cybernife وسرطان

cybernife وسرطان

به نام خداوند گاری که نعمت نفس را بر ما ارزانی داشت باشد که در هر نفسی  بجا آوریم شکر بی همتایی اش را

*********************************************************************

یکی از مهم ترین بیماری های حال حاضر و آینده پیش روی جهان چیست؟!     

      سرطان

سرطان یا چنگار یا کنسر یک بیماری نیست بلکه نوعی از بیماریست که در آن سلول های غیر طبیعی به صورت کنترل نشده تکثیر یافته و می توانند بافت های مجاور را درگیر کنند. بیش از ۲۰۰ نوع متفاوت از بیماری سرطان وجود دارد که هر کدام به شیوه های خاص ایجاد می شوند. چیزی که در همه ی آن ها مشترک است این است که همه آن ها به روشی مشابه شروع می شوند،  

با تغییر در ساختار طبیعی یک سلول. سلول های سرطانی همچنین می توانند از طریق جریان خون یا لنف به سایر نقاط بدن گسترش یابند.

جسم انسان از میلیون ها سلول تشکیل شده است که در کنار هم، بافت هایی مانند ماهیچه ها، استخوان و پوست را می سازند که هر کدام یک عملکرد واحد دارند. سلول ها به طور طبیعی، با دو تا شدن به طریق منظم و کنترل شده تکثیر می کنند و منجر به رشد و ترمیم بافت های بدن می شوند.
بعضی اوقات تقسیم سلول ها، بدون کنترل و به صورت غیر عادی انجام می شود. رشد غیر عادی و بیش از حد سلول های بافت، تومور نامیده می شود که می تواند خوش خیم و یا بدخیم باشد.

تقسیم سلول های غیر طبیعی تحت کنترل نیستند و معلوم نیست که چه زمانی متوقف می شود، یک دسته از سلول های غیر طبیعی یک تومور نامیده می شود. همه تومورها سرطان نیستند. دو نوع تومور وجود دارد: خوش خیم و بد خیم.

    

                   تومور بدخیم                                                     تومور خوش خیم

سری می زنیم به آمار ابتلا و مرگ و میر با سرطان در جهان ، طبق اطلاعیه سازمان بهداشت جهانی  بیشترین آمار ابتلا و مرگ با این بیماری در آمریکای شمالی و کشورهای اروپایی به چشم می خورد، بر اساس این اطلاعیه در کشورهای آمریکای شمالی در هر یکصد هزار نفر، 650 نفر به سرطان مبتلا هستند و نزدیک 250  نفر از آن‌ها در سال قربانی این بیماری می شوند.

اما آمار گزارش سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهند که ابتلا و مرگ با سرطان در ایران تقریبا در مردان و زنان مساوی است. در کشور ما در هر یکصدهزار نفر مرد حدود یکصد نفر و در هر یکصد هزار نفر زن کمتر از یکصد نفر به سرطان مبتلا هستند و مرگ با این بیماری هم در حدود یکصد مورد در یکصد‌هزار نفر گزارش شده است.

در دیاگرام زیر به انواع سرطان ها وآمار هر کدام عنایت بفرمایید. سرطان نای وریه بیشترین وسرطان  کلیه کمترین می باشد.

درصد مرگ ومیر در زنان : ریه ونای 26 درصد، سینه 14 درصد ، کولون و رکتوم  7درصد ،تخمدان 5 درصد

خون  4 درصد ، لنف غیر هوجکین 3 درصد  ، رحم 2درصد ، مغز واعصاب  2 درصد سایر  25 در صد

 

 

درمان با سایبر نایف :

پرتودرمانی یا رادیوتراپی (Radiation Therapy‌)

یکی از مهم‌ترین شاخه‌های فیزیک پزشکی است. پرتودرمانی به درمان بیماری با استفاده از پرتوهای نافذ مانند پرتوهای ایکس، آلفا، بتا و گاما که یا از دستگاه تابیده می‌شوند یا از داروهای حاوی مواد نشاندارشده ساطع می‌شوند، گفته می شود.
کاربرد اصلی پرتو درمانی در معالجه و یا تقلیل امراض سرطانی است. پرتودرمانی یکی از درمان‌های سرطان است که در آن با تابانیدن اشعه بر توده سرطانی، سلول‌های سرطانی کشته می‌شوند. پرتودرمانی با اهداف و شیوه‌های متنوع و متفاوتی انجام می‌شود.

یکی از اشکال نوین پرتودرمانی موسوم به سایبرنایف (Cyberknife) است. شاید از اسم سایبرنایف بتوانید، حدس بزنید که سایبرنایف چیست! با واژه سایبر که همه آشنا هستیم، (knife) هم به معنی چاقو است.

سایبرنایف، شیوه‌ای از پرتودرمانی است که به وسیله دکتر جان آر آدلر، استاد جراحی مغز و اعصاب و پرتودرمانی دانشگاه استنفورد و همچنین پیتر و راسل شونبرگ از شرکت پژوهشی شونبرگ، بنیان نهاده شد. در این شیوه البته خبری از چاقوی واقعی نیست ولی پرتو تابانیده شده به مانند چاقویی دقیق و بدون درد، بدون اینکه نیاز به بیهوشی باشد، عرصه را بر سلول‌های سرطانی تنگ می‌کند.

سایبرنایف دو جزء اصلی دارد:
۱- پرتوی که توسط یه شتاب‌دهنده خطی ذرات تولید می‌شود.
۲- یک بازوی روباتیک که این باریکه انرژی تولید شده را به نقطه مورد نظر بدن، هدایت می‌کند.

هدف‌گیری تومورها در سایبرنایف با دقت بیشتری، نسبت به شیوه‌های معمول صورت می‌گیرد. سایرنایف نخستین بار در سال ۱۹۹۰ معرفی شد. اولین بار از روبات «فانوک» ساخت ژاپن در سایبرنایف استفاده شد

پرتو اشعه ایکس تولیدی شش مگاوات، انرژی دارد، سایبرنایف می‌تواند هر دقیقه ششصد سانتی گری انرژی پرتو بتاباند، اما مدل‌های جدیدتر می‌تواند هشتصد سانتی گری را منتقل کنند. این پرتوها با استفاده از موازی‌سازها یا collimatorهایی موازی می‌شوند و روی نقطه مورد نظر با اندازه دلخواه که مثلا می‌تواند از پنج میلیمتر تا شصت میلیمتر متغیر باشد، متمرکز شود.

نحوه کلی درمان به وسیله سیستم روباتیک سایبر نایف

مرحله اول: بسته به نوع تومور سرطانی از بیمار ام آر آی و یا سی تی اسکن تهیه می‌شود.
مرحله دوم: اطلاعات سی تی اسکن و ام آر آی به سیستم کامپیوتری سایبر نایف جهت برنامه ریزی درمان داده می شود. نرم افزار پیشرفته این سیستم روباتیک به صورت بسیار دقیق برای نابود کردن تومور، نوع، مقدار و جهت تابش پرتو را برنامه‌ریزی می کند. در این مرحله با نظر متخصص مشخص می شود چند جلسه برای درمان تومور کافی است.

مرحله سوم: بیمار به اتاق سایبر نایف انتقال پیدا کرده و بر روی تخت دراز می کشد و در حالی که ماسکی بر روی صورت دارد و به موسیقی گوش مـی کنـد ، بـدون درد مـورد درمـان قـرار می گیرد. مـعـمـــولا هـــر دوره کـمـتـــر از ۵۰ دقـیـقـــه بـــه طـــول می‌انجامد و بیمار می تواند بعد از آن به محل اقامت خود بازگردد.
بسته به نوع تومور تعداد جلسات سایبر نایف مشخص می شود که به صورت معمول بین ۳ تا ۱۰ جـلـســه خــواهــد بــود ، هــر چـنــد در تــومـورهـای پیشرفته جلسات بیشتری نیاز است.

دور بیمار، دوربین‌های اشعه ایکس‌ای قرار داده می‌شوند که موقعیت آناتومیک عضو هدف را به دقت مشخص می‌کنند، موقعیت بدن، با جایگاه توده که به وسیله سی‌تی یا  MRI مشخص شده است، مقایسه می‌شود و یک برنامه کامپیوتری با دقت بازوی روبات را هدایت می‌کند، طوری که پرتو با دقت به توده تابانیده شود. روباتی که به روشی غیر تهاجمی و با هدف قرار دادن بسیار پر قدرت و دقیق تومورسرطانی و یا غیر سرطانی، به پرتو درمانی می پردازد که جایگزین بسیار مناسبی برای عمل های جراحی برای خارج کردن تومور است.

درمان تومورهای مغزی به وسیله سایبرنایف

سیستم سایبرنایف اثر فوق‌العاده ای در درمان تومورهای مغزی داشته و تا کنون سابقه بسیار طلایی از خود برجای گذاشته است.

برای درمان تومورهای مغزی به وسیله سایبرنایف به تیم پزشکی کاملی نیاز است و در دوره درمان، بیمار باید تحت نظر متخصصانی همچون:

‌جراح مغز و اعصاب، ‌انکولوژیست، رادیوتراپیست و دیگر کارکنان پشتیبانی پزشکی باشد.

به محض اینکه تیم پزشکی بیمار برای شروع درمان با سایبرنایف اعلام آمادگی کنند، درمان آغاز می‌شود. در کل سه مرحله در درمان وجود دارد:

۱- تنظیم و تصویربرداری ۲- طرح درمان ۳- درمان با سایبرنایف

مزایای استفاده از سایبرنایف

1- کیفیت بهتر زندگی در طول  درمان و بعد از آن

2- ‌دسـتــرســی بـهـتــر بــه تــومــورهــای بــزرگتـر، غیر‌قابل دسترسی و غیر قابل جراحی

3- ‌تابش دقیق تر اشعه به تومور

‌4- تـوانـایـی درمـان تـومـورهـای مـتعدد در نقاط مختلف در طول جلسه درمان

5- ‌عدم نیاز به بستری شدن در بیمارستان

6- ‌در مــعـــرض حـــداقـــل تـــابـــش قــرار گــرفـتــن بافت‌های سالم اطراف تومور

7- ‌درمـان بـرخـی ضـایعات که قبلا تحت تأثیر حداکثر در مجاز اشعه درمانی سنتی قرار گرفته‌‌اند.

8- ‌عـدم نیاز به پیچ کردن سر هنگام درمان در مقایسه با تکنولوژی های قدیمی تر مانند گامانایف

9- ‌عـدم نـیـاز بـه هیچ‌گونه برش یا جراحی در هنگام درمان   10 - عدم از دست دادن خون در هنگام درمان             11- بـدون احسـاس هیچ‌گونه درد در هـنـگـام درمان

12- ‌بدون نیاز به بی حسی یا بی هوشی      13- ‌بازگشت فوری بیمار به فعالیت های عادی و روزانه

 تصاویر فوق  بیمار زنی ۴۶ ساله است که مبتلا به سرطان سینه و متاستاز(به گسترش و مهاجرت سلول‌های سرطانی از یک بافت به بافت‌های دیگر، گفته می‌شود.)

بــرای انـجــام فـراینـد سـایبـرنـایـف از شیـوه‌هـای مختلفی استفاده می‌شود ، مثلا در مورد توده‌های واقع در حفره جمجمه از سیستمی موسوم به  6D Skull اســتــفـــاده مـی‌شـود. بــا ایــن شـیــوه مـیــزان دقــت سایبرنایف به نیم میلیمتر می‌رسد.

اما در مورد توده‌های نخاع یا ریه ، اوضاع اندکی مـتـفـاوت اسـت. از آنـجـا که مهره‌ها نسبت به هم حرکت می‌کنند و ریه هم در حین تنفس منبسط و مــنــقــبــض مـــی‌شـــود ، بـــر خـــلاف جــمــجــمـــه کـــه اسـتـخــوان‌هــایــش  ثــابـت هستنـد، بـایـد از سیستـم دیگری استفاده شود، این سیستم Xsight  نام دارد.

کار دیگری که برای تعیین محل دقیق ضایعه در بافت نرم می‌توان انجام داد ، علامت‌گذاری محل با نشانه‌های طلایی است. طلا به خاطر سازگاری زیستی و چگالی بالا و در نتیجه مشخص شدن آسان با اشعه ایکس انتخاب می‌شود. این نشانگرها بـا رادیـولـوژی مـداخـله‌ای یا جراحی در بدن کار گذاشته می‌شوند. البته بین کاشت این راهنماها و اسـتـفـاده از سـایـبـرنـایـف نـباید فاصله زیادی بیفتد ، چون ممکن است این علایم حرکت کنند.

نکته مهم:

اگر از فناوری مناسبی استفاده نشود، در حین پـرتـودرمـانـی اعـضـای سـالـم مجاور توده، هم در معرض توده قرار می‌گیرند و میزان پرتودهی توده هم کاهش می‌یابد.

بـرای ایـن مـنـظـور، از سـیـسـتـمـی بـه نام سیستم همگام‌سازی استفاده می‌شود. در این شیوه الیاف اپتیکی روی پوست شکم قرار داده می‌شوند که حرکت شکم را حین پرتودهی مشخص می‌کنند، یـک الـگـوریتم کامپیوتری میزان حرکت شکم را محاسبه مـی‌کـنـد و بـه بـازوی روباتـیک دسـتـور می‌دهد که متناسب با حرکت شکم تغییر جهت دهد.

تصاویر زیر   ام آر آی بیماری را نشان می‌دهد که از متاستاز مغزی با منشا کارسینوما (رشد بدخیم سرطان) ریوی رنج می‌برده است.

   

         تصاویرزیر مربوط میشود به  درمان  AVM(شریان و ورید مالفورماسیون)، یک بیمار ۱۵ ساله.

......................................................................................................................................................................

یک چند به کودکی باستاد شدیم            یک چند به استادی خود شاد شدیم

پایان سخن شنو که ما را چه رسید        از خاک در آمدیم و بر باد شدیم

الهی ! حجاب ها از راه بردار و ما را به ما وامگذار!      به امید رحمتت یا عزیز یا غفار