
تمرینات فیزیکی، ورزش و ماساژ نیز به این بیماران کمک می کند.
در حالی که پزشکان فعلا از درمان بیماری اوتیسم بازمانده اند، دارویی برای درمان آن در حیوانات با موفقیت آزمایش شده و همین امر امیدواری زیادی را در محافل پزشکی دنیا به وجود آورده است.
سیاری از پزشکان برای کنترل این بیماری از طیف گسترده ای از داروهای روانگردان استفاده می کنند تا بتوانند رفتارهای ضداجتماعی مبتلایان به اوتیسم را تحت کنترل درآورند. اما این کار به خصوص در کودکان ممکن است اثرات سوء دیگری بر جای بگذارد.
به تازگی دارویی با هدف درمان اوتیسم ابداع شده که می تواند ارسال سیگنال های الکتریکی در مغز را به شرایط عادی بازگرداند. این دارو با موفقیت بر روی موش ها آزمایش شده و پژوهشگران امیدوارند این تحول درمان اوتیسم را نیز در آینده ممکن کند.
داروی یادشده برای درمان نوع خاصی از بیماری اوتیسم که Haploinsufficiency Syndrome)
MEF۲C) یا MHS نام دارد، قابل استفاده خواهد بود. مبتلایان به این نوع از اوتیسم با مشکل ارسال بیش از حد سیگنال های تحریک کننده مغز مواجه هستند و همین مساله باعث رفتارهای نامتعارف اجتماعی در چنین افرادی می شود.
داروی تازه ابداع شده NitroSynapsin قادر به کاهش میزان ارسال سیگنال های مغزی است و آزمایش آن به مدت سه ماه بر روی موش ها موفقیت آمیز بوده است. محققان امیدوارند بعد از تکمیل آزمایش های خود بر روی موش ها بتوانند این دارو را بر روی انسان ها نیز آزمایش کنند. نتایج این بررسی در نشریه نیچر منتشر شده است.
مطالعات موشی نشان داده است که موتاسیون در ژن MEF۲C مغزی که در تکوین اولیه مغز نقش دارد منجر به تولد نوزادهای موشی میشود که دچار ناهنجاریهای شبه اوتیسمی در مغزشان هستند. ژن MEF۲C پروتئینهایی را کد میکنند که خود در بیان ژنهای بسیار دخیل هستند.
محققان این موشهای مدل برای اوتیسم را برای سه ماه با NitroSynapsin تیمار کردند. این دارو یک ترکیب آمینوآدامانات نیترات مرتبط با آلزایمر است که مورد تایید FDA است. این ترکیب موجب کاهش پیامهای تهییجی اضافی در مغز میشود و عدم تعادل در فعالیتهای الکتریکی مغز را تنظیم میکند.
تستهای رفتاری و شناختی این موشها نیز حاکی از بهبود این عملکردها در این موجودات تیمار شده با NitroSynapsin بود. در گام بعد، محققین قصد دارند با استفاده از تکنولوژی سلولهای بنیادی، مدلهای مبتنی بر سلول را از سلولهای پوستی کودکان مبتلا به اوتیسم تولید کنند و NitroSynapsin را روی آن تست کنند.
این دارو منجر به بهبود ناهنجاریهای الکتریکی، رفتاری و مغزی در این مدل موشی شده است.
مغز مبتلایان به بیماری اوتیسم دارای سیناپسهای اضافی است که این مسأله ناشی از نقص در فرآیند طبیعی
حذف سلولهای قدیمی و تخریب شده
محققان برای شبیهسازی شرایط اوتیسم در انسان، موفق به برقراری مجدد این مکانیسم - حذف سلولهای
قدیمی و تخریب شده - در مغز موشهای تراریخته شدند
برای این کار از داروی راپامایسین جهت مسدود کردن پروتئین mTOR استفاده شد؛ این پروتئین در بیماران
اوتیستیک بشدت فعال بوده و توانایی مغز برای مدیریت سیناپسها را مختل می کند.
با استفاده از این روش، کاهش رفتارهای متداول اوتیسم مانند خودداری از برقراری تماس با دیگران درموشهای
تحت درمان مشاهده شد.
دکتر «دیوید سالرز» نویسنده ارشد این مطالعه خاطر نشان کرد: نشانگرهای زیستی و پروتئینهایی در مغز کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم شناسایی کردیم که نشان میدهد، حذف سلولهای قدیمی و تخریب شده
بطور طبیعی انجام نمیشود.
به گفته «سالرز»، با استفاده از داروی راپامایسین موفق به درمان موشها پس از ظهور بیماری در آنها شدیم که میتواند برای درمان برخی بیماران مورد استفاده قرار گیرد، اما برای درمان طولانی مدت بویژه در کودکان در حال رشد چندان مناسب نیست.
نتایج این مطالعه در مجله Neuron منتشر شده است.
....................................................................................................................................
تاریخ نولد مهم نیست تاریخ تحک مهم است
اهل کجا بودن مهم نیست اهل و بجا بودنت مهمه
منطقه زندگیت مهم نیست منطق زندگیت مهم است
درود بر کسانی که دعا دارند و ادعا ندارند
نیایش دارند ونمایش ندارند حیا دارند وریا ندارند
رسم دارند و اسم نداررند