عوارض وحشتناک قرص ترامادول

عوارض وحشتناک قرص ترامادول

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

بنام او که تنها با نام و یادش نهال اندیشه و احساسمان همواره جاودانه میماند.

به نام نامی که نام ها از او نامیده شد.                               به نام عالمی که علم ها از او خروشیده شد.

                                          به نام عاشقی که عشق ها از او جوشیده شد.

مقدمه

مصرف بی رویه و خودسرانه دارو روز به روز در حال افزایش است و بسیاری از افراد بدون درنظر گرفتن عوارض آنها، اقدام به مصرف داروها می کنند. یکی از دلایل مصرف خودسرانه دارو می تواند تهیه آسان دارو باشد. همچنین عدم فرهنگ سازی دلیل دیگری برای سوءمصرف داروهاست. فروش دارو به صورت غیرمجاز چند وقتی است که رواج پیدا کرده است.

ترامادول  که به نام‌ های تجاری ترامال، ترامد و به ایومادول نیز شناخته می‌شود، یک داروی مسکن شبه تریاک است. این دارو برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌شود. برخی مواقع پزشکان برای تسکین درد در بیماران ترامادول را با دوزهای متفاوت تجویز می کنند.

 مصرف مکرر آن مانند هر داروی مسکن دیگری در یک دوره‌ی زمانی باعث اعتیاد می‌گردد. خاصیت تسکین درد در ترامادول حدود ۱۰ برابر ضعیف‌تر از مورفین است، تشابه تاثیر ترامادول به تریاک و مرفین و همچنین در دسترس بودن قرص‌های ترامادول اعتیاد به آن را بسیار شایع کرده است. ما در این تحقیق به بررسی سوء مصرف ترامادول میپردازیم.

                     

فروش دارو به صورت غیرمجاز چند وقتی است که رواج پیدا کرده و برخی از داروها مثل «متادون» و «ترامادول» سر از عطاری ها در آورده اند.

 هر ورق قرص و کپسول «ترامادول» با قیمت 3 هزار تومان در برخی از عطاری ها به فروش می رسد اگرچه بازرسان سازمان غذا و دارو با بسیاری از متخلفان برخورد کرده اند ولی همچنان فروش این قرص در برخی از عطاری ها ادامه دارد. زمان تجویز یک دارو توسط پزشک موارد زیادی مدنظر گرفته می شود و تجویز دارو متناسب با سن و شرایط بیمار است و وقتی فردی به صورت خودسرانه دارو مصرف کند، روند درمان را دچار مشکل می کند، ضمن اینکه ممکن است آسیب های جبران ناپذیری به بدن وارد شود.

ترامادول چیست    ?

ترامادول یک داروی شبه مورفین (اپیوئید) و ضد درد است که یک ترکیب صناعی شبیه مورفین می‌باشد. ترامادول بر روی گیرنده‌های مو (μ) اوپیوئید، و سیستم نورآدرنرژیک و سروتونرژیک اثر می‌کند. این دارو توسط شرکت آلمانی گروننثال در دهه ۱۹۷۰ با نام تجاری ترامال ساخته شد. گروننثال در سالهای بعد حق تولید ترامادول را به شرکتهای متعددی در سراسر دنیا واگذار کرد.

تالیدومید یکی از محصولات آرام بخش شرکت گروننتال بود که عوارض فاجعه بار آن آشکاراست.

"  ترامادول" از دیگر محصولات این شرکت است

تالیدومید یک داروی آرام‌بخش است که در اواخر دهه 50 میلادی توسط یک شرکت داروسازی آلمانی به نام گروننتال تولید شد و به بازار آمد. از این دارو برای درمان تهوع صبحگاهی زنان باردار و مشکلات بیخوابی استفاده می‌شد.  شرکت گروننتال هم اکنون یکی از بزرگترین تولیدکنندگان داروهای آرام بخش از جمله ترامادول است که عوارض بسیار خطرناکی در مصرف کنندگان این دارو نیز مشاهده شده است.

                                       

شرکت گروننتال برای نخستین‌بار پس از جنگ جهانی دوم داروی آنتی‌بیوتیک پنی‌سیلین را وارد بازار آلمان کرد. در سال ۱۹۵۷ میلادی، شرکت گروئنتال برای درمان حالت تهوع زنان در دوران اولیه بارداری، دارویی آرام‌بخش با نام تجاری «کونترگان» که حاوی ماده تالیدومید بود را به بازار عرضه کرد. پیش از اینکه این دارو در سال ۱۹۶۱ میلادی از بازار خارج شود، باعث شد حدود ۱۰ هزار نوزاد در سراسر دنیا با نقض عضو به دنیا آیند. این کودکان کر یا نابینا بودند یا از مشکلات قلبی رنج می‌بردند. عده‌ای هم با دست و پای کوتاه یا اختلال‌های مغزی به دنیا آمدند.

در روزهای اخیر خبر عذرخواهی یک شرکت داروسازی بدلیل فاجعه یکی از داروهای تولیدی این شرکت در دهه 50 و 60 میلادی منتشر شد. این عذرخواهی پس از گذشت بیش از 50 سال واکنش های متفاوتی از استقبال مقامات آلمانی تا خشم مردم و آسیب دیدگان "فاجعه تالیدومید"را در پی داشته است.

تولید دارو به دست یک نازی مشکوک

هاینریش موکتر، یکی از اعضای پیشین حزب نازی، سرپرست بخش تحقیقات این شرکت - گروننتال - و مسئول اختراع تالیدومید بود. گروه داروسازی گروننتال در اقدامی خلاف عرف داروسازان، پس از تولید این قرص، میلیون ها قرص تالیدومید را به صورت رایگان در اختیار بیمارستان ها و پزشکان قرار دادند و مقدمات مصرف گسترده آن را فراهم کردند.

                    

                                     هاینریش موکتر (نفر اول از راست

با پایان جنگ جهانی وی به طرز مشکوکی به لهستان گریخت و هیچگاه مانند سایر همقطارانش در حزب نازی محاکمه و مجازات نشد. این در حالی بود که سران حزب نازی - نظیر اشترایشر - با جرایم بسیار کمتر نسبت به موکتر در دادگاه نورمبرگ به مرگ محکوم شدند. 

در مشکوک بودن فرار و زنده ماندن موکتر همین بس که وی در کمتر از 10 سال مجددا به آلمان تحت کنترل نیروهای متفق بازگشت و فعالیت های خود در زمینه داروسازی را ادامه داد.

تولید تالیدومید در تاریخ 1 اکتبر 1957 آغاز شد. این دارو یک آرام‌بخش و مسکن مؤثر بود و در درمان بیخوابی، سرفه، سرماخوردگی، تهوع صبحگاهی و سردرد نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت و در آن زمان آن را "دارویمعجزه‌آسا" نامیدند. از آنجا که این دارو در درمان تهوع صبحگاهی بسیار مؤثر بود، هزاران زن باردار شروع به استفاده از این دارو کردند. گفته می شود در آن زمان، دانشمندان تولید کننده این دارو تصور نمی‌کردند دارو بتواند از جفت عبور کند و به جنین در حال رشد آسیبی بزند. اما این دانشمندان هرگز این دارو را پیش از روانه بازار کردن، بر روی یک مورد مشابه انسان در دوره بارداری، آزمایش نکردند و بطور خاص آن را برای زنان باردار تجویز می کردند.

                                  

       صدها نفر از قربانیان تالیدومید همچنان زنده هستند و تا کنون هیچ غرامتی دریافت نکرده اند

در اواخر دهه 50 و در اوایل دهه 60 بیش از 10 هزار کودک در 46 کشور در نتیجه مصرف تالیدومید با نقص‌های مادرزادی به دنیا آمدند. تعداد دقیق قربانیان مصرف این دارو در سرتاسر دنیا مشخص نیست، اما تخمین زده می‌شود که تعداد قربانیان بین 10 هزار تا 20 هزار نفر باشد.

انگلیس پس از آلمان دومین مصرف‌کننده این دارو بود. در سال 1958 این دارو در انگلیس پروانه ساخت گرفت. نیمی از 2000 نوزادی که با نواقص مادرزادی در نتیجه مصرف این دارو به دنیا آمدند پس از چند ماه مردند. استفاده از این دارو در سال 1961 در انگلیس ممنوع شد.

در سال 2010 پس از 50 سال سکوت وزیر بهداشت انگلیس، مایک اوبراین، طی بیانیه‌ای به خاطر این اتفاق عذرخواهی کرد. وی در این بیانیه اعلام کرد "دولت صادقانه متأسف است و با تمام کسانی که آسیبی دیدند و رنج کشیدند عمیقاً همدردی می‌کند... ما به خوبی از سختی‌های فیزیکی و مشکلات عاطفی که هم کودکان و هم خانواده‌هایشان در نتیجه استفاده از این دارو متحمل شدند، و مشکلاتی که بسیاری همچنان روزانه با آن دست به گریبانند آگاهیم."

 

                                          فرد آستبری رئیس انجمن تالیدومید انگلیس

در سال ۲۰۱۳ پژوهشگران فرانسوی، سوئیسی و کامرونی در پوسته ریشه یک گیاه دارویی آفریقایی

به نام(N latifolia  )ترامادول یافتند، اما در سال ۲۰۱۴ مشخص شد که این ترامادول به دلیل استفاده از آن توسط کشاورزان در خوراک گله بوده‌است.

ماده متابولیزه شده (او- دسمتیل‌ترامادول) نسبت به عنصر مادر خاصیت چسبندگی بیشتری به گیرنده‌های مو دارد و خاصیت مخدری قویتری از خود به جا می‌گذارد. به همین دلیل خاصیت تسکین درد در ترامادول حدود ۱۰ برابر ضعیف‌تر از مرفین است.

در وهله دوم باعث جلوگیری از بازجذب نورآدرنالین و سروتونین می‌شود و غلظت این دو ماده را در سیناپس بالا می‌برد، این امر باعث ایجاد نوعی خاصیت، مانند داروهای ضدافسردگی و همچنین هوشیاری می‌شود و برعکس مرفین فرد مصرف‌کننده را فعال‌تر می‌کند، حتی در برخی از مصرف‌کنندگان حالات ضعیفی مانند ( MDMA XTC) مشاهده شده، احتمال گرفتگی عضلانی نیز کاهش میابد. با خوردن ۱۰۰ میلیگرم ترامادول سطح خونی دارو در دو ساعت به حداکثر می‌رسد. حدود ۲۰ درصد ترامادول به پروتئین خون بسته می‌شود. ۳۰ درصد ترامادول بصورت تغییر نیافته و ۶۰ درصد آن بصورت متابولیتهای شکسته شده در کبد از راه ادرار دفع می‌شود. نیمه عمر دارو ۴ تا ۶ ساعت می‌باشد. موارد مصرف ترامادول برای تسکین درد معمولاً به مدت کمتر از ۵ روز و به مقدار ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم هر ۸ ساعت تجویز می‌شود، همچنین این دارو جهت درمان سندروم پای بی‌قرار نیز تجویز می‌شود.

                                          

  سندروم پای بی قرار با علائمی به ویژه در اندام های تحتانی همراه است و رعایت بهداشت خواب، پرهیز از استرس و مصرف برخی داروها به ویژه در شب می تواند این اختلال را کنترل کند.
احساس بی قراری می تواند ناشی از سندرم پای بی قرار باشد معمولاً این حالت در شب اتفاق می افتد و فرد مبتلا احساس می کند که وسیله ای زیر پوست او راه می رود این حالت موجب می شود تا فرد پای خود را تکان دهد یا مجبور شود برای خلاصی از این حالت حرکت کند.

معمولاً بیان علائم و توضیح مشکل برای افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار سخت است و مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضدتهوع، ضدجنون، ضدافسردگی، ضدحساسیت، داروهای سرماخوردگی و همچنین مصرف الکل و استعمال سیگار و بی‌خوابی نیز این سندرم را تشدید می‌کند.

ماساژ پای درگیر؛ حمام گرم یا سرد و انجام ورزش متوسط به درمان این سندرم کمک می‌کند.

افرادی که دچار این اختلال هستند باید از لحاظ مشکلات کلیوی؛ کمبود آهن و اسید فولیک و سایر بیماری‌ها بررسی شوند زیرا این بیماری ممکن است با بیماری‌های روماتیسمی، دیابت، تیروئید و بیماری‌های ریوی شیوع بیشتری داشته باشد.

                                                      

ترامادول معمولا به شکل نمک هیدروکلراید تولید شده و به دو شکل خوراکی(بیشتر کپسول و قرص) و آمپول به بازار عرضه می‌شود. مقدار جذب و تأثیر فرم تزریقی ترامادول بسیار بیشتر از فرم خوراکی است. ترکیب ترامادول واستامینوفن نیز در بازار موجود است (که در ایران عرضه نمی‌شود).

در بازار دارویی ایران به صورت قرص و کپسول 50 و 100 میلی‌گرم و آمپول 100 میلی‌گرم موجود می‌باشد و همچنین برای درمان دردهای نسبتاً شدید حاد یا مزمن از قبیل دردهای بعد از عمل جراحی و دردهای سرطانی استفاده می‌شود .ترامادول در بدن از چندین راه متابولیزه می‌شود. یکی از این راه‌ها سیستم آنزیم‌های کبدی (سیتوکروم P450 ) می‌باشد. مهم‌ترین متابولیت حاصل از متابولیسم کبدی ترامادول دارای اثر ضد درد 6 برابر بیشتر از ترامادول می‌باشد.

عوارض مصرف قرص ترامادول

ترامادول عوارض زیادی دارد که می توان به ضعف، سرگیجه، خواب آلودگی، سردرد، عصبی شدن، لرزش غیر قابل کنترل بعضی از اعضای بدن، سفت شدن و گرفتگی عضلات، تغییرات خلقی، سوزش سر دل و سوءهاضمه، تهوع، استفراغ، اسهال و یبوست اشاره کرد. همچنین از دست دادن اشتها، تعریق زیاد، خشکی دهان، تشنج، تب، بثورات جلدی، تاول های پوستی، مشکل در بلع و تنفس، تورم (زبان، پلک ها، صورت، لب ها، دستها، مچ پا، پاها)، خشونت و گرفتگی صدا، هذیان، توهم، بی قراری، تندشدن ضربان قلب، از دست دادن هوشیاری و تعادل بدن، اغما و در نهایت مرگ از دیگر عوارض مصرف ترامادول است.

ترامادول برای افرادی که فشار داخل جمجمه آنها بالاست، نباید تجویز شود. همچنین افرادی که دچار حمله آسم، نارسایی کلیه، مشکلات حاد شکم، سابقه تشنج، ضعف در سیستم تنفسی و سابقه ضربه مغزی هستند نباید از این دارو استفاده کنند.

حملات ناگهانی (حملات شبیه صرع و تشنج) از عوارض نادر این دارو می‌باشد که در اثر مصرف زیاد این دارو یا مصرف دارو در بیماران صرعی یا بیمارانی که دچار آسیب مغزی شده‌اند یا بیمارانی که مشکلات کبدی کلیوی (دفع دارو دچار اختلال گشته و افزایش مقدار دارو در خون) و یا معتادان به الکل ایجاد می‌گردد.

وضعیت مصرف ترامادول در ایران

ترامادل از پرمصرف‌ترین مواد مخدر در دنیا است. مصرف داروی ترامادول برای اولین بار در سال 1970 در کشور آلمان و برای کنترل دردهای مزمن و تسکین بعد از اعمال جراحی پیشنهاد شد و مصرف این دارو از سال 1995 در ایالات متحده آمریکا آغاز شد. در مهر ماه 1380 با مجوز اداره کل نظارت بر امور داروی معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی داروی ترامادول، ابتدا به شکل آمپول و سپس قرص، به داخل کشور ایران وارد و جزو فهرست دارویی قرار گرفت.

آمار مصرف این دارو در 2 سال اخیر روندی رو به کاهش داشته طوری که مصرف 60 میلیون عدد در یکی، دو سال اخیر به حدود یک هشتم میزان مصرف سال 90 رسیده است. دلیل این مسئله را می توان به تشدید محدودیت های سازمان غذا و دارو در تحویل مواد اولیه به شرکت های تولیدکننده نسبت داد، با این وجود همچنان نگرانی ها به قوت خود باقی است، زیرا براساس آمارها موارد مسمومیت با ترامادول در کشور خیلی بالاست که بیشتر ناشی از مصرف خودسرانه آن است و متاسفانه ایران دارای بیشترین آمار مسمومیت با ترامادول در جهان است.               

عمده مصرف کنندگان ترامادول افرادی هستند که از این دارو به عنوان جایگزینی برای مواد مخدر و یا ترک آن با هدف کاهش عوارض قطع مواد مصرفی خود استفاده می کنند اما غافل از این نکته هستند که مصرف این دارو نه تنها هیچ مشکلی از آنها را حل نمی کند بلکه باعث تحمل عوارض ناشی از این سوء مصرف و جایگزینی مخرب می شوند که عمده ترین آنها اختلال در سیستم های تنفسی ، کلیه و کبد می گردد و در نهایت منجر به عود مصرف قبلی و تحمل این عوارض و آسیب های بسیار آن می گردند

دسته دیگری از افراد برای رفع مشکلات جنسی و به توصیه افرادی نا آگاه رو به مصرف این دارو می آورند که در نهایت نه تنها این مشکلات رفع نمی گردد بلکه بازهم عوارض مخرب این دارو شرایط را وخیم تر کرده و خود زمینه ساز مصرف انواع مواد مخدر دیگر.
به علت در دسترس بودن ترامادول ، قیمت نازل آن ، ارائه بدون نسخه در دارو خانه ها و هدم اطلاعات کافی در مورد عوارض سوء مصرف باعث شیوع گسترده مصرف آن شده است و باید مراجع ذیصلاح در این زمینه اقدامی عاجل و فوری انجام دهند.

با در نظرگرفتن تازیخ شیوع ترامادول به اشکال قرص، کپسول و آمپول به کشور، متوجه می‌شویم که این ماده مخدر نزدیک به یک دهه است که به یکی از محبوب‌ترین مخدرهای کشور هم درمیان معتادان –برای تکمیل لذت- و هم در میان جوانان برای احساس سرخوشی و تاثیر ضدافسردگی تبدیل شده است. تغییر الگوی مصرف از مواد مخدر به سمت مواد روان‌گردان از دلایل افزایش گرایش به ترامادول است. 

مشاهدات بالینی از افزایش مصرف ترامادول در میان دانشجویان، زنان و زنان باردار خبر می‌دهند که یک زنگ خطر جدی برای کشور است. مسمومیت در اثر ترامادول در ایران بالاست و ایران دارای بیشترین آمار مسمویت با ترامادول در جهان است. 

در همین راستا، کمتر از دوسال پیش و در سال 92، رئیس بخش سم‌شناسی پزشکی قانونی تهران گفته بود که در 5-4 سال اخیر، مرگ‌های ناشی از مصرف ترامادول 40 برابر بیشتر شده و علت عمده آن‌ها به دلیل تشنج ناشی از سوءمصرف این مخدر است.

نزدیک به ده سال از شیوع انواع اشکال ترامادول در ایران می‌گذرد، اما شناخت مردم نسبت به آن کم است. برخی افراد به ترامادول به چشم یک داروی ضدافسردگی نگاه می‌کنند. برخی دیگر ممکن است از آن به عنوان راه‌حلی برای کسب انرژی بیشتر استفاده کنند. خیلی‌ها نیز برای درمان زودانزالی و یا حتی لذت بیشتر در اثر انزال دیررس در رابطه جنسی از آن استقبال کنند.

بسیاری جوانان به‌دنبال یافتن راهی برای فرار از دردها و مشکلات هستند و برای این‌کار ساده‌ترین راه را انتخاب می‌کنند؛ مصرف ترامادول یکی از این راه‌های ساده است.

                                    

اوایل دهه هشتاد بود که با مجوز وزارت بهداشت، توزیع مسکن-مخدر ترامادول به داروخانه‌ها سپرده شد. کارشناسان معتقدند عدم توجه کافی به تبعاتی که توزیع ترامادول می‌تواند داشته باشد، از دلایل افزایش تدریجی آن در جامعه بوده است. روزنامه اعتماد در گزارشی که در آبان‌ماه سال 91 منتشر کرد نوشت: در سال 85، 40 تن ترامادول در کشور مصرف شده است. در این گزارش همچنین به رشد 30 درصدی تعداد مسمومیت‌های ناشی از سوءمصرف ترامادول اشاره شده بود. 

                              

قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه مصرف ترامادول و دیگر قرص‌های روانگردان به نسبت سال‌های گذشته افزایش یافته‌ است، افزود: تا کنون بیش از 88 میلیون قرص ترامادول و روان‌گردان در کشور کشف شده است.

معاون مرکز ملی مطالعات اعتیاد- گفت هنوز علت افزایش ترامادول در ایران مشخص نیست. او همچنین با اظهار اینکه ترامادول جزو مواد مخدر سبک در ایران است؛ از نداشتن آماری درباره آن سخن گفت.  همچنین گفته که افزایش مصرف ترامادول به صورت یک معما درآمده است.

در همین راستا، کمتر از دوسال پیش و در سال 92، رئیس بخش سم‌ شناسی پزشکی قانونی تهران گفته بود که در 5-4 سال اخیر، مرگ‌های ناشی از مصرف ترامادول 40 برابر بیشتر شده و علت عمده آن‌ها به دلیل تشنج ناشی از سوءمصرف این مخدر است.

از ترامادول با نام اعتیاد خاموشیاد می‌شود که شاید در روزهای اول به ظاهر علایم اعتیاد را نشان ندهد اما با گذشت زمان و مصرف طولانی‌مدت، اعتیاد ایجاد می‌کند.

                                  

.........................................................................................................................
چه زیباست                  زندگی کردن با امید .نه امید به خود ،            که غرور است.

نه امید به دیگران          که تباهی است .

بلکه امید به خدا .،         که خوشبختی است.

پای دیابتی(Diabetes & Foot)

.

پای دیابتی(Diabetes & Foot) دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی ملکا ذکر تو گویم که تو پاکی و خدایی                                  نروم جز به همان ره که توام راهنمایی با سپردن همه چیز به دستان خدا ، خودت را برای فردایی بهتر آماده کن آن وقت زیباتر از همیشه نفس میکشی  و  زیباتر از همیشه می بینی ************************************************************************                          پای دیابتی یک ترم گسترده ای برای بسیاری از عوارض مربوط به دیابت است که روی پا اثر می گذرد این عوارض ممکن است مداوم با درد ساق پا که یک علامت است ، همچنین می تواند دارای نشانه ای در پای دیگر که ممکن است یا ممکن نیست با درد مرتبط باشد رخ بدهد .                                                                                                                               نشانه های بارز: گرفتگی عضلات همراه با درد به تنهایی پس از فعالیت بدنی در پاها. زخم های باز ( زخم) که التیام نمی یابد و یا به سختی التیام می یابد. سوزش داشتن، سوزن سوزن شدن، سوختن و یا بی حسی. ضعف عضلات پا.   سردی پاها. تغییر در رنگ پاها - رنگ پریدگی، اثر خفیفی از رنگ مایل به آبی، قرمز تیره به تکه های بنفش وسیاه و سفید.پوست براق بر روی پاها و از دست دادن مو یا رشد مو آهسته است. پای دیابتیبه هر گونه آسیب و پاتولوژی که نتیجه مستقیم دیابت و یا عوارضدراز مدت (و یا مزمن) دیابت در پای بیمار است گفته می‌شود. علائم و نشانه های هشدار دهنده زخم پای دیابتی تغییر رنگ پوست          ورم کردن پایین پا و مچ پا            بی‌حسی پا یا انگشتان پا             پا درد زخم باز روی پا که به آهستگی التیام می‌یابد. قارچی شدن و رشد داخل گوشت ناخن‌های انگشتان پا پینه یا میخچه خون‌آلود                            ترک‌های خشک پوستی، به ویژه اطراف پاشنه                                  تصاویر تکان‌دهنده از آنچه دیابت در 10 روز بر سر زخم می‌آورد        این تصاویر توسط بیماری با وزن بالا ثبت شده که پاهای وی در اثر اصطکاک با کفشهای جدید زخم شده بود. به گفته پزشکان، این فرد تا آن زمان از ابتلای خود به دیابت خبر نداشت. این زخم‌های کوچک به سرعت به عفونت تمام عیار تبدیل شدند؛ طی چند روز پای راست مرد سیاه شده، از آنها چرک خارج شده و نیاز فوری به عمل جراحی داشت. این گزارش که در مجله Medicine منتشر شده به نمایش تاثیر ویرانگری که دیابت می‌تواند بر روی همه بخشهای بدن به ویژه پاها داشته باشد، پرداخته است. هر 30 ثانیه یک فرد مبتلا به این بیماری در جهان مجبور به قطع یکی از اندام تحتانی خود می‌شود. مبتلایان به دیابت در میان سایر بیماریها بیشتر بخاطر زخم پا احتمال بستری شدن در بیمارستان را دارند. این امر از آن جهت است که دیابت می‌تواند منجر به گردش خون ضعیف و کاهش حس در پا شده، از این رو بیمارانی مانند این مرد نمی‌توانند زخم پای خود را حس کنند. این امر بدان معنی است که این بیماران ممکن است تاول زده یا دچار سوختگی شوند اما از آن آگاه نباشند؛ این احتمال پیشرفته شدن زخم و عفونی شدن آنرا افزایش می‌دهد. گردش ضعیف خون همچنین بدین معنی است که زخمها ترمیم نشده و احتمال عفونی شدن آنها بیشتر است. پزشکان بیمارستان دانشگاه ژنو در سوئیس در مورد این بیمار اظهار کردند که وی 10 روز بعد از آغاز عفونت به بیمارستان مراجعه کرده بود. آنها بیماری این مرد را دیابت و نوروپاتی محیطی تشخیص داده بودند. در نوروپاتی محیطی به اعصاب اندامی مانند بازوها، دستان و پاها آسیب می‌رسد. این شرایط معمولا در بیماران با کنترل کم بر روی سطوح قند خون ظاهر شده و این مرد تا آن زمان از ابتلای خود به این بیماری آگاه نبود. نوروپاتی محیطی بر روی 70 درصد از بیماران دیابتی تاثیر گذاشته و یکی از مهمترین دلایلی است که باید دیابت جدی گرفته شود چرا که عفونتهای پا به سرعت می‌توانند در این افراد پیشرفت کنند. این فرد که نامی از وی ذکر نشده، روزانه دوبار از زخم خود عکس می‌گرفت و ابتدا امیدوار بود که خودبخود ترمیم شود. این تصاویر به ثبت سرعتی که عفونت رخ داده، پرداخته‌اند. در روز اول پوست پا به دلیل عفونت قرمز شده بود. در روز سوم، این زخم تاول زده و در روز ششم به آبسه تبدیل شده و بافت در حال مرگ بود. در روز دهم، به یک زخم عفونی مخوف تبدیل شده بود که به جراحی نیاز داشت. این عفونت پس از عمل جراحی برای برداشتن بافت مرده از روی زخم و دوره قوی آنتی‌بیوتیک برای سه هفته، از بین رفت. همچنین این مرد برای کمک به تحت کنترل درآمدن دیابت خود، میزان قابل توجهی از وزن خود را از دست داد. عوارض پای دیابتی زخم‌های دیابتی در پا    ،   عفونت‌های دیابتی در پا       ،   استئوآرتروپاتی پاها                      مراحل تغییر در پوست بر اثر زخم دیابتی مراحل ایجاد زخم مرحله ۱: پوست قرمز و بافت زیرین آن نرم می‌شود، قرمزی پوست با یک فشار کوچک ناپدید می‌گردد. مرحله ۲: التهاب، ادم و سفتی بافت زیرین مشهود است. مرحله ۳: پوست دچار نکروز شده، چربی دراطراف این منطقه ایجاد می‌شود و پوست اطراف این لایه‌ها از بین می‌رود. مرحله ۴: چربی زیر پوستی از بین می‌رود. مرحله ۵: بافت نکروزی در اطراف این عضلات بیشتر می‌شود. مرحله ۶: کورتکس استخوان آسیب می‌بیند و سبب ایجاد استئومیلیت می‌شود. مرحله ۷: التهاب مفصلی عفونی (آرتریت سپتیک)، عفونت پاتولوژیک ارگان‌ها و عفونت خونی از مواردی است که در این مرحله مشاهده می‌شود. تشخیص: رادیوگرافی در اغلب بیماران با زخم‌های مزمن و عمیق باید انجام گیرد. مشروط بر آنکه بیمار حساسیت بالایی برای عفونت استخوانی حاد نداشته باشد. هنگامی که حدس بالینی، التهاب استخوانی را مشخص کند و رادیوگرافی منفی باشد.                                              پرتونِگاری یا رادیوگراف  (Radiography)شیوه بررسی بدن با تاباندن پرتوهای ایکس بر آن و تولید تصویرهایی بر روی کلیشه یا پرده‌های حساس را گویند. پس از کشف پرتوهای ایکس )اشعه ایکس( توسط ویلهلم رونتگن انتقال اشعه ایکس از میان بدن بیمار به یک دستگاه ضبط کننده و سپس تبدیل آن به یک تصویر برای تشخیص، پدید می‌آیند. در اصل [یعنی در زمان اختراع این شیوه] و در حال حاضر هنوز هم به طور معمول، تصویرها بر فیلم‌های آغشته به نقره یا اشباع شده با آن ثبت می‌شوند.                                                                               ویلهلم رونتگن دیابت چیست؟ ناتوانی بدن در تولید انسولین یا استفاده مناسب از آن و نقص توانایی بدن در تبدیل قند، نشاسته و دیگر مواد غذایی به انرژی را دیابت گویند. بالا بودن طولانی مدت قند خون (هایپرگلایسمی) آسیب‌هایجدی چشم، قلب، کلیه، اعصاب و پا را به دنبال خواهد داشت. تقریباً 26 میلیون نفر در ایالات متحده به بیماری دیابت مبتلا هستند که نزدیک به هفت میلیون تن از آنان کوچکترین اطلاعی از بیماری خود ندارند.  تاثیر دیابت بر پا آسیب عصبی.     بی‌حسی  ،    سوزش شدید     ،      درد        ،    سرما وزن سوزن شدن یا گزگز پا در زمان استراحت پی‌آمد آسیب عصبی است. این عصب‌ها می‌توانند تأثیری واقعی را بر حس "موقعیت" به جا بگذارند و این امر به نوبه خود باعث می‌شود تا مفصل‌هایا استخوان‌ها به مرور زمان متلاشی شوند به دلیل تخریب عصب ، بیمار قادر به درک حس طبیعی در پاها نمی باشند همچنین ممکن است قادر به حس وضعیت پاها و انگشتان خود در هنگام راه رفتن و حفظ تعادل نباشد. هنگامیکه وضعیت اعصاب پا طبیعی باشد، فرد می تواند پاهای خود را حس کند و چنانچه کفش به پا فشار آورد یا در هنگام راه رفتن پای فرد پیچ بخورد، آنرا احساس کند. فرد مبتلا به دیابت قادر به حس جراحت های کوچک نظیر بریدگی ، خراش یا تاول در پا یا علایم غیر طبیعی نظیر پینه ، میخچه یا پیچ خوردگی پا نمی باشد. در افراد سالم تشخیص وجود سنگریزه در کفش به راحت است اما افراد مبتلا به دیابت قادر به درک وجود سنگریزه یا برجستگی در کفش خود نیستند، بهمین علت ساییدگی اجسام خارجی موجود در کفش میتواند به راحتی منجر به ایجاد زخم پای دیابتی شود. چنانچه بیماران به اختلالاتی نظیر صافی پا ، پینه ی پا و یا انگشتان چکشی مبتلا باشند باید از کفش های ویژه یا کفی های طبی خاص برای رفع این مشکل استفاده نمایند تا از تشدید زخم پای دیابتی جلوگیری کنند. کشیدن سیگار یا هر نوعی از تنباکو می تواند موجب تخریب رگهای خونی کوچک در پاها شود. این تخریب میتواند از فرآیند بهبود زخم پای دیابتی جلوگیری کند و عامل اصلی ایجاد عفونت و قطع عضو و تاخیر در بهبود زخم می باشد پیشنهادهای عنوان شده براساس پزشکی مبتنی بر شواهد یا EBM همه افراد دیابتی، باید سالیانه از نظر تشخیص گروه پرخطر، معاینه شوند، که شامل بررسی حس محافظتی، ساختمان پا، بیومکانیک آن، بررسی وضعیت عروقی و پوست پا می‌باشد. زخم پای دیابتی  یکی از عوارض قابل توجه دیابت است. حدود ۱۵ درصد مبتلایان به دیابت گرفتار زخم پای دیابتی می‌شوند و حدود ۸۴ درصد موارد قطع قسمت انتهایی پا را تشکیل می‌دهند.                                                                                 قطع پا، درمان نهایی «زخم پای دیابتی» در طب مدرن دیابت با چند مکانیسم موجب زخم پای دیابتی می‌شود. معمولاً علت اصلی ایجاد زخم فقدان حس درد در زمینه نوروپاتی (اختلال در اعصابی که از مغز و طناب نخاعی سرچشمه می‌گیرند) است. از طرفی دیگر خود نوروپاتی پوست پا را خشک و شکننده می‌کند و استعداد ترک برداشتن پوست را افزایش می‌دهد. از طرف دیگر به علت اختلال سیستم ایمنی، ساز و کار مقابله با میکروب‌ها در افراد دیابتی اختلال دارد و زخم افراد دیابتی در خطر عفونی شدن قرار دارد و از سویی دیگر به علت درگیری عروقی، خون‌رسانی به بافت‌های آسیب دیده مختل است و همین مسئله ترمیم بافت را با اختلال مواجه می‌کند. متخصصان طب اسلامی-ایرانی، می‌توانند شدیدترین زخم‌های پای دیابتی را به راحتی درمان کنند. این در حالی است که در طب مدرن که توسط دانشگاه‌های غربی به ایران صادر می‌شود برای خلاص شدن از این زخم‌ها باید پای بیمار را قطع کرد.                                                  مراحل درمان زخم پای دیابتی در طب سنتی  جهت درمان بیماری دیابت در مرحله اول اصلاح کبد، پانکراس و سیستم گوارش لازم و ضروری است. برای اصلاح کبد، پانکراس و سیستم گوارش بیمار پرهیز معمول غذایی مانند: پرهیز از مصرف برنج، سیب زمینی، ماکارونی، قند و شکر، تمامی شیرینی ­، نوشابه، نان زیاد، موز و غذاهای ممنوعه صورت گرفته و بیمار با کمک مسهل، وادار به اجابت مزاج به تعداد حداقل سه تا چهار بار در طول روز میگردد، تا دستگاه گوارش از سموم جمع شده در روده پاکسازی شود. جهت کاهش قند خون و اصلاح مزاج عارضی بیماران، یک کپسول گیاهی در رژیم غذایی 15 روز اول درمان دیابت به بیمار تجویز میگردد. قند خون بیمار در عرض یک هفته با انجام این رژیم غذایی و دارویی کاهش قابل ­توجهی مییابد. پس از قطع تزریق آمپولهای آنتی بیوتیک که یکی از عوارض جانبی آن تضعیف قوای بیمار است شروع به (زدودن بافتهای مرده) از پای بیمار کرده و با جوشانده های مخصوص گیاهان دارویی که اثر آنتی باکتریال و ضد قارچ قوی دارند، هر روز زخم بیمار شستشو داده میشود. پانسمان زخم دیابت با مرهم های مخصوص گیاهی که روش درمان در تصاویر و فیلم موجود، مشاهده میشود، انجام گرفته و بهبودی قابل توجهی در عرض سه روز در زخم مشاهده میگردد که موجب حیرت خواهد شد. تکمیل روند این درمان، نیاز به زالودرمانی دارد که انجام آن به واسطه اهمیتی که دارد تنها باید توسط طبیب حازق تجویز شده و انجام گیرد. زخم دیابتی پای بیمار با پانسمان های مخصوص گیاهی به‌ طوری که در تصاویر و فیلمهای گرفته شده از پای بیمار به طور مستند ارائه میشود، کاملا بهبود یافته و بیمار هم­ اکنون در سلامتی کامل به­ سر میبرد. رای معالجه این بیماران از هیچ داروی شیمیایی استفاده نشده است و تمامی داروهای مورد استفاده گیاهی می‌باشد وسایل آماده و سفارشی برای مبتلایان به دیابت کفش و کفی طبی مناسب بخش مهمی از برنامه درمانی بیماران مبتلا به دیابت، حتی در نخستین مرحله بیماری، محسوب می‌شود. به پا کردن کفش مناسب در صورت مشاهده هر گونه علامت نوروپاتی یا بی‌حسی اهمیت حیاتی دارد. بسیاری از بیماران با مراجعه به پزشک و متخصص آموزش دیده در زمینه کفش مناسب می‌توانند از بروز عوارض جدی و وخیم پای دیابتی اجتناب کنند وزن سوزن شدن یا گزگز پا در زمان استراحت پی‌آمد آسیب عصبی است. این عصب‌ها می‌توانند تأثیری واقعی را بر حس "موقعیت" به جا بگذارندو این امر به نوبه خود باعث می‌شود تا مفصل‌هایا استخوان‌ها به مرور زمان متلاشی شوند. کفش های نامناسب علت اصلی بروز مشکلات پای دیابتی می باشند: چنانچه نقاط قرمز یا دردناک ، تاول، پینه، میخچه یا نقاطی که دائماً درد داشته باشند درهنگام پوشیدن کفش ایجاد شود، باید در اسرع وقت کفش خود را تعویض نمایید. افرادی که به مدت طولانی به دیابت مبتلا می باشند یا کنترل ضعیفی بر مقدار قند خون خود دارند بیشتر در معرض تخریب اعصاب پا هستند. اصطلاح پزشکی این وضعیت نوروپاتی محیطی است. انواع نوروپاتی محیطی می‌تواند بر یک عصب (مونونوروپاتی)، دو یا بیشتر اعصاب در مناطق مختلف (مونونوروپاتی متعدد) و یا بسیاری از اعصاب (پلی نوروپاتی) تأثیر بگذارد. به دلیل تخریب عصب ، بیمار قادر به درک حس طبیعی در پاها نمی باشند همچنین ممکن است قادر به حس وضعیت پاها و انگشتان خود در هنگام راه رفتن و حفظ تعادل نباشد. هنگامیکه وضعیت اعصاب پا طبیعی باشد، فرد می تواند پاهای خود را حس کند و چنانچه کفش به پا فشار آورد یا در هنگام راه رفتن پای فرد پیچ بخورد، آنرا احساس کند. فرد مبتلا به دیابت قادر به حس جراحت های کوچک نظیر بریدگی ، خراش یا تاول در پا یا علایم غیر طبیعی نظیر پینه ، میخچه یا پیچ خوردگی پا نمی باشد. در افراد سالم تشخیص وجود سنگریزه در کفش به راحت است اما افراد مبتلا به دیابت قادر به درک وجود سنگریزه یا برجستگی در کفش خود نیستند، بهمین علت ساییدگی اجسام خارجی موجود در کفش میتواند به راحتی منجر به ایجاد زخم پای دیابتی شود. چنانچه بیماران به اختلالاتی نظیر صافی پا ، پینه ی پا و یا انگشتان چکشی مبتلا باشند باید از کفش های ویژه یا کفی های طبی خاص برای رفع این مشکل استفاده نمایند تا از تشدید زخم پای دیابتی جلوگیری کنند. درمان زخم پا در فرد مبتلا به دیابت در تمام این بیماران باید برای مدتی از آنتی بیوتیک تزریق و سپس خوراکی استفاده کرد. از انواع اعمال جراحی برای کمک به بهبود این زخم ها استقاده میشود که مهمترین آنها عبارتند از در صورتیکه زخم کوچک باشد پزشک معالج بافت های مرده زخم را با عمل جراحی خارج کرده و سپس در روزها و هفته های بعد زخم پانسمان میشود تا بتدریج بافت جدید در ناحیه تشکیل شده و زخم بسته شود. این درمان در مواردی که وضعیت عروق پا خوب بوده و مشکل پا بیشتر عصبی است بهتر جواب میدهد در زخم های بزرگ و یا در کسانی که پزشک معالج با بررسی های بیشتر متوجه میشود وضعیت عروقی پای آنها ناکافی است معمولا اقدام به قطع قسمتی از پا (آمپوتاسیون) که زخم در آن قرار دارد میشود. در مواردی که نارسایی عروقی پا زیاد است بسته به تصمیم پزشک ممکن است از اعمال جراحی استفاده شود تا جریان خون پا بیشتر شود. آنژیوپلاستی، تعبیه استنت و یا بای پس بین شریان رانی و شریان پا ممکن است بتواند به افزایش جریان خون پای بیمار کمک کند.   .......................................................................................  مراقب افکارت باش که گفتارت میشود.                             مراقب گفتارت باش که رفتارت میشود. مراقب رفتارت باش که شخصیتت میشود.                          مراقب شخصیتت باش که سرنوشتت میشود.  امام علی (ع) مهربانی :   مهمترین اصل "انسانیت" است . اگر کسی ازمن کمکی بخواهد، یعنی من هنوز روی زمین ارزش دارم.

دشمنان دارویی کبد کدامند؟

دشمنان دارویی کبد کدامند؟

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

اگر کسی به این باور برسد که غیر از "خدا" به کسی احتیاج ندارد ، خداوند هم او را به غیر خودش محتاج نخواهد کرد.

تا نشوی مست خدا،  غم نشود از تو جدا        تا نشوی خاک  درش  ، در نگشاید به رضا                   "مولانا"

**********************************************************************

مقدمه :

اکثر داروهای خوراکی که از طریق دستگاه گوارش جذب می‌شوند، لیپو فیل و غیر محلول در آب می‌باشند. این داروها باید تحت متابولیسم کبدی قرار گرفته واز طریق واکنش فاز I هیدروفیل شوند. واکنش فاز I توسط اکسیداسیون، احیا یا هیدرولیز انجام می‌شود. این واکنش‌ها توسط گروه آنزیمی سیتوکروم 450 P کاتالیز می‌شوند. در واکنش فاز II یک گروه قطبی به متابولیت دارو افزوده می‌شود تا دارو بتواند ترشح شود. این واکنش‌ها توسط کونژوگاسیون با گلوتاتیون، گلوکورونیک اسید یا سولفات جهت تولید یک محصول با حلالیت بیشتر در آب، صورت می‌گیرند و موجب ترشح دارو در صفرا یا ادرار می‌شوند.

متابولیسم داروها تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر رژیم غذایی، سن، ژنتیک، بیماری کبدی زمینه‌ای و مصرف هم زمان سایر داروها قرار می‌گیرد. این عوامل باید هنگام تجویز داروی هپاتوتوکسیک به بیمار مدنظر قرار گیرند.

اکثر مسمومیت‌های کبدی ناشی از دارو ایدیوسنکراتیک و غیرقابل پیش‌بینی هستند. واکنش‌های ایدیوسنکراتیک نیز به دسته‌های هپاتوسلولار، کلستاتیک و ترکیبی از این دو تقسیم می‌شوند. این تقسیم‌بندی‌ها عنوان‌های کلی هستند و گاهی  اوقات با شرایط بالینی بیمار مطابقت ندارند. واکنش‌های ایدیوسنکراتیک به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:    

متابولیک یا ایمونولوژیک .

                                                متابولیسم داروها در کبد

مسمومیت با استامینوفن و تاثیر آن بر کبد و آنزیمهای آن

مسمومیت کبدی استامینوفن یک نمونه بارز از مسمومیت مستقیم یا وابسته به دوز است. این دارو یک علت شایع نارسایی حاد کبدی است.در فارماکولوژی استامینوفن به داروی قاتل معروف است ( مراجعه به مقالات قبلی در همین وبلاگ).

آسیب کبدی استامینوفن به دلیل خود دارو نیست بلکه به دلیل ایجاد متابولیت سمی آن، N- استیل – P- بنزوکینین ایمین است که از طریق سیستم سیتوکروم 450 P ایجاد می‌شود.

مصرف منظم الکل و گرسنگی فرد را مستعد مسمومیت کبدی ناشی از استامینوفن می‌کند. سیتوکین / کموکین‌های پیش التهابی و سیستم ایمنی ذاتی نیز نقش اساسی در آسیب کبدی ناشی از استامینوفن دارند.

مسمومیت با استامینوفن یکی از علل اصلی آسیب کبدی است که طبق تحقیق لارسون و همکاران در سال 2005، حدود 50-40 درصد تمامی نارسایی‌های حاد کبدی در ایالات متحده را شامل می‌شود.

همچنین سمیت استامینوفن باعث تغییر پارامترهای کلیوی موجود در پلاسما مانند کراتینین و اوره می‌شود و در بررسی و درمان این مسمومیت باید هر دو مورد عملکرد کلیوی و کبدی را در نظر گرفت.

                                              

در تصویر بالا متابولیسم استامینوفن در کبد دیده میشود. استامینوفن در کبد به 3 ماده تبدیل میشود. در صد تشکیل این مواد به ترتیب 60 ، 35 و5 می باشد. ماده تشکیل شده با کمترین درصد ان- استیل پارا بنزوکینون ایمین (NAPQI ) بسیار خطرناک بوده  که  در دوز بالا انسان را به سمت مرگ میکشاند. اعمال  فوق در یک فرد الکلی  و در افرادی که داروهای آرام بخش به ویژه باربیتورات ها  را مصرف می نمایند به سرعت رخ میدهد. ماده سمی ان- استیل پارا بنزوکینون ایمین(NAPQI) دشمن گلوتاتیون  در کبد است و سبب تخلیه  این پپتید مهم در این ارگان میشود.

(NAPQI) باعث تخلیه منابع گلوتاتیون تا 70 درصد می‌شود که به استرس اکسیداتیو و اختلال در عملکرد میتوکندری و مرگ سلولی منجر می‌گردد. مرگ سلولی هپاتوسیت‌ها در کبد از نوع نکروز سنتزی لوبولار است .

به عنوان مرجع برای تشخیص مسمومیت با استامینوفن و زمان استفاده از ان – استیل سیستئین دوره استفاده قرار می‌گیرد

موارد تجویز NAC تنها به عنوان آنتی دوت برای مقابله با سمیت استامینوفن نیست. NAC در دفع سمیت فلزات سنگین مانند سرب نیز مؤثر است.

یکی از فاکتورهایی که به طور غیر مستقیم می‌توان با استفاده از آن عملکرد گلوتاتیون تغییریافته در مسمومیت با استامینوفن را سنجید اندازه‌گیری فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) به عنوان یکی از مهم‌ترین آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان بدن می‌باشد که نقش فعالی در فرایند احیای گلوتاتیون برعهده دارد.

                    ساختار شیمیایی گلوتاتیون ( این ماده یک تری پپتید است و از 3 آمینو اسید ساخته شده است )

گلوتاتیون یک ترکیب پروتئینی کوچک است که از سه آمینو اسید سیستئین، اسید گلوتامیک و گلیسین ساخته شده است. به دلیل استفاده از سه آمینو اسید در ساختار این پروتئین به آن تری پپتید هم می گویند. در این پروتئین، بین گروه آمینی آمینو اسیدسیستئین که به طور معمول به آمینو اسید گلیسین متصل است با گروه کربوکسیل زنجیره اسید گلوتامیک یک پیوند پپتیدی غیر معمول وجود دارد. این ماده به طور طبیعی در کبد انسان بر اثر ترکیب این سه اسید آمینه به وجود می آید. گلوتاتیون یک آنتی اکسیدانت قوی است و باعث محافظت اجزای مهم سلولی در برابر واکنش با گروه های عاملی اکسیژن دار مانند رادیکاه های آزاد و پراکسیدها می شود. ترکیبات سمی دارای رادیکال آزاد، معمولاً با گلوتاتیون ترکیب شده و از بدن خارج می شوند.  معمولاً گروه تیول در گلوتاتیون بصورت کاهیده می باشد.

تاثیر داروهای درمان ضد سل ریوی بر مسمومیت کبدی و آنزیمهای آن

مسمومیت کبدی ناشی از درمان ضد سل ریوی به وجود علائم بالینی مسمومیت کبدی شامل زردی، تب، ادرار تیره، درد در سمت راست و بالای شکم، کهیر، استفراغ، عدم میل به سیگار، حالت تهوع متناوب در حضور هر مقدار از آنزیم‌های کبدی یا افزایش نسبت آنزیم‌های کبدی (SGOT و SGPT) به میزان 5 برابر مقدار پایه بعد از شروع درمان اطلاق می‌شود.

هیدرازین (hydrazine) یکی از مهم‌ترین متابولیت‌های ایزونیازید می‌باشد که اثر سمی آن به سلول‌های کبدی سال‌ها پیش کشف شده است.در مسیر متابولیسم ایزونیازید، هیدرازین از 2 روش مستقیم و غیرمستقیم حاصل می‌گردد. در راه مستقیم بر اثر هیدرولیز عامل آمید، ایزونیازید به هیدرازین و ایزونیکوتینیک اسید تبدیل می‌شود و در راه غیرمستقیم ایزونیازید ابتدا استیله شده و تولید استیل ایزونیازید می‌نماید،

 

از مقایسه مطالعات مختلف در مورد رژیم‌های گوناگون درمان ضد سل و مطالعه حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که مصرف هم زمان ایزونیازید و ریفامپین، میزان وقوع مسمومیت کبدی را نسبت به مصرف ایزونیازید به تنهایی افزایش می‌دهد.

ریفامپیسین یا ریفامپین داروی مهم دیگریست برای درمان سل. این دارو در تب مالت نیز مصرف دارد. در بعضی مطالعات پیشنهاد شده است که ریفامپین آنزیم هیدرولیزکننده ایزونیازید را القا می‌کند و باعث افزایش تولید هیدرازین می‌گردد. در مطالعات دیگر که حضور هیدرازین در پلاسمای افراد آهسته استیله کننده (slow acety lator) به اثبات رسیده است. اهمیت راه هیدرولیز مستقیم ایزونیازید در ایجاد مسمومیت کبدی مشخص گردیده است.

هپاتوتوکسیسیتی ناشی از ایزونیازید با نکروز هپاتوسلولار که در برخی موارد منجر به نارسایی کبد و مرگ می‌شود، مشخص می‌گردد. آسیب کبدی ایزونیازید توسط متابولیت سمی آن هیدرازین و مشتقات مونو استیل ایجاد می‌شود. اغلب، افزایش سطح آمینوترانسفرازها طی چند هفته از شروع درمان ظاهر می‌شود. در 20-10% بیماران مصرف‌کننده ایزونیازید افزایش سطح آمینوترانسفرازها بدون بروز علایم و نشانه‌های بیماری کبدی رخ می‌دهد.

ایزونیازید در ترکیب با سایر داروها بدون ریفامپین در 6/1% موارد هپاتیت بالینی ایجاد می‌کند، درمان ترکیبی ضد سل با ریفامپین ولی بدون ایزونیازید در 1/1% موارد و رژیم‌های حاوی ایزونیازید و ریفامپین در 5/2% موارد هپاتیت بالینی ایجاد می‌کنند.

 

ریفامپین

هپاتوتوکسیسیتی ناشی از ریفامپین شیوع کمتری نسبت به ایزونیازید دارد. الگوی بافت‌شناسی معمول، کلستاز است، چرا که ریفامپین مهارکننده رقابتی حذب و ترشح نمک‌های صفراوی است. ریفامپین گاهی اوقات با واکنش‌های افزایش حساسیتی همراه است. هپاتوتوکسیسیتی ناشی از ریفامپین معمولاً بدون علامت است و اغلب از لحاظ بالینی قابل تشخیص نیست.

 

تاثیر داروهای کاهنده چربی خون بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

استاتین‌ها به صورت گسترده‌ای جهت درمان هیپرلیپیدمی تجویز می‌شوند، ولی شواهد کافی برای ایجاد هپاتوتوکسیسیتی شدید توسط این داروها وجود ندارد. استاتین‌ها به طور تیپیک آسیب کبدی هپاتوسلولار یا ترکیب هپاتوسلولار و کلستاتیک ایجاد می‌کنند. بروز نارسایی حاد کبدی ناشی از استاتین‌ها بسیار نادر است و بروز آن در حدود 2 در 1 میلیون بیمار مصرف‌کننده استاتین می‌باشد .

پراواستاتین (مسمومیت کبدی کمتری نسبت به سایر استاتین‌ها ایجاد می‌کند.

 

نیاسین یا اسید نیکوتینیک به طور شایعی جهت کاهش کلسترول تام، و تری‌گلیسرید تجویز می‌شود

تمام انواع نیاسین موجب سمیت کبدی می‌شوند، آسیب کلستاتیک نیز گزارش شده است، اما اغلب، مسمومیت کبدی هپاتوسلولار، است و چندین مورد نارسایی حاد کبدی نیز گزارش شده است.

 

تاثیر داروهای کاهنده قند خون بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

تیازولیدیندیون‌ها (TZDS) آکوئیست‌های Peroxisome Proliferative – Activated Receptor هستند که به عنوان داروهای حساس‌کننده انسولین جهت درمان دیابت تجویز می‌شوند. این دسته دارویی یک علت شناخته شده مسمومیت کبدی ناشی از دارو می‌باشند.

تاثیر داروهای روان‌پزشکی بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIS)،مهار کننده‌های بازجذب سوتونین – نوراپی نفرین (SNRIS)، ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای (TCAS) و مهار کننده‌های منوآمین اکسیدازداروهای تجویزی برای افسردگی هستند که پتانسیل هپاتوتوکسیسیتی دارند. از بین داروهای مهارکننده انتخابی، بازجذب سروتونین، پاروکستین بیشترین گزارش‌ها مربوط به سمیت کبدی را به خود اختصاص داده است. نفازودونبیشتر خط بروز هپاتوتوکسیسیتی شدید را در پی دارد.

 

بررسی اثر داروی زولپیدم بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

زولپیدم اثرات درمانی خود را از طریق اثر بر سیستم عصبی مرکزی اعمال می‌کند.زولپیدم به سرعت و به طور کامل از روده جذب می‌شود ولی به دلیل گذر اول کبدی فراهمی زیستی 70 درصدی دارد و محل اصلی متابولیسم آن نیز کبد می‌باشد. زولپیدم توسط کبد و از طریق اکسیداسیون و هیدروکسیلاسیون به سرعت به متابولیت‌های غیرفعال متابولیزه می‌شود و کلیرانس آن در افراد مسن کاهش می‌یابد. زولپیدم یک داروی اخصاصی برای اختلالات خواب است. این دارو در سال های اخیر مصرف زیادی برای بی خوابی دارد. یکی از مشکلات این دارو  سمیت کبدی آنست.

احتمالا" متابولیت های این داو سبب هپاتوتوکسیسیتی می گردد.

زالپلون دارویی است جدیدتر با مشکلات کبدی خیلی کمتر که برای اختلال خواب مورد استفاده قرار می گیرد.

تاثیر داروهای ضد رتروویرال بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

داروهای ضد رتروویرال برای درمان بیماران مبتلا به HIV تجویز می‌شود. این دسته دارویی آنتی رتروویرال در حال حاضر موجود است.تمامی این داروها با مکانیسم های مختلف هپاتوتوکسیسیتی شدید ایجادمینمایند.

برخی مکانیسم‌های هپاتوتوکسیسیتی ناشی از داروهای ضد رتروویرال عبارتند از :

واکنش‌های افزایش حساسیت، مقاومت به انسولین، افزایش پاسخ ایمنی در بیماران مبتلا به عفونت هم‌زمان هپاتیت B یا C

یک موضوع جدید در مورد داروهای ضد رتروویرال، ایجاد هیپرتانسیون پورتال کبدی توسط این داروها است.

تاثیر آنتی‌بیوتیک‌ها بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

مسمومیت کبدی در مقایسه با سایر عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک مثل علایم گوارشی و واکنش‌های آلرژیک پوستی ناشایع است. اما به دلیل شیوع بالای مصرف آنتی‌بیوتیک، آسیب کبدی شدید و حاد ناشی از آنتی‌بیوتیک یک نگرانی عمده را ایجاد می‌کند. مسمومیت کبدی ناشی از دارو ناشی از آنتی‌بیوتیک پس از رد سایر تشخیص‌ها مطرح می‌شود و اغلب خود محدود شونده است.

بروز مسمومیت کبدی ناشی از آموکسی‌سیلین و آموکسی - کلاولونیک – اسید (آگمنتین)، 17 مورد در 100٬000 نفر گزارش شده است. شایع‌ترین الگوی هپاتوتوکسیسیتی، الگوی کلستاتیک و ناشایع‌ترین الگو، ترکیب هپاتوسلولار و کلستاتیک است.

                                         

آمپی‌سیلین به ندرت موجب مسمومیت کبدی می‌شودتیکارسیلین به تنهایی موجب سمیت کبدی نمی‌شود.

کاربنی‌سیلین در دوزهای بالا موجب مسمومیت کبدی می‌شود، شایع‌ترین الگوی هیستولوژیک ناشی از آن آسیب هپاتوسلولار است.

فلوکلوگزاسیلین، اگزاسیلین، کلوگزاسیلین می‌توانند موجب مسمومیت کبدی شوند که معمولاً الگوی هپاتیت کلستاتیک ایجاد می‌کنند. هپاتوتوکسیسیتی ناشی از فلوکلوگزاسیلین گاهی اوقات موجب سندرم محو شدن مجاری صفراوی سیروز صفراوی می‌شود. شروع علائم به طور تیپیک 1 تا 3 هفته پس از شروع درمان است و مکانیسم دقیق آن شناخته شده نمی‌باشد. .

                      

ماکرولیدها

ماکرولیدها موجب آسیب کبدی از نوع کلستاتیک می‌شوند. اریترومایسین شایع‌ترین ماکرولید ایجادکنندة مسمومیت کبدی است. خطر هپاتوتوکسیسیتی ناشی از اریترومایسین 6/3 مورد در 100٬000 نفر برآورد شده است.

فلوئوروکینولون‌ها

سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، اوفلوکساسین و نورفلوکساسین موجب سمیت کبدی می‌شوند ولی شیوع آن کمتر از سایر گروه‌های آنتی‌بیوتیکی است .                                                                                                                       

ایجاد آسیب کبدشدید نیازمند به پیوند کبد ناشی از فلوئروکینولون‌ها نیز گزارش شده است.

تتراسیکلین

تتراسیکلین‌ها از علل ناشناخته شده مسمومیت کبدی می‌باشند تتراسیکلین باعث اختلال در اکسیداسیون اسیدهای چرب و القای تجمع چربی در کبد می‌شود. اکسی تتراسیکلین، کلرتتراسیکلین، مینوسیکلین و دمکلوسیکلین می‌توانند منجر به مسمومیت کبدی وابسته به دوز شوند. هپاتیت همراه با افزایش حساسیت، ظرف چند هفته پس از مصرف مینوسیکلین نیز گزارش شده است.

 

سولفونامیدها

سولفا متوکسازول، تری متوپریم -  سولفامتوکسازول (کوتریموکسازول) و سلفاسالازین می‌توانند مسمومیت کبدی ایجاد کنند که معمولاً به صورت یک واکنش افزایش حساسیتی 5 تا 14 روز پس از آن شروع درمان تظاهر می‌یابد. مسمومیت کبدی ناشی از سولفونامیدها معمولاً خفیف و طی چند هفته پس از قطع دارو برگشت‌پذیر است، اما کلستاز ناشی از این داروها ممکن است 6 تا 8 ماه پایدار بماند.

       نیتروفورانتوئین

 نیتروفورانتوئین طیف وسیعی از آسیب کبدی می‌تواند ایجاد کند که عبارتند از: نکروز هپاتوسلولار، هپاتیت کلستاتیک، گرانولوما، هپاتیت مزمن و حتی فیبروز و سیروز. آسیب کبدی حاد شایع‌تر از نوع مزمن است، اما نیتروفورانتوئین به ندرت می‌تواند نارسایی حاد کبدی ایجاد کند .

 

تاثیر داروهای ضد قارچ بر سمیت کبد و آنزیمهای آن

به استثنای برخی موارد اختلال آنزیم‌های کبدی، داروهای ضد قارچ با هپاتوتوکسیسیتی همراه نیستند. مسمومیت کبدی ناشی از اینراکونازول، فلوسیتوزین شایع‌تر از آمفوتریسین B است. شایع‌ترین داروی ضد قارچ ایجادکننده آسیب کبدی کتوکونازول است. مسمومیت کبدی ناشی از داروهای ضد قارچ معمولاً پس از قطع دارو، خود به خود بهبود می‌یابد.

                                  

بررسی سمیت سطوح  بالای مصرف گیاهان دارویی با استفاده از آنزیم­های کبدی

اگرچه گیاهان دارویی و مشتقات آنان اثربخشی خود را از طریق متابولیت­های ثانویه اعمال می­نمایند ولی گزارشاتی در دست است که نشان می­دهد برخی متابولیت­های ثانویه باعث بروز عوارض سوء در حیوانات می­شوند. تانن­ها ترکیباتی هستند که دارای عوامل فنل و گلوکز در مولکول خود می­باشند. بر اساس مطالعات انجام شده بر روی موش­ها، گزارش شد که تزریق داخل صفاقی 5 ، 20 و40 میلی­گرم بر کیلوگرم اسید تانیک (تانن)، اثرات زیان­آور چشمگیری به کبد و سایر بافت­ها وارد نکرده اما تزریق داخل صفاقی دوزهای60 و80 میلی­گرم بر کیلوگرم اسید تانیک منجر به آسیب کبدی می­شود. این آسیب از تغییرات جزیی کبد تا نکروز کبدی متفاوت است.

اینکه ساپونین­ها برای موجودات خونسرد بسیار سمی می­باشند اما میزان سمیت آنها بر روی پستانداران بسیار کم است . تحقیقات نشان داده است که غلظت بیلی روبین در گوسفندانی که از سطوح بالای ساپونین تغذیه کرده­اند افزایش می­یابد.

                    

بررسی اثرات سمیت با استفاده از تست فاکتورهای کبدی

در بین سیستم­های حیاتی بدن، کبد بیشترین حساسیت را در برابر سمیت نشان می­دهد. تست­ آنزیم­های کبدی عموماً در آزمایشگاهها برای تشخیص اولیه بیماری­های کبدی، کنترل پیشرفت بیماری و نیز به منظور بررسی اثرات داروهای هپاتوتوکسیک به کار می­روند. ازجمله متداولترین تست­های کبدی می­توان به آمینوترانسفرازهای سرم، آلکالین فسفاتاز، بیلی­روبین، آلبومین و پروترومبین اشاره کرد. آمینوترانسفرازها، از عمده­ترین ترانس­آمینازها بوده و برای تشخیص نکروزیس و مسمومیت کبدی عمدتاً از این شاخص­ها استفاده می­شود.

نتیجه گیری  :‌

مسمومیت کبدی ناشی از داروها یک عارضه نادر ولی مهم است که حتی منجر به جمع‌آوری یک دارو از بازار دارویی می‌شود. کارآزمایی‌های بالینی اولیه همیشه قادر نبودند که مشخص کنند، کدام دارو هپاتوتوکسیک است. مطالعات اخیر بر نقش مهم آنتی‌بیوتیک‌ها در ایجاد مسمومیت کبدی، ایمنی نسبی استاتین‌ها تأکید دارند و همچنین نشان داده شده که نیازی به پایش منظم آنزیم‌های کبدی برای بسیاری از داروها وجود ندارد. امروزه از استامینوفن به عنوان یک علت اصلی نارسایی حاد کبد یاد می‌شود. در برخورد با مسمومیت کبدی، تعیین علت آن و حذف عامل ایجادگر نکته اساسی است. شرح حال کامل به همراه ارزیابی الگوی اختلال تست‌های کبدی، فاصله زمانی شروع علایم از مصرف دارو و وجود یا عدم وجود افزایش حساسیت ایمنی نیز بسیار حیاتی است.

مسمومیت با استامینوفن و مقدار مصرف

حداکثر دوز روزانه توصیه شده از این ماده برای بزرگسالان ۴ گرم و برای کودکان ۹۰ میلی گرم بر روی کیلو گرم است. این ماده همان مقدار که اگر در دوز مناسب استفاده شود کاربردی و مفید است، در صورتی که دوز زیادی از آن استفاده شود می تواند خطرناک بوده و مسمومیت به وجود آورد.

مخوف ترین عارضه ای که مسمومیت با استامینوفن ایجاد می کند، نارسایی حاد کبدی است. در بزرگسالان مصرف ۱۲ گرم یا ۱۵۰ میلی گرم بر روی کیلو گرم، اگر به موقع درمان نشود می تواند کشنده باشد.

قابلیت سمی بوده این ماده می تواند برای افراد با سوء تغذیه، گرسنگی طولانی مدت، اختلالات خوردن و الکلیسم مزمن با میزان کمتری از این نیز ایجاد شود. گاهی اوقات نیز والدین ناخواسته دوز استامینوفن کودکان را اشتباه مصرف می کنند. به یاد داشته باشید که قطره استامینوفن که برای کودکان استفاده می شود غلیظ تر از قرص های حاوی استامینوفن است. پس زمانی که از قطره استفاده می کنید باید مقدار کمتری به نوزاد بدهید.

مسمومیت با استامینوفن یا پاراستامول یکی از شایع ترین مسمویت ها می باشد زیرا که این دارو به سادگی در دسترس همه می باشد.

.............................................................................................................................

خدایا :

به آنچه که دادی تشکر                   به آنچه که ندادی تفکر                        به آنچه که گرفتی تذکر

که:

داده ات نعمت                                نداده ات حکمت و                              گرفته ات عبرت است

نداده ات حکمت و                     گرفته ات  عبرت است

---

نوشته شده در تاریخ چهارشنبه پانزدهم شهریور ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

کبد شاهکار آفرینش

کبد شاهکار آفرینش

                                      کبد شاهکار آفرینش

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

سر آغاز هر نامه نام خداست                                   که بی نام او نامه یکسر  خطاست.

ای در دل من میل و تمنا ،همه تو                                           ون در سر من مایه سودا ، همه تو

هر چند به روزگار  در می نگرم                                            امروز  همه تویی  و فردا  همه   تو              "مولانا "

بروز مسمومیت کبدی ناشی از دارو بین 1000/1 و 10000/1 در بیماران دریافت‌کننده دوز‌های درمانی داروها برآورد شده است.

 آسیب کبدی ناشی از دارو یک علت عمده بیماری کبدی حاد و مزمن است و شدت این آسیب از تغییرات غیراختصاصی در ساختار کبد تا نارسایی حاد کبد، سیروز و سرطان کبد متغیر است. شایع‌ترین علل دارویی آسیب کبدی عبارتند از استامینوفن، آنتی‌بیوتیک‌ها، استائین‌ها، ایزونیازید و داروهای گیاهی هپاتو توکسیسیتی ناشی از دارو بر اساس الگوی اختلال آنزیم‌های کبدی (هپاتوساولار، کلستانیک و ترکیب این دو حالت)

                       

مسمومیت کبدی ناشی از دارو یا آسیب کبدی ناشی از دارو یک علت مهم بیماری کبدی است که در 1 در 1٬000 تا 1 در 10٬000 بیماری که دوزهای درمانی داروهای مختلف را مصرف می‌کنند، بروز می‌کند، به نظر می‌رسد که مسمومیت کبدی ناشی از دارو در جمعیت عمومی بسیار بیشتر از این میزان باشد. داروهای هپاتوتوکسیک تابلوهای بالینی مشخصی را ایجاد می‌کنند، این مشخصات عبارتند از: الگوی اختلال تست‌های کبدی، فاصله زمانی تا شروع علایم، وجود یا عدم وجود افزایش حساسیت ایمنی وسیر واکنش توکسیک پس از قطع دارو.

ساختمان کبد

کبد ، بزرگترین غده بدن است، که در حدود 1800 گرم در مردان و1400 در زنان وزن دارد و در زیر دیافراگم قرار دارد و در محل خود توسط لیگمان هایی به دیافراگم، پریتوئن، عروق بزرگ و احشاء گوارش فوقانی متصل شده است

این عضو حد واسطه  بین  دستگاه گوارش و خون است. کبد بهترین موقعیت را در سیستم گردش خون دارد تا متابولیت ها را جمع کرده، تغییر داده و انباشته کند و همچنین مواد سمی را خنثی و برداشت نماید تخلیه کبد از طریق صفرا صورت می گیرد.

تشریح و آناتومی کبد

پس از پوست، کبد بزرگترین عضو بدن و در عین حال بزرگترین  غدّه بدن است. وزن کبد با سن نژاد، حالت مزاجی و حتی با جنس حیوان تفاوت می کند. شکل آن مانند نیمه طولی و مایل یک تخم مرغ است. غیر از قسمت کوچکی که منطقه برهنه نامیده    می شود، سایر قسمت های سطح بیرونی آن از صفاق پوشیده شده است. این پوشش صفاقی کبد را از یک طرف به وسیله رباط داسی شکل به دیافراگم و دیواره جلویی شکم و از طرف دیگر به وسیله چادرینه کوچک به انحنای کوچک معده و دوازده وصل میکند. کبد علاوه بر پوشش صفاقی بوسیله کپسول همبندی نیز احاطه شده   است .

 

بافت شنا سی کبد

کبد بزرگترین غده بدن است، و با کپسول ضخیم از بافت همبند به نام گلیسون پوشیده شده است. این کپسول در ناحیه ناف کبد ضخیم تر می شود. این کپسول ورید باب و شریان کبدی و مجرای صفراوی مشترک را احاطه کرده، و این رگ ها و مجاری در تمامی مسیر خود در کبد توسط رشته های سلول های بافت همبند در بر گرفته شده است . 

سلول های کبدی

سلول های کبدی چند وجهی هستند، یعنی دارای شش یا تعداد بیشتری سطحی باشند. سلول های کبدی را به دو دسته پارانشیمی و غیر پارانشیمی تقسیم می کنند. هر سلول پارانشیمی کبد دارای یک یا دو هسته گرد، و یک یا دوهستک مشخّص

می باشد.     سلولهای کبدی دارای تعداد زیاد میتوکندری به اشکال کروی و یا بیضوی است. دستگاه گلژی در کبد بسیار زیاد است، و هر دستگاه گلژی شامل قنات های پهن، وزیکول های کوچک و واکوئول های وسیع است.

نقش سیستم لنفاوی در عملکرد کبد

سیستم لنفاوی در سه ناحیه مهم وجود دارد:

1)      در نزدیکی رگ های مرکزی

2)      در نزدیکی رگ های باب

3)      در طول سرخرگ کبدی

 

اعمال ترشحی و دفع کبد

متابولیسم بسیاری از داروها توسط کبد انجام میشود. کلیّه سلولهای کبدی به طور مداوم مقدار کمی ترشح موسوم به صفرا تولید میکنند. صفرای تولید شده، از طریق مجاری یا مستقیماً به داخل دوازده تخلیه، یا به داخل کیسه صفرا هدایت میشود.

کبد در بسیاری از مسیر های متابولیک و تنظیم کننده، نقش اساسی دارد.

متابولیسم و دفع گزنوبیوتیک ها

گزنوبیوتیک ها موادی هستند که توسط کبد پاکسازی و متابولیزه می شوند و بعضی از آن ها به عنوان تست های عملکردی کبد مورد استفاده قرار می گیرند.

حذف این ترکیبات از جریان خون، به 1) جریان خون کبدی، 2) باز بودن مجاری صفراوی، 3) عملکرد پارانشیم کبدی بستگی دارد.

متابولیسم کربوهیدرات ها

گلیکوژن مهمترین کربوهیدرات ذخیره شده در کبد است

کبد سبب تبدیل گالاکتوز و فروکتوز به گلوکز می شود و فرایند گلیکونئوژنز که تبدیل اسید های آمینه وگلیسرول چربی ها  به گلوکز می باشد، نیز در کبد انجام می گیرد.

گلیکوژن مهمترین کربوهیدراتی ست که به وسیله کبد ذخیره می شود. هپاتوسیت ها گلوکز را از طریق روند متعادل شده با ناقل جذب می کنند و به گلوکز 6-فسفات و متعاقباً گلوکز دی-فسفات (UDP-گلوکز) تبدیل می شود که میتواند برای بیوسنتز گلیکوپروتئین و گلیکولیپید استفاده شود.

                                   

متابولیسم لیپیدها

کبد نقش مهمی در متابولیسم لیپید ایفا می کند و اسید های چرب آزاد و لیپوپروتئین ها را از پلاسما جذب و در طول گرسنگی، اسیدهای چرب بافت چربی توسط کبد جذب می شوند.

 

از آنجا که الگو شدت بالا رفتن فعالیت آنزیمی، با نوع بیماری کبدی تغییر می کند، اندازه گیری آن ها در شناسایی و تشخیص افتراقی بیماری های کبدی بسیار مفید است.

توانایی آنزیم های کبدی برای کمک به تشخیص بیماری، تابع فاکتورهای متعددی است، از جمله :

1)         اختصاصی بودن آنزیم برای بافت           3)       شدت نسبی فعالیت آنزیم در کبد و پلاسما

2)         توزیع آنزیم در سلول                        4)        الگوهای آزاد شدن آنزیم  5 )  پاکسازی آن از پلاسما.

پنج آنزیمی که به صورت متداول در بیماری های کبدی اندازه گیری می شوند و در تشخیص این بیماری ها به کار می روند عبارتند از:

1)         آسپارتات آمینو ترانسفراز ( AST; EC 2.6.1.1)

2)         آلانین آمینو ترانسفراز ( ALT; EC 2.6.1.2 )

3)         آلکالن فسفاتاز ( ALP; EC 3.1.3.1 )

4)         گاما –گلوتامیل ترانسفراز ( GGT; EC 2.3.2.2 )

5)         لاکتاز دهیدروژناز ( LD; EC 1.1.1.27 ).

توزیع داخل سلولی آنزیم ها

آنزیم ها در داخل سلول ها در مکان های مختلفی یافت می شوند.

فعالیت نسبی آنزیم ها  در کبد و پلاسما

در مورد آنزیم های سیتوپلاسم، مقدار نسبی آنزیم در کبد نسبت به پلاسما، یک شاخص مهم برای استفادۀ بالینی می باشد.

مکانیسم آزاد سازی آنزیم ها

آسیب سلولی، ساده ترین مکانیسم است مکانیسم آزاد شدن آنزیم های متصل به غشاء نظیر GGT و ALP  به داخل گردش خون، به خوبی شناخته نشده است ولی به نظر می رسد که علل زیر در آن نقش داشته باشند:

1. افزایش سنتز
2. قطعه  قطعه  شدن غشاء توسط اسید های صفراوی
3. به صورت محلول در آمدن      آنزیم های متصل به غشاء توسط عمل اسید های صفراوی

ALP))آلکالین فسفاتاز (Alkaline Phosphatase)، آنزیمی است که در بافت های مختلف سراسر بدن از جمله کبد، استخوان، کلیه، روده و در جفت زنان باردار یافت می شود. این تست با نام های متعارف دیگر مانند ALK PHOS; Alp نیز خوانده می شود .

آنزیم الکالین فسفاتاز (ALP) اعتقاد بر آن است، که بخشی از فعالیّت آن ها مربوط به عیب های غشایی وابسته به ATP  و فرآیند آهکی شدن میباشد. علاوه بر این آلکالین فسفاتازها در سنتز فسفولیپیدهای غشاء دخالت دارند.

مقدار این آنزیم در بیماری های افراد مجاری کبدی، صفراوی و گسترش ضایعات کبدی، ضایعات ناشی از استئوبلاست های استخوانی، در زمان ترمیم استخوان، ضایعات دستگاه گوارش نظیر سوء جذب، نکروز شش ها و کلیه ها، انفارکتوس طحال و هیپرپاراتیروئیدیسم افزایش مییابد.

 

گاما گلوتامیل ترانس پپتیداز ^{Gamma glut amyl trans peptidase} که گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) نیز خوانده می‌شود، این آنزیم در بسیاری از بافت‌ها یافت می‌شود، ولی کارکرد آن در کبد چشمگیرتر است. این آنزیم دارای اهمیت تشخیصی نیز می‌باشد.

سرعت پاکسازی آنزیم ها از پلاسما     سرعت پاکسازی آنزیم های کبدی از پلاسما متغیر است.

                                         

انواع بیماری های کبد

بیماری های کبد بسیاراند، از جمله آن ها می توان به هپاتیت (مزمن و حاد )، هپاتیت برق آسا، هپاتیت کلستاتیک، هپاتیت ناشی از داروها و سموم، کبد چرب الکلی، یرقان، سیروز، نئوپلاسم های کبدی اشاره کرد.

مکانیسم ها و الگو های آسیب

سلول هدف، تعیین کننده الگوی آسیب است بدین صورت که آسیب هپاتوسیت منجر به بیماری هپاتوسلولار می شود و آسیب سلول صفراوی منجر به کلستاز می گردد. تمام آسیب های سلول ممکن است به عنوان یک واکنش التیام بخش باعث فیبروز بشوند، مدت زمان آسیب و عوامل ژنتیکی، تعیین می کنند که این آسیب نهایتا به سمت سیروز می رود یا کارسینوم پدید می آید.

 

                                                            تصویر کبد مبتلا به سیروز

پروتئین تام : پروتئین های خون

آلبومینتوسط کبد ساخته میشود. لذا کاهش میزان آن مبین وجود بیماری کبدی مزمن است، ولی کاهش میزان آلبومین خون ممکن است، در اثر کاهش پروتئین جیره‌ی غذا، نشت پروتئین، کاهش قابلیّت هضم و جذب اسید های آمینه و اختلالات کلیوی حادث شود. هر گاه اختلالات کبدی باعث کاهش آلبومین شود، این کاهش در واقع حاصل چندین هفته سوء تغذیه، قبل از ظهور علائم بیماری است.

الفافتوپروتئین بزرگ ترین پروتئین پلاسما ست، که به وسیله کبد و کیسه صفرا تجزیه میشود، و در هنگام نوزادی به داخل خون ترشح میشود. این پروتئین در بیماران مبتلا به کارسینوم سلول کبدی و بیماری های گوناگون کبدی شامل هپاتیت ویروس التهاب مزمن کبدی و سیروز ، در طیّ روند ترمیم پس از برداشت 70 درصد از بافت کبد افزایش می یابد.

 

                                                            کبد مبتلا به کارسینوم

اندازه گیری آلبومین پلاسما در بررسی شدت و مدت بیماری کبدی مفید است، با این وجود، کاربرد آن بدین منظور تا اندازه ای محدودیت دارد.

اندازه گیری متوالی بیلیروبین، در تعیین شدت بیماری حاد و مزمن کبدی مفید است. جزء جزء کردن بیلیروبین، تنها در یرقان دوران نوزادی یا در افزایش منفرد بیلیروبین در غیاب سایر اختلالات تست های کبدی که نشان دهنده یک اختلال ارثی در متابولیسم بیلیروبین هستند) مفید است.

ساخت پروتئین های پلاسما

تقریباً تمام آلبومین فیبرینوژن پروتئینهای پلاسما و نیز 50 تا 80 درصد از گلبولینها در کبد ساخته می شوند. تقریباً بقیه گلبولینها در بافت های لنفویید ساخته می شوند .

تیروکسین سرعت متابولیسم تمام سلول‌ها را افزایش می دهد و در نتیجه به طور غیرمستقیم بر متابولیسم پروتئین تأثیر میگذارد

ازت اوره خون

اوره ترکیب شیمیایی است که در کبد تولید می شود، و محصول نهایی کاتابولیسم پروتئین در بدن است. به طور طبیعی این ماده در بدن عمل مفیدی ندارد مگر خاصیت مدری متوسطی را که می توان به آن نسبت داد.

کراتینین

کراتینین یک ماده دفعی حاصل از متابولیسم کراتین است، که اندازه گیری آن شاخص مفیدی برای پیش بینی عمل کرد کلیوی است.

مسمومیت کبدی ناشی از داروها یک عارضه نادر ولی مهم است که حتی منجر به جمع‌آوری یک دارو از بازار دارویی می‌شود. کارآزمایی‌های بالینی اولیه همیشه قادر نبودند که مشخص کنند، کدام دارو هپاتوتوکسیک است. مطالعات اخیر بر نقش مهم آنتی‌بیوتیک‌ها در ایجاد مسمومیت کبدی، ایمنی نسبی استاتین‌ها تأکید دارند.

در مقاله بعدی به این مقوله بسیار مهم خواهیم پرداخت.

..................................................................................................................

هر دقیقه از زندگی ....... ممکن است آخرین دقیقه آن باشد و ما هنوز آماده نیستیم.

لحظه ها را باید غنیمت شمرد.

بزرگ انست که:

قلبش کودکانه            قهرش بی کینه                          دوست داشتنش بی ادعا

بخشش او بی منتها و                               دوستی با وفاست.

---

نوشته شده در تاریخ دوشنبه سی ام مرداد ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

کبد چرب بیماری بی صدای بیش از 20 میلیون ایرانی

  دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

آغاز کار با سخنانی از بزرگان:

جاده های زندگی نباید صاف و هموار باشد و گرنه خواب مان میبرد ، دست اندازها نعمت بزرگی هستند. 

کاترن پاندر

عشق یعنی شادی خودتان را متقاعد نکنید که رنج کشیدن بخشی از آن است .                 پائولو کوئلیو

دلم میخواد یک روز از خواب بیدار بشم اخبار رو ا باز کنم و بشنوم: صلح در زمین بر قرار است        

   کارن وادل

در نهان به آنها دل می بندیم،که دوست مان ندارند و در آشکار از آنان که دوست مان دارند غافلیم شاید این است دلیل تنهایی ما

                                                                                                    دکتر علی شریعتی

**************************************************************

کبد چرب به انگلیسی (fatty liver) در پزشکی حالتی برگشت پذیر از تجمع واکوئول های چربی در سلولهای کبدی است که با التهاب کبد مشخص میشود.

این حالت ممکن است در افرادی که الکل مصرف میکنند ایجاد شود، ولی در ایران این بیماری علل دیگر دارد و

«کبد چرب غیر الکلی» نامیده میشود. فرم غیر الکلی این بیماری در تعدادی از اختلالات بالینی مانند دیابت، چاقی و سوء تغذیه رخ میدهد.

وجود چربی در کبد طبیعی است، اما اگر این میزان از چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است این بیماری نشانه ی خاصی ندارد اما بعد از رعایت نکردن و پیشروی این بیماری در کبد باعث سوء هاضمه شده و در نهایت منجر به مرگ انسان می شود.

                       

انواع کبد چرب

کبد چرب غیر الکلی: این بیماری زمانی رخ میدهد که کبد در شکستن چربی ها دچار مشکل میشود و با جمع شدن چربی در بافتهای کبد، فرد دچار کبد چرب میگردد. این بیماری با مصرف الکل مرتبط نبوده و زمانی مشخص میشود که ۱۰ درصد و یا بیشتر وزن کبد حاوی چربی باشد. این بیماری خود نیز به چند دسته تقسیم شده و در شدیدترین مراحل باعث سیروز کبدی و یا زخم و سپس نارسایی کبدی میگردد.

کبد چرب الکلی، این بیماری جزء اولین مرحله های بیماری های کبدی مربوط به الکل است. کبد با مصرف زیاد الکل صدمه دیده و قادر به شکستن چربی ها نیست. اگر فرد از مصرف الکل خودداری نماید، این نوع کبد چرب کم کم درمان میگردد، اما در صورت ادامه به مصرف الکل فرد ممکن است دچار سیروز کبدی گردد.

کبد چرب بارداری: هرچند این نوع از کبد چرب خیلی نادر بوده، با این حال جمع شدن چربی در هنگام بارداری میتواند خطراتی جدی هم برای مادر و هم برای جنین داشته باشد. این بیماری میتواند باعث نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید یا خونریزی شود. هرچند دلیل این بیماری کاملاً شناخته نشده اما دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون های این دوران در ارتباط است. علایم این بیماری در سه ماه سوم رخ داده و شامل حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی گردد. زنان باردار باید آزمایش های لازم را برای اطلاع از این بیماری انجام دهند، اکثر زنان پس از زایمان شروع به بهبود مینمایند.

اغلب بیماران ۴۰تا۶۰ سال سن داشته و بیماری در زنان شایعتر است کبد چرب در کودکان با سن بالاتر از ۱۰سال نیز میتواند ایجاد شود . این اختلال کبدی مزمن بوده و برای سال ها پایدار خواهد ماند .

                   

علل :

علت اصلی بروز کبد چرب ناشناخته‌ است، ولی تعدادی از اختلالات بالینی معین به عنوان علل زمینه‌ای شناخته شده‌اند. هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق هستند. دیابت و بالا بودن چربیهای خون نیز از علل زمینهای آن می باشند. عوامل مختلفی که باعث تغییر متابولیسم در بدن میشوند، شامل کاهش ناگهانی وزن، سوء تغذیه، تغذیه وریدی و گرسنگی طولانی مدت مانند گرفتن روزه نیز ممکن است باعث کبد چرب شوند ^. انجام بعضی از جراحی های شکم شامل برداشتن کیسه صفرا، برداشتن قسمتی از روده یا معده، جراحی روی لوزالمعده و مصرف بعضی از داروهای خاص شامل هورمون استروژن، کورتون (استروئیدها، آمیودارون، تاموکسی فن، والپروات سدیم) نیز از علل زمینه ساز کبد چرب هستند . در کودکان اختلالات مادر زادی شامل سوء جذب چربیها، بیماری ویلسون با کبد چرب همراه هستند.(در بیماری ویلسون  یون مس در بدن کاهش مییابد)

به طور کلی می توان عوامل ایجاد این بیماری را به شرح زیر عنوان کرد: رژیم غذایی نادرست، استرس درونی و نهفته، مصرف دارو بیش از حد معمول، مصرف لووستاتین ها و غذاهای فست فودی (سوسیس، کالباس، سس، پیتزا و…

 

تشخیص

اکثر مبتلایان دارای علامت نیستند، گاهی فرد از درد شکم در ناحیه کبد احساس درد مینماید و به ندرت احساس ناراحتی در قسمت فوقانی و راست شکم و خستگی وجود دارد. گاهی به دنبال بررسیهای اتفاقی آزمایشگاهی (مانند بررسیهای استخدامی) کشف میشود. در بررسیهای معمولی، آنزیمهای کبدی افزایش یافته‌اند و در صورت شک به این اختلال اقدام های بعدی برای کشف علت زمینه‌ای و بررسی سایر علل بیماری کبدی ضروری است . آزمایش های لازم برای قند و چربیهای خون و همچنین برای ویروس های هپاتیتی ضروری است. با مطالعات تصویربرداری مانند سونو گرافی، تجمع چربی در کبد نشان داده میشود. اگر تمامی راههای منتهی به تشخیص میسر نباشد و نیز گاهی برای اثبات تشخیص، نمونه برداری از کبد و مطالعه میکروسکوپی بر روی آن لازم است^[۸]، ولی گاهی نمونه برداری انجام نمیشود و بیمار به مدت ۶ ماه تا یک سال از نزدیک زیر نظر گرفته میشود تا طبیعی شدن آنزیمهای کبدی به دنبال درمان اختلالات زمینه ساز اثبات گردد.کبد چرب معمولا یک بیماری خاموش است و بخصوص در مراحل اولیه نشانه‌ای ندارد. زمانیکه بیماری پیشرفت کند، میتواند باعث علایم مبهمی همچون:خستگی ،کاهش وزن و یا کاهش اشتها  ، ضعف ،تهوع ،گیجی، مشکل در تصمیم گیری و یا تمرکزسایر نشانه هایی که ممکن است احساس شود شامل :درد در مرکز و یا سمت راست قسمت بالایی شکم  بزرگ شدن کبد

در صورتیکه فرد دچار سیروز کبدی هم شود، علایم زیر ممکن است رخ دهند:

احتباس مایعات ، کاهش ماهیچه ها  ، خونریزی داخلی ،زردی پوست و چشم ها  و  نارسایی کبدی

 

دلایل ابتلا به کبد چرب

یکی از شایع ترین دلایل ابتلا به کبد چرب اعتیاد به الکل می‌باشد. بعضی از داروهای خاص و اختلالات متابولیک نیز یکی

دیگر از این دلایل هستند. در بیشتر مواردیکه فرد الکلی نیست، پزشکان دلیل قطعی برای ابتلا به کبد چرب رانمی‌دانند،

  موارد زیر می‌تواند باعث کبد چرب و یا افزایش خطر ابتلا به آن شوند، این عوامل شامل:

چاقی ، دیابت نوع ۲،  فشار خون بالا

مصرف داروهایی همچون آسپیرین، داروهای استروییدی، تاموکسیفن و تتراسیکلین

بارداری ، سوتغذیه ، کلسترول خون بالا ، سندرم تخمدان پلی کیستیک ، کم کاری تیروئید (hypothyroidism

مسمومیت ، ویروس ها (ویروس هپاتیت A و سایر ویروس ها) ، جراحی بای پس معده

نحوه تشخیص بیماری آزمایش ها و تست هایی که برای مشخص کردن ابتلا به کبد چرب استفاده میشوند، شامل:

آزمایش خون، که شامل تست عملکرد آنزیم های کبدی میشود.

تصویر برداری، که از طریق روش های مختلف همچون CT اسکن و اولتراسوند و (MRI) انجام میشود.

 

آزمایش بافت های کبدی، که با یک سوزن کوچک بخش کوچکی از کبد برای انجام آزمایش برای تشخیص ابتلا به کبد چرب برداشته میشود.

درمان کبد چرب

درحال حاضر درمان خاصی برای کبد چرب وجود ندارد. برای درمان کبد چرب میبایست سایر مشکلات از جمله دیابت و یا کلسترول درمان گردد. درمان های معمول این بیماری شامل:

ترک مصرف الکل ، مدیریت کلسترول

کاهش وزن، کنترل قند خون

میباشد. برای دریافت دارو و توصیه در مورد کنترل و مدیریت سایر بیماری ها و مشکلات که منجر به کبد چرب میشوند، باید به پزشک مراجعه نمود.

درمان خانگی و تغییرات سبک زندگی در کبد چرب

با رعایت موارد زیر، شما میتوانید کبد چرب را کنترل و درمان کرده، این موارد شامل:

کاهش وزن. در صورتیکه شما اضافه وزن داشته و یا چاق هستید، میزان کالری مصرفی در روز  و افزایش فعالیت بدنی، اقدام به کاهش وزن نمایید. همچنین با اتخاذ یکرژیم غذایی سالم نیز بخود کمک نمایید. برای دریافت راهنمایی در این مورد به پزشک و یا متخصص تغذیه مراجعه کرده و در کنار آن مقاله هایی که در ادامه بیان میکنیم را مطالعه نمایید. مقاله های مفید در این زمینه:

1. رژیم غذای سالم چیست؟ مفاهیم یک رژیم غذایی سالم و مناسب
2. غذاهای بدی که برای       کاهش وزن خوب اند
3. رژیم غذایی در دوران       بارداری
4. چگونه سریع و بی خطر       لاغر شویم

ورزش کرده و فعالیت بدنتان را افزایش دهید. هدف تان را حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در طول روز قرار داده و اگر نیاز به کاهش وزن هم دارید، این میزان را افزایش دهید.

دیابت و کلسترول خون خود را کنترل کرده و به توصیه های پزشکتان عمل نمایید.

از کبد خود محافظت نمایید. از کارهایی که فشار زیادی بر کبد میآورند همچون مصرف الکل و یا مصرف خودسرانه دارو خودداری نمایید.

درمان کبد چرب با طب جایگزین

هرچند اثر هیچ یک از روش های طب جایگزین برای درمان کبد چرب اثبات نشده‌اند، اما ترکیبات طبیعی میتوانند در درمان کبد چرب مفید باشند، یکی از این مکمل ها شامل:

ویتامین - E  از نظر تئوری ویتامین ای و سایر انواع ویتامین های آنتی اکسیدان می توانند به سلامت کبد کمک نمایند. از آنجا که ویتامین - E  میتواند خطراتی از جمله افزایش خطر مرگ در مردان و یا افزایش خطر سرطان پروستات دارد، برای مصرف این ویتامین و میزان مصرف آن بایستی با پزشک مشورت نمایید.

 

پیشگیری از ابتلا به کبد چرب

برای کاهش خطر ابتلا به کبد چرب رعایت موارد زیر موثر میباشند.

رژیم غذایی سالم – یک رژیم غذایی سالم حاوی میوه، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم میتواند خطر ابتلا به کبد چرب را کاهش دهد.

حفظ وزن سالم و تناسب اندام –  اگر شما چاق هستید و یا اضافه وزن دارید کاهش وزن به ما کمک مینماید. اگر وزن مناسبی دارید برای حفظ وزن و تناسب اندام خود و جلوگیری از چاقی اقدام نمایید.

ورزش و تمرین – ورزش در بیشتر روز های هفته کمک کننده است، البته اگر مدتهاست ورزش نکرده‌اید، پیش از ورزش با پزشک مشورت نمایید.

ترک الکل – در صورتیکه شما مشروبات الکلی مصرف میکنید، ترک مصرف الکل میتواند از ابتلا به کبد چرب الکلی جلوگیری نماید.

درمان خانگی کبد چرب

امروزه به علت اتخاذ برنامه غذایی ناسالم، کبد چرب شایع شده است. لازم است به محض مشخص شدن بیماری، درمان را شروع کرد زیرا به مرور زمان لایه های چربی روی کبد رشد می کند و سوء هاضمه شدید به وجود می آورد. بیشتر افراد متوجه بیماری خود می شوند اما چندان به موضوع درمان آن توجه نمیکنند.

برای کسب نتیجه بهتر در درمان این بیماری توصیه هایی می شود که در این مطلب به بخشی از آن اشاره می کنیم.

غذاهای چرب را حذف کنید تا بیماری وخیم تر نشود. با مصرف غذاهای چرب، ترشح اسید معده به طور چشم گیری کاهش پیدا می کند. بنابراین مصرف غذاهای چرب باعث سوء هاضمه و حالت تهوع می شود.

پیاده روی تند برای سالم ماندن و بهبود عملکرد اعضای داخلی بدن مفید است. پیاده روی کبد را سالم نگه می دارد.

 ورزش: ورزش هایی مانند یوگا جریان گردش خون در شکم را افزایش می دهد از این رو در بهبود عملکرد کبد موثر است.

 

سبزیجات سبز را که فاقد چربی است مصرف کنید. سبزیجات سبز سرشار از آنتی اکسیدان است که سموم را از بدن دفع می کند. افزودن سبزیجات به برنامه غذایی روزانه یکی از بهترین راه های مقابله با سندروم چربی کبد است.

از مصرف مواد ترش مانند ترشی، لیمو ترش و… که برای کبد مضر است، بپرهیزید.

یکی از علت های عمده در شکل گیری چربی کبد مصرف مشروبات الکلی است. اغلب این نوشیدنی ها چاق کننده است و چربی اضافه آن در کبد رسوب می کند.

مواد غذایی موثر برای ترمیم کبد

کبد از جمله اعضایی است که قدرت ترمیم بالایی دارد. بنابراین اگر به بیماری حاد کبدی مانند سرطان یا سیروز مبتلا هستید، ناامید نباشید زیرا کبد قادر است خود را ترمیم کند حتی اگر فقط یک چهارم آن سالم مانده باشد. ترمیم کبد یک روند حیاتی است بنابراین همیشه از مواد غذایی سالم استفاده کنید تا این عضو حیاتی در وضعیت خوب باقی بماند. در صورت مصرف مواد غذایی سالم، کبد می تواند خود را ترمیم کند. توجه داشته باشید که این مواد غذایی برای احیا و ترمیم کبد معجزه نمیکند و باید به میزان مناسب که پزشک توصیه می کند، مصرف شود. از خوردن مواد غذایی مضر برای کبد مانند روغن ها، چربی ها و حتی برخی ادویه ها نیز باید بپرهیزید.

مواد غذایی مفید برای ترمیم کبد:

سیب: حامل ویتامین C است که تراکم اضافه چربی در کبد را از بین می برد. تراکم چربی در کبد، عملکرد کبد را کند می کند.

کلم پیچ: این گیاه برگ دار سرشار از منیزیم و آهن است. این ۲ ماده مغذی عناصر مهمی در روند ترمیم کبد است.

 

ماست پروبیوتیک: این نوع ماست برای کبد مفید است. باکتری ماست به کبد کمک می کند تا دوباره آنزیم تولید کند.

زردچوبه: این ادویه خاصیت درمانی دارد. کورکومین آن کبد را از سموم تصفیه می کند و کثیفی ها را از سلول های کبد دفع می کند.

            

سیر و پیاز: هر دو حاوی سولفور است و با آسیب هایی که رادیکال های آزاد در کبد ایجاد می کند، مقابله می کند و روند رشد سلول های جدید کبد را افزایش می دهد.

لیمو:  آب لیموی تازه حاوی ویتامین C و آنتی اکسیدان است. مصرف آب لیمو به طور روزانه، سلول های چرب کبد را سم زدایی می کند.

میوه های توتی: این نوع میوه ها غنی از آنتی اکسیدان است و کبد را ترمیم می کند. برای دفع چربی از سلول های کبد، از انواع توت ها استفاده کنید.

تره فرنگی: کلروفیل و سولفور، ۲ نوع ماده مغذی برای کبد است که در این گیاه وجود دارد.

 

خارمریم: در طب قدیم از این گیاه برای درمان کبد استفاده می شد. این گیاه، روند بازسازی سلول های کبد را تقویت می کند.

درمان و پیشگیری در طب سنتی : در طب سنتی با استفاده از خواص بعضی گیاهان و عصاره گیری از انها میتوان ترکیباتی بدست آورد که بوسیله آنها براحتی و با موفقیت کامل کبد چرب درمان میشود، در ذیل به یکی از نسخه های مجرب و آزموده شده که به راحتی کبد چرب را درمان نموده اشاره میکنیم.
طبیعی ترین راه ها برای مقابله با مشکل کبد چرب

مصرف بی اندازه غذاهای چرب و گنجاندن انواع فست فودها و غذاهای آماده در برنامه و رژیم اعضای خانواده این روز ها به عنوان یکی از شایع ترین دلایل ابتلا به بیماری کبد چرب گزارش شده که ابتلا به آن در میان افراد کم تحرک و چاق در مقایسه با دیگر مردم بیشتر است.

در این بیماری ذرات درشت و بزرگ چربی در سلول های کبد رسوب می کنند و به این ترتیب موجب بروز اختلال هایی در عملکرد کبد و ابتلا به بیماری های مزمن کبد می شود که از میان آنها می توان به استعداد ابتلا به عفونت ها، خونریزی های دستگاه گوارش و اختلال در سطح هوشیاری اشاره کرد.

 از آنجا که بیماری کبد چرب از جمله بیماری های خاموش و بی نشانه است، پیشگیری از ابتلا به آن از جمله اولویت ها قرار می گیرد، زیرا این بیماری معمولا زمانی خود را نمایان می کند که ذرات چربی بخش زیادی از سلول های کبدی را به خود درگیر کرده اند. کبد چرب پس از درگیر کردن کبد با علائمی مانند ضعف، خستگی و احساس سنگینی و فشار در ناحیه فوقانی و راست شکم بروز می کند. خوشبختانه در میان شیوه های طبیعی درمان در سراسر جهان، راهکارها و تکنیک هایی وجود دارد که می توان از آنها برای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب اقدام کرد. در اینجا برخی از کاربردی ترین و ساده ترین این شیوه ها را با هم مرور می کنیم.

پیشگیری از تجمع چربی ها در کبد
نوشیدن چای سبز یا استفاده از عصاره این گیاه دارویی تاثیر زیادی در پیشگیری از تجمع و رسوب چربی ها در اطراف کبد دارد، ضمن آنکه می تواند به تسریع روند درمانی کبد چرب نیز کمک کند. افرادی که احتمال و استعداد ابتلا به این بیماری در آنها زیاد است مانند افراد چاق و کم تحرک می توانند با گنجاندن چای سبز در رژیم غذایی روزانه خود از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند، به شرط آنکه در کنار نوشیدن چای سبز، رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و میوه ها را در برنامه غذایی خود بگنجاند. علاوه بر این، درمانگران چینی بر این باورند که نوشیدن این چای گیاهی به صورت مستمر می تواند از ابتلا به سرطان کبد نیز پیشگیری کند.

کاهش جذب چربی با خار مریم
گیاه خار مریم یکی دیگر از گیاهان دارویی است که از آن برای درمان و پیشگیری از بیماری های کبدی استفاده می کنند. این گیاه از آنجا که ترکیبی به نام سیلی مارین دارد، می تواند در کاهش میزان جذب چربی به ویژه چربی بد (LDL)، تری گلیسیرید و کاهش جذب کلسترول موثر باشد.

                          

 به همین دلیل بسیاری از درمانگران، این گیاه را از جمله موثرترین گیاهان دارویی برای درمان کبد چرب می شناسند و مصرف خشک این گیاه همراه غذا را در این زمینه موثر می دانند. مصرف این گیاه با مشورت متخصص طب سنتی می تواند به بهبود عملکرد کبد کمک کرده و سرعت تولید دوباره سلول های کبدی را افزایش دهد.

یکی دیگر از شیوه های کاهش جذب چربی در جریان گردش خون و اندام های داخلی گنجاندن زنجبیل در برنامه غذایی هفتگی است. افرادی که در طول هفته ۲ تا ۳ بار زنجبیل استفاده می کنند، می توانند از خواص درمانی آن در افزایش میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن و کاهش جذب چربی ها بهره مند شوند. برای این منظور می توانید یک تکه زنجبیل را درون یک کاسه ماست رنده کرده و آن را بعد از صرف وعده های غذایی میل کنید. به اعتقاد برخی از درمانگران شیوه های طبیعی درمان نوشیدن دمنوش زنجبیل نیز در کنترل بیماری های کبد به ویژه کبد چرب موثر است. نوشیدن این دمنوش می تواند به کاهش جذب چربی در اطراف کبد کمک کرده و مانع از ابتلای افراد مستعد به این بیماری شود. مصرف دمنوش زنجبیل یا ماست کم چرب حاوی زنجبیل به ویژه در وعده هایی که غذای چرب خورده اید بسیار اهمیت دارد.

یکی از مهم ترین عواملی که می تواند از رسوب چربی ها در بافت کبد جلوگیری کند، اصلاح رژیم غذایی است. به گفته محققان جایگزین کردن سویا و پروتئین گیاهی به جای پروتئین حیوانی به ویژه گوشت قرمز می تواند تاثیر زیادی در کاهش جذب چربی و تری گلیسیرید در بافت کبد داشته باشد. از این رو، درمانگران به افراد مستعد ابتلا به کبد چرب و التهاب کبد توصیه می کنند در طول هفته برای تهیه غذاهای خود از گوشت قرمز و سویا کنار هم استفاده کنند و مصرف گوشت قرمز را به حداقل برسانند.

دور این غذاها را خط بکشید

اگر به اضافه وزن مبتلا هستید، اگر کم تحرک هستید و احتمال ابتلا به کبد چرب را دور نمی بینید به شما پیشنهاد می کنیم از مصرف غذاهایی مانند غذاهای فریز شده و یخ زده، ترشیجات، ماست پرچرب، سس، نمک زیاد، غذاهای فست فود، انواع شیرینی ها، پیتزا، انواع سرخ کردنی ها مانند سیر داغ، پیاز داغ، چیپس، پفک، غذاهای چرب و نوشابه های گاز دار پرهیز کرده و تا می توانید به جای آنها از میوه های تازه، سبزیجات مختلف به ویژه کاهو، خیار، هویج وغذاهای سالم و طبیعی استفاده کنید. رعایت این رژیم در تمامی دوره های سنی به پیشگیری از ابتلا به کبد چرب و دیگر بیماری های کبد کمک می کند.

آب لیمو را فراموش نکنید  نوشیدن یک لیوان آب که در آن عصاره یک لیموترش تازه وجود دارد در آغاز روز می تواند بهترین دارو برای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب باشد. از آنجا که لیمو سرشار از ویتامین C است و به عنوان یک آنتی اکسیدان میتواند نقش موثری در هضم و جذب مواد مفید در بدن داشته باشد، قابلیت زیادی در پیشگیری و درمان کبد چرب دارد.

از زردچوبه غافل نشوید

به تازگی محققان دانشگاه «سنت لوئیس» از تاثیر زردچوبه بر کنترل بیماری کبد چرب در افراد چاقی که به این بیماری مبتلا هستند خبر داده اند. بر اساس این تحقیقات مشخص شده، افرادی که از زردچوبه به عنوان یک چاشنی در برنامه روزانه خود استفاده می کنند کبد مقاوم تری در برابر ابتلا به بیماری کبد چرب دارند و احتمال ذخیره شدن ذرات چربی در کبد آنها کمتر است. از این رو این محققان به مردم توصیه می کنند مصرف زردچوبه را به عنوان یک ادویه موثر و درمان گر در برنامه هفتگی و حتی روزانه خود بگنجانند.

عرقیات گیاهی بنوشید

عرق گیاهی شاه تره، خارشتر و کاسنی از جمله داروهای گیاهی موثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار می آیند. این نوشیدنی های گیاهی از آنجا که طبعی سرد و تر دارند موجب کاهش میزان کلسترول خون می شوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک می کنند.

به اعتقاد درمانگران، نوشیدن یک تا ۲ لیوان از یکی از عرقیات شاه تره، کاسنی و خار شتر یا ترکیبی از آنها می تواند تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به بیماری های کبد به ویژه کبد چرب و سیروز کبدی داشته باشد و احتمال ابتلا به این بیماری ها را به صفر برساند.

چه افرادی استعداد ابتلا به کبد چرب دارند؟

به گفته درمانگران، افراد چاق و دچار اضافه وزن که کمترین میزان تحرک را دارند اصلی ترین گروه ها برای ابتلا به بیماری کبد چرب هستند. اما در کنار این گروه، گروه های دیگری هم وجود دارند که بیشترین آمادگی را برای ابتلا به این بیماری دارند.

از طرفی افراد بی تحرک و علاقه مند به غذاهای آماده و فست فودها نیز در گروه افراد مستعد ابتلا به کبد چرب هستند، بنابراین باید هوشیار باشند و با مشورت پزشک خود آزمایش های لازم در این زمینه را انجام دهند.

به گفته برخی از متخصصان، مصرف بی رویه و بی قاعده ویتامین A نیز می تواند یک عامل محرک برای ابتلا به بیماری کبد چرب باشد که در نهایت فرد را با خطر رسوب چربی در بافت های کبد و اختلال در عملکرد این عضو رو به رو کند.

شناخته شده ترین روش برای درمان کبد چرب ورزش همراه با کاهش وزن است و حتی دیده شده در بیمارانی که کاهش وزن نداشته‌اند، ورزش نقش مهمی در بهبود کبد چرب را داشته است.

‌کبد چرب الکلی که ناشی از مصرف طولانی مدت الکل میباشد و جنسیت و نژاد در این مساله دخیل هستند که آسیایی ها بیشتر مستعد آسیب ناشی از مصرف الکل و ایجاد کبد چرب الکلی هستند و این بیماری در خانمها بیشتر از آقایان شایع است.

عوامل زیادی که بسیاری از آنها جنبه ژنتیکی دارند در بروز این نوع کبد چرب موثرند، مطالعات نشان داده عوامل زمینه ساز دیابت و بیماریهای قلبی و برخی بیماریهای متابولیسم با بروز کبد چرب غیر الکلی در رابطه است.»

در بین این عوامل دیابت یک علت مهم و شناخته شده در ایجاد کبد چرب میباشد و هر چه طول مدت ابتلا به دیابت طولانی باشد و یا درمان آن ناقص انجام گیرد احتمال ابتلا به کبد چرب در این افراد بیشتر است و در آنها ابتلا به  التهاب ناشی از کبد چرب بیشتر از افراد عادی است.

‌چاقی به تنهایی میتواند زمینه ساز کبد چرب باشد و عوامل ژنتیکی در کنار دیگر عوامل در ایجاد کبد چرب غیر الکلی دخیل است، در برخی بیماران افزایش چربی خون جزء LDL کلسترول در بیماران مبتلا رویت میشود که در درمان این افراد کم کردن LDL نقش موثری خواهد داشت. برخی افراد هستند که در آنها بیماریهای زمینه منجر به ابتلای آنها به کبد چرب غیر الکلی می‌شود مثل اختلال در متابولیسم و برخی هپاتیت های مزمن هم ممکن است همراه با کبد چرب دیده شود مثل هپاتیت Bو C.»

آسیب مزمن کبدی در  بیمارانی که کبد چرب آنها همراه با التهاب باقی بماند دیده نمیشود، اما در عده ای که کبد چرب آنها همراه با التهابات است باعث آسیب مزمن به کبد آنها میشود و در برخی بیماران التهابات می تواند پیش رونده بوده و منجر به سیروز کبدی در فرد شود که سیروز کبدی معمولا در افرادی که چاقی مفرط دارند دیده میشود و حتی در برخی موارد عامل سیروز کبدی ناشناخته باقی میماند، مثل کشور آمریکا.

یکی از ساده ترین و ارزانتر ین روش تشخیص کبد چرب روش تصویربرداری میباشد که می تواند به تشخیص کبد چرب در بیماران کمک کند و در کنار آن انجام آزمایشها برای آنزیمهای کبدی در تشخیص التهاب ناشی از کبد چرب به ما کمک میکند و در موارد کمتر سی تی اسکن یا سایر روش تصویربرداری هم در تشخیص این بیماری استفاده میشود

 رژیم غذایی ، کاهش وزن و ورزش موثرترین راه های درمان کبد چرب ناشی از بیماری ‌عملا شناخته شده ترین روش برای درمان کبد چرب ورزش همراه با کاهش وزن است و حتی دیده شده در بیمارانی که کاهش وزن نداشته‌اند، ورزش نقش مهمی در بهبود کبد چرب را داشته است و در آخر استفاده از داروهای کاهنده قند خون در بیماران دیابتی و استفاده از داروهای کاهنده LDL در بیماران مبتلا به کلسترول از  راههای مفید در کنار ورزش و کاهش وزن برای درمان کبد چرب است.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد، چربی موجود در غذاها یکی از دلایل بیماری کبد چرب غیر الکلی محسوب میشود. به نظر می‌ رسد ورود بی‌ رویه چربیها به درون کبد ، زمینه ‌ساز این بیماری است؛ وقتی کبد توانایی تنظیم جذب چربیها را از دست میدهد. در افراد سالم حدود نصف چربی مصرفی به انرژی تبدیل شده و میسوزد و یک دوم باقی مانده در بافت چربی ذخیره میشود. به‌ طور طبیعی فقط میزان کمی چربی در کبد ذخیره میشود. پیدا کردن ریشه  چربیهای ذخیره شده در کبد چرب غیر الکلی، برای پیشگیری و درمان این بیماری بسیار حایز اهمیت است.

    

مهمترین نکات برای بر طرف کردن حالت کبد چرب :مصرف محدود مواد نشاسته ای-کاهش مصرف کربوهیدرات ها از جمله قند ساده-نان-ماکارونی-کیک ها- بیسکویت و دسرها توصیه میشود. افزایش مقدار سبزی ها و میوه های خام و فیبر ها استفاده از آب سبزیجات اجتناب از غذا های سرخ شده وآماده ، از مواد لبنی که شامل: شیر-پنیر-خامه-بستنی- ماست استفاده از محصولات سویا شیر و پینر سویا برای جبران کلسیم شیر اجتناب از مصرف نوشابه ها نوشیدن دو لیتر یا ۸ لیوان آب درروز استفاده از منابع غنی ویتامین ث و سلنیوم (یک توضیح اضافه این که مقدار کم سلنیوم مورد نیاز افراد سالم، در غذاهای دریایی، مانند میگو و ماهی وجود دارد.)

                                      

در قسمت زیر به7 ماده غذایی مهم که برای کبد مفید هستند، اشاره می شود:

1-      سیر و پیاز:سیر حاوی آلیسین (یک نوع آنتی اکسیدان) است که یک ترکیب سولفوردار است و برای سم زدایی بهتر و موثرتر کبد لازم است. سیر به کبد کمک می کند تا بدن را از آلودگی جیوه، بعضی مواد افزودنی موجود در غذاها و هورمون استروژن پاک کند.

2-      انواع کلم (مثل بروکلی، گل کلم، کلم قمری، کلم پیچ و کلم بروکسل)

3-آب لیمو ترش تازه در آب داغ       4 - چغندر: چغندر، تصفیه ی خون را تقویت می کند و فلزات سنگین را در بدن جذب می کند.

5-میوه های غنی از آنتی اکسیدان: :آلو- کشمش- زغال اخته- شاتوت- توت فرنگی- تمشک- پرتقال- گریپ فورت سرخ- طالبی- سیب و گلابی (آنتی اکسیدان ها از کبد در برابر آسیب رادیکال های آزاد، محافظت می کنند).

6- سیب (سیب دارای پکتین است که می تواند به فلزات سنگین موجود در بدن متصل شود (به خصوص در روده بزرگ) و باعث دفع آنها از بدن شود.

7-  کنگر فرنگی  تولید صفرا را افزایش می دهد. یکی از کارهای صفرا این است که سموم بدن را از طریق روده پاک می کند.

                   

کبد چرب بیماری شایعی است؟

طبق آمار، مشخص شده فاز اول این بیماری در ۳۰ درصد و فاز دوم آن در حدود ۱۰ درصد جمعیت ایران شیوع دارد. متأسفانه کبد چرب مختص سن یا جنس خاصی نیست و حتی در کودکان، به خصوص آنهایی که مشکلات ژنتیکی دارند، دیده میشود. البته هرچه سن بالاتر رود، چون چربی و قند خون افزایش پیدا میکند، احتمال بروز این بیماری بیشتر میشود.

سبک زندگی در ابتلا به کبد چرب تأثیر دارد؟

۷۰درصد افراد دچار کبد چرب به اضافه وزن و چاقی مبتلا هستند و سابقه قند و چربی خون بالا دارند. در واقع کسانی که رژیم غذایی نا سالمی دارند (به خصوص مصرف بالای چربیهای اشباع و قندهای ساده) و فعالیت بدنی شان کم است، بیشتر به کبد چرب مبتلا میشوند.

حرف آخر

هنوز دارویی برای درمان این بیماری یافت نشده اما مبتلایان برای پایین آوردن چربی و قند خون باید دارو مصرف کنند. مصرف مکملهایی مثل روغن ماهی که خواص ضد التهاب دارد نیز برای پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک‌ کننده است.

...........................................................................................................

قیمت تو به اندازه خواست توست، اگر خدا را بخواهی، قیمت تو بی نهایت است ...................  و اگر

دنیا را بخواهی، قیمت تو همان است که خواسته ای؟؟؟؟؟؟.

حالا که ما یاد گرفته ایم در هوا مثل یک پرنده پرواز کنیم  و

در دریا مثل یک ماهی شنا کنیم.

فقط یک چیز مانده

یاد بگیریم مثل یک آدم

روی زمین زندگی کنیم.                       جرج – برنارد- شاو

---

نوشته شده در تاریخ جمعه سیزدهم مرداد ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

داروهای هدفمند سرطان والفبای شیمی درمانی

داروهای هدفمند سرطان والفبای شیمی درمانی

                                داروهای هدفمند سرطان والفبای شیمی درمانی

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

طلوع خورشید هر صبح یادآور این نکته است که میشود از اعماق تاریکی دوباره طلوع کرد به شرط امید داشتن. به آدم ها تکیه نکنید که اگر جا خالی دادند برای همیشه زمین می افتید...... تنها کسی که میتوانید به او تکیه کنید خداست

*************************************

داروهای هدفمند سرطان، داروهایی هستند که با تداخل در عملکرد مولکول های مؤثر در رشد وپیشرفت تومور، مانع گسترش و رشد آن می شوند. از آن جا که دانشمندان این مولکول های خاصرا "هدف های مولکولی" می نامند، به داروهایی که فعالیت آنها را مختل می کنند "داروهایی باهدف های مولکولی" یا "درمان هایی با هدف های مولکولی" گفته می شود. با دقت روی تغییرات مولکولی یا سلول های سرطانی، درمان های هدفمند می توانند درمان های مؤثرتری از سایر انواع درمان از جمله شیمی درمانی و رادیوتراپی باشد و در عین حال آسیب کمتری به سلول های سالم وارد کند. داروهای هدفمند زیادی توسط سازمان غذا و داروی امریکا ) FDA ( در درمان انواع خاصی از سرطان تأیید شده است . داروهای دیگر هنوز در مرحلۀ تحقیق یا پیش کلینیکی هستند. داروهای هدفمند می توانند به تنهایی، همراه با سایر داروهای هدفمند یا با داروهای شیمی درمانی مورد استفاده قرار گیرند.  

                                                   

داروهای هدفمند چگونه عمل می کنند؟

داروهای هدفمند از راه های مختلف، تقسیم و گسترش سلول های سرطانی مختل می کنند. بسیاری از این داروها بر پروتئین هایی که نقش مهمی در سیستم پیچیدۀ ارتباطی سلول ها دارند، اثر می گذارند.این سیستم ارتباطی فعالیت و عملکرد سلول ها مانند تقسیم و حرکت سلول ها، پاسخ سلول به محرک ها و مرگ سلولی را کنترل می کند. داروهای هدفمند می توانند با ممانعت از رسیدن پیام ها برای رشد و تقسیم زیاد و خارج از کنترل سلول، از پیشرفت تومور جلوگیری کنند و حتی باعث مرگ برنامه ریزی شدۀ سلول )آپوپتوز( شوند. سایر داروهای هدفمند می توانند از طریق آپوپتوز باعث مرگ مستقیم سلول یا از طریق تحریک سیستم ایمنی در شناخت و تخریب سلول های سرطانی و / یا انتقال مواد سمی به سلول های سرطانی باعث مرگ غیر مستقیم آنها شوند. توسعه درمان های هدفمند و داروهای مرتبط با آنها وابسته به شناخت اهداف مناسب است، زیرا اهداف نقش کلیدی در رشد یا بقای سلول سرطانی بر عهده دارند به همین دلیل است که معمولا ا از داروهای هدفمند به "دارویی با طراحی منطقی" یاد می شود. به عنوان مثال بیشتر موارد ابتلا به لوکمی مزمن میلوئیدی  C (( Chronic myeloid leukemia/CML  

                                        

در نتیجه شکل گیری ژنی به نام Bcr-Abl اتفاق می افتد. این ژن زمانی که قطعاتی از کروموزومهای 9 و 22 جدا شده و جا به جا می شوند به وود می آید. یکی از نتایج این تغییر کروموزمی آن است که ژن Abl از کروموزوم 9 به قسمت Bcr از کروموزوم 22 متصل می شود. پروتئینی که تحت فرماندهی ژن Abl تولید می شود، مولکولی ارتباطی است که نقش مهمی در کنترل تقسیم سلولی دارد و باید در کنار سایر مولکول های ارتباطی این وظیفۀ مهم را انجام دهد. هر چند در BCr-AbIهم این نقش ارتباطی وجود دارد، اما متأسفانه به گونه ای دیگر است و باعث تقسیم بی رویۀ سلول های CML می شود. لذا Bcr-Abl هدف خوبی محسوب می شود.  

 تولید داروهای هدفمند به چه صورت است؟

برای تولید دارو ابتدا باید هدف را به خوبی شناسایی کرد. بیشتر داروهای هدفمند یا به صورت ریزمولکول هستند یا آنتی بادی های تک کلنی. معمولا ریز مولکول ها می توانند وارد سلول شوند و روی اهدافی که درون که درون سلول وجود دارند تأثیر بگذارند. بیشتر آنتی بادی های تک کلنی نمی توانند به غشای پلاسمایی سلول کنند و اثر آنها بر اهدافی که در سطح سلول قرار دارند می باشد. انتخاب ریز مولکول های دارویی در آزمایشگاه و طی فرآیند طولانی انجام می شود. در آزمایشگاه تأثیر هزاران ترکیب روی هدف مشخصی مانند Bcr-Abl بررسی می شود. بهترین آنها از نظر شیمیایی اصللاح می شوند و چند گونه از آن تولید می شود سپس دوباره آزمایش می شود و مؤثرترین آنها به عنوان دارو تولید می شود.  

      

برخلاف مولکول های کوچک، آنتی بادی تک کلنی با ایمن سازی بدن حیوانات )معمولا موش  (با وارد کردن تنها مولکول های هدف آماده می شود. حیوان ایمنی شده، انواع مختلفی آنتی بادی بر ضد مولکول های هدف می سازد. بعد از آن هرکدام از سلول های طحال که فقط یک گونه آنتی بادی تولید کرده اند با سلول های میلوم ترکیب می شوند. پرورش این دسته سلول های ترکیب شده، کشت های مختلفی از سلول ایجاد می کند که هرکدام مقدار زیادی از یک نوع آنتی بادی تولید می کنند به این آنتی بادی ها، آنتی بادی های تک کلنی گفته می شود. سپس هرکدام از آنها برای تشخیص آنکه کدام تأثیر بهتری دارند مورد آزمایش قرار می گیرند. قبل از آن که این آنتی بادی ها برای انسان استفاده شود، آن ها را "انسانی تر" می کنند یعنی قسمت های حیوانی آنتی بادی را با قسمت های انسانی عوض می کنند. این کار از طریق مهندسی ژنتیک انجام می شود. " "انسانی کردن آنتی بادی" بسیار مهم است، چون از این که سیستم ایمنی بدن آن را با یک آنتی بادی خارجی اشتباه بگیرد و آن را از بین ببرد، جلوگیری می شود.

      

اولین هدف در درمان های هدفمند سرطان چه بوده است؟ ا

ولین هدف مولکولی در درمان های هدفمند سرطان، گیرندۀ هورمون جنسی زنانه استروژن بود که بسیاری از انواع تومورهای پستان برای رشد به آن نیاز دارند. وقتی استروژن به گیرنده های استروژن درون سلول متصل می شود، کمپلکس حاصل، بیان بعضی ژن ها را فعال می کند، یکی ازاین ژن ها در رشد و تقسیم سلولی آن نقش دارند. مطالعات نشان داده است که مداخله در قابلیت تحریک رشد سلول های سرطانی که دارای این گیرنده ها هستند )سلول های ER + ( یک روش درمانی مؤثر است. داروهای زیادی که در اتصال استروژن به گیرنده های خود در ER + سرطان پستان مداخله می کنند توسط سازمان غذا و داروی امریکا(  FDA)   مورد تأیید قرار گرفته اند. گروهی از داروها به شکل گیرندۀ انتخابی استروژن ( SERM)  به گیرنده های استروژن می چسبند و از اتصال استروژن به آن جلوگیری می کنند. از این دسته می توان به تاموکسیفن ( Tamoxifen) ) )تورمیفن ( Toremifene/Farestonاشاره کرد. داروی دیگری به نام )فولوِسترانتFulvestrant/Faslodex) به گیرنده های استروژن می چسبند و تخریب آن را سرعت می بخشند. مهار کننده های آروماتاز  Aromatase inhibitor/AI گروهی دیگر از داروهای هدفمند هستند که در توانایی استروژن در افزایش رشد تومورهای ER + پستان اختلال ایجاد می کند. آروماتاز، آنزیمی ضروری در تولید استروژن در بدن است. ممانعت از فعالیت آروماتاز میزان استروژن را کاهش می دهد و از بزرگ شدن توموری که برای رشد به استروژن نیاز دارد جلوگیری می کنند. معمولا ا از AI برای خانم های یائسه استفاده می شود،زیرا تخمدان های خانم هایی که هنوز یائسه نشده اند می توانند آن قدر آروماتاز تولید کنند که اثر AIخنثی شود. داروهای AI زیر توسط FDA برای درمان سرطان پستانِ ER + تایید شده اند: آناستروزول  Anastrozole/Arimidex اگزمیستِین  ،Exemestane/Aromasin لتروزول ( Letrozole/Femara . )®                                                            

                                      تصویر میکروسکوپی آنزیم آروماتاز

  سایر داروهای هدفمند چه هستند؟ داروهای هدفمند دیگری هم با سایر واکنش های سلولی تداخل داشته اند. FDA ، داروهایی که اهداف زیر را نشانه می گیرند را تأیید کرده است. بعضی از داروها، آنزیم های خاص و گیرنده های فاکتور رشدی که در تکثیر سلولی نقش دارند را)مسدود( می کنند. گاهی به این داروها "مهارکننده های انتقال سیگنال" گفته می شود.  

بعضی دیگر از داروهای هدفمند عملکرد پروتئین هایی که بیان ژن و سایر عملکردهای سلول راتنظیم می کنند را تحت کنترل درمی آورد. بعضی از داروهای هدفمند سلول های سرطانی را را وادار به آپوپتوز )خودکشی سلولی(  می کنند. بعضی از داروهای هدفمند مانع ایجاد و گسترش عروق خونی به تومور )آنژیوژنز Angiogenesis /)می شوند. تومور ها برای رشد و افزایش اندازه باید به میزان کافی خون، اکسیژن و مواد غذایی دریافت کنند. داروهایی که آنژیوژنز را متوقف می کنند می توانند مانع رشد تومور شوند.  

              

گروهی از داروهای هدفمند به سیستم ایمنی کمک می کنند تا سلول های تومورال را نابود کنند. گروه دیگری از داروهای هدفمند شامل آنتی بادی های منوکلنال است که مولکول های سمی را فقط به سلول های سرطانی می رسانند. واکسن های سرطان و ژن تراپی هم چون در رشد بعضی سلول های سرطانی اختلال ایجاد می کنندتا حدی جزء داروهای هدفمند حساب می شوند.   

داروهای هدفمند چه تأثیری روی درمان سرطان دارند؟

داروهای هدفمند سرطان به پزشک کمک می کنند تا ترکیب مؤثرتری از درمان ها را برای بیمار پیشنهاد کند. درمان ها می توانند بر اساس هدف های مولکولی تولید شده از تومور هر فرد منحصر به خود فرد باشد. هم چنین داروهای هدفمند سرطان به مااطمینان می دهند که سلول های سرطانی را بیشتر از سلول های سالم مورد هدف قرار داده بدین گونه به سلول های سالم کمتری آسیب می رسانند، عوارض جانبی را کم می کنند و کیفیت زندگی را ارتقا می دهند. با این حال این داروهای هدفمند محدودیت هایی دارند، که اصلی ترین آن احتمال مقاومت سلول ها به آنها می باشد. به عنوان مثال در بعضی بیمارانی که به داروی ایماتینیب مقاوم می شوند، جهشی در ژن BCR-ABL باعث تغییر شکل پروتئین ها می شود و در نتیجه داروها دیگر به آن ها متصل نمی شوند. به این دلیل داروهای هدفمند به صورت ترکیبی با داروهای هدفمند دیگر یا درمان های سنتی بهتر اثر می کنند. شیمی درمانی شیمی درمانی نوعی از درمان سرطان است که در آن از دارو برای نابود کردن سلول های سرطانی استفاده میشود. شیمی درمانی در بدن چگونه عمل میکند ؟ شیمی درمانی درمانی رشد سلول های سرطانی که تقسیم و رشد بالایی دارند را کاهش میدهد یا متوقف میکند ولی شیمی درمانی میتواند به سلول های سالم خصوصا آن دسته که رشد بالایی دارند مانند سلولهای پوششی دهان – روده و مو نیز آسیب بزند . معمولا عوارض جانبی بعد از اتمام شیمی درمانی بهتر یا کاملا بر طرف میشود. شیمی درمانی چه کاری انجام میدهد ؟ سرطان را معالجه میکند : اگر شیمی درمانی سلول های سرطانی را تا حدی از بین ببرد که دیگر پزشک نتواند اثری از آن را در بدن بیابد و بیماری دیگر باز نگردد. کنترل سرطان : اگر شیمی درمانی از انتشار سرطان جلوگیری کند سرعت رشد آن را کاهش دهد یا سلول های سرطانی که در سایر نقاط بدن پخش شده اند را نابود کند . بهبود علائم سرطان :  اگر شیمی درمانی توموری که باعث فشار یا درد شده است را کوچک کند . شیمی درمانی چگونه استفاده می شود؟

  گاهی شیمی درمانی به عنوان تنها درمان برای سرطان استفاده می شود. ولی بیشتر اوقات بیمار شیمی درمانی را همراه با جراحی، رادیوتراپی پرتو درمانی یا زیست درمانی دریافت می کند.  

شیمی درمانی می تواند :

·  قبل از جراحی یا رادیوتراپی، تومور را کوچک تر کند. این روش، شیمی درمانی نام دارد. ·  تخریب سلول های سرطانی که ممکن است بعد از جراحی یا رادیوتراپی باقی مانده باشند. این روش، شیمی درمانی نام دارد. ·  باعث می شود رادیوتراپی تأثیر بهتری داشته باشند. ·  سلول های سرطانی که عود کرده اند یا به سایر نقاط بدن انتشار یافته اند (متاستاز داده اند) را از بین می برند.

             

داروهای شیمی درمانی چگونه داده می شوند؟ داروهای شیمی درمانی را می توان از راه های مختلفی وارد بد ن کرد: ·  تزریق : شیمی درمانی می تواند به صورت تزریق در عضلۀ بازو، ران، باسن یا درست زیر پوست دربافت چربیِ بازو، پا یا شکم باشد. درون شریانی Intra – arterial [IA] : دارو را مستقیماً وارد شریان تغذیه کنندۀ تومور کرد. ·  داخل صفاقی  Intraperitoneal [IP]  : داروی شیمی درمانی را مستقیماً وارد حفرۀ پریتوئن کرد. حفرۀ پریتوئن ارگان هایی مثل روده ها، معده، کبد و تخمدان ها در بر می گیرد ·  درون وریدی Intravenous [IV]  : دارو را مستقیماً به ورید وارد کرد.  موضعی : داروی شیمی درمانی به صورت کرم است که بیمار آن را به پوست ناحیه مورد نظر می مالد.   خوراکی : داروی شیمی درمانی می تواند به صورت قرص، کپسول یا مایعی که باید بلعیده شود باشد.  

                                              تاثیر شیمی درمانی بر مرگ سلول                                                                                                               

از بین رفتن سلول های بد خیم از20 تا 99 درصد و انهدام بقیه توسط سیستم ایمنی  بدن                                       حساسیت سلول های تومور در مرحله تولید مثل (خطر بالفعل)و حساسیت کمتر سلول های ی که فعلا در حال استراحت  هستند ودراینده تکثیر میشوند (خطر بالقوه)                                                                                                       وضعیت بیمار در حین شیمی درمانی چگونه است ؟  شیمی درمانی افراد را به صورت های مختلف تحت تأثیر قرار می دهد. وضعیت بیمار، به میزان سلامتی او قبل از درمان، نوع سرطان و میزان پیشرفتگی آن، نوع داروها و دوزی که می گیرد بستگی دارد. پزشکان و پرستاران نمی توانند به قطعیت وضعیت بیمار را حین شیمی درمانی حدس بزنند. گروهی بلافاصله بعد از شیمی درمانی حال مساعدی ندارند. شایع ترین عارضه جانبی خستگی و کسالت است. می توان خستگی و کسالت را به روش های زیر کنترل کرد : ·  درخواست از کسی برای بردن و آوردن بیمار از / به درمان. ·  تصمیم به استراحت در همان روز و روز بعد از درمان. ·  کمک گرفتن برای تهیه غذا و مراقبت از کودکان در روز درمان و روز بعد از درمان. راه های زیادی برای کنترل و کنار آمدن با عوارض جانبی شیمی درمانی وجود دارد.  

                 

آیا بیمار می تواند در حین شیمی درمانی دارویی مصرف کند؟

این موضوع به نوع داروهایی که در شیمی درمانی مصرف می شود و داروهایی که بیمار می خواهد مصرف کند بستگی دارد. او باید فقط از داروهایی استفاده کند که پزشک یا پرستار تأیید کرده و اجازه داده است. بیمار باید  پزشک  را از تمام داروهایی که با نسخه یا بدون نسخه مصرف می کند مثل ملین ها، داروهای ضد حساسیت، ضد سرماخوردگی، مُسَکِن ها، آسپیرین . ایبوپروفن مطلع کند. بیمار می تواند تمام داروهایی که مصرف می شود را همراه خود بیاورد و به پزشک یا پرستار خود نشان دهد. بهتر است پزشک یا پرستار : ·  نام همۀ داروهایی که مصرف می شود  ،  دلیلی که مصرف می شود،  میزانی که مصرف می شود، فواصل که مصرف میشود را بداند . آیا بیمار می تواند در حین شیمی درمانی از ویتامین ها، مکمل های تغذیه ای و مکمل های معدنی یا داروهای گیاهی استفاده کند؟ گروهی از این محصولات می توانند در شیمی درمانی اختلال ایجاد کنند؛ به همین دلیل بهتر است که در مورد تمام ویتامین ها، مکمل های تغذیه ای و مکمل های معدنی یا داروهای گیاهی که قبل از شیمی درمانی مصرف شده است به پزشک یا پرستار اطلاع داد.  بیمار باید قبل از مصرف هر دارو، ویتامین، مکمل های تغذیه ای و مکمل های معدنی یا داروهای گیاهی با پزشک یا پرستار خود مشورت کند.

بیمار چگونه می تواند از تأثیر گذاری شیمی درمانی مطلع شود؟ پزشک او را معاینه می کند و آزمایش هایی برای او تجویز می کند (مثل آزمایش خون و تصویربرداری)؛ هم چنین در مورد وضعیت او و احساسی که دارد از او می پرسد. بیمار نمی تواند بر اساس عوارض جانبی شیمی درمانی حدس بزند که درمان تأثیر گذار بوده است یا خیر. گروهی از افراد فکر می کنند عوارض جانبی شدید و حاد به این معناست که شیمی درمانی مؤثر بوده است، یا اگر عارضه جانبی وجود نداشته باشد یعنی شیمی درمانی مؤثر نبوده است. حقیقت این است که عوارض جانبی به میزانی که شیمی درمانی در مبارزه با سرطان موفق شده است ربطی ندارد.  

از داروی شیمی درمانی خوراکی چه انتظاری می توانم داشته باشم؟

عوارض جانبی هر نوع شیمی درمانی از دارو به داروی دیگر و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. پزشک یا پرستار شما ممکن است نتواند این عوارض را پیش بینی کند، اما آنها میتوانند به شما بگویند که منتظر چه علائمی باشید. عوارض بعضی داروهای شیمی درمانی خوراکی: آشفتگی معده (تهوع)،  بالا آوردن (استفراغ)  ،دفع مدفوع شل و آبکی (اسهال) ،ریزش مو زخم دهانی،تغییرات پوستی و کاهش سلول های خونی   طبقه بندی عوامل شیمی درمانی

1-تاثیر بر چرخه ی سلولی که بیشترین تاثیر روی سنتز(DNA و RNA در مرحله Sمیباشد. داروهای ونیکا والکلوئید های گیاهی بر مرحله یmتاثیر دارند.

2-براساس مکانیسم عمل و گروههای شیمیایی(عوامل الکیل دهنده(کننده) نیتروزوریاها .... ) انتخاب عوامل از هر طبقه به صورت ترکیبی با طبقات در گیر به منظور تقویت اثر دارویی / پیشگیری از مقاومت و اثر داروها در زیر تصاویر 2 گیاه ضد سرطان  را ملاحظه می نمایید.

این گیاهان حاوی آلکالویید هستند. وین بلاستین و ین کرستین  2 داروی ضد سرطان هستند که در کانادا شناسایی شده اند.   موارد موارد مصرف: وین بلاستین  (سرطان سینه , سر و گردن , ریه , کلیه , بیضه  ) وین کریستین (درمان لوسمی , تومور) داروهای مشهور دیگر: Uracil Mustard(برای سرطان تخمدان)  Toptecan  ( برای درمان کارسینوم متاستاتیک تخمدان عود کرده یا مقاوم به سایر درمانها, تومور یکپارچه در اطفال , کانسر مثانه , سرطان پستان , سرطان ریه )  
***************************************************

   خدایا ........ هر گاه عاشقانه خواندمت             عاشقانه تر جواب دادی .......... هر گاه خالصانه تمنایت کردم       مشتاقانه تر اجابت کردی ............ چه روزهایی که ندیدمت                ولی تو دیدی چه زمان ها که نخواندمت              ولی تو خواندی ............. چه حکمتی ست در خدایی تو که اینچنین مهربانی میکنی             روز تان سرشار حسن صمیمیت  با  خدا

---

نوشته شده در تاریخ پنجشنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

عوامل ساده و روزمره دخیل در ایجاد سرطان

 

        دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

عید فطر، عید پایان یافتن رمضان نیست

عید بر آمدن انسانی نو از خاکسترهای خویشتن خویش است، چونان ققنوس که از خاکستر خویش دوباره متولد می شود.

رمضان کوره ایی است که هستی انسان را می سوزاند و آدمی نو با جانی تازه از آن سر بر می آورد.

فطر شادی و دست افشانی بر رفتن رمضان نیست، بر آمدن روز نو، روزی نو و انسانی نو است.

بناست که رمضان با سحرها وافطارهایش با شبهای قدر و مناجاتهایش از ما آدمی دیگر بسازد.

    اگر درعید فطر درنیابیم که از نو متولد شده ایم   اگر تازگی را در روح خود احساس نکنیم

عید فطر عید ما نیست.                عید فطر بر عزیزان مبارک باد.

*********************************************************

 مقدمه

تحقیقاتی که طی سالیان متمادی دانشمندان درباره سرطان انجام دادند نشان داد که سرطان از عوامل بسیار ساده و پیش پاافتاده ای بوجود می آید که انسان هرگز فکرش رانمیکند که بخاطر این مسائل سرطان بگیرد خیلی از سرطانی ها همین مسائل ساده را رعایت نکرده اند و اکنون با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند ممکن است اگر این مسائل را رعایت میکردند الان این بیماری به سراغشان نیامده بود اکنون با ساده ترین عواملی که باعث ایجاد این بیماری میشود آشنا میشویم. درصد زیادی از سرطان ها بر اثر عوامل بسیار ساده ای به وجود می آیند که ما هر روز به راحتی و بدون توجه از کنار آنها می گذریم، اگر بیمارانی که امروز بر تخت های بیمارستان خوابیده اند، این موارد را می دانستند شاید هیچگاه به سرطان دچار نمی شدند. شاید این ادعاها عجیب به نظر برسد، اما هر کدام از آنها نتیجه بیش از 20 سال تحقیقات دانشمندان ایالات متحده روی بیماری سرطان است. این دانشمندان متوجه شدند درصد زیادی از سرطان ها براثر عوامل بسیار ساده ای به وجود می آیند که ما هر روز به راحتی و بدون توجه از کنار آنها می گذریم. این در حالی است که اگر بیمارانی که امروز بر تخت های بیمارستان خوابیده اند، این موارد را می دانستند شاید هیچگاه در طول عمر خود به سرطان دچار نمی شدند. شاید تعجب کنید اگر بشنوید سرماخوردگی های مکرر یکی از دلایل ابتلا به سرطان در بین بعضی از مردم به شمار می رود. اگر هر روز در یک ساعت مشخص ناهار بخورید، احتمال ابتلا به این بیماری در شما کمتر می شود. دانشمندان بعد از سال ها مطالعه روی فعالیت سلول های سرطانی در مقیاس مولکولی به این نتیجه رسیدند که واقعاپیشگیری از ابتلا به این بیماری، بهترین روش برای پیروزی بر آن است.

واقعیت این است که ما تقریبا به طور دائم با غذاهایی که می خوریم و کارهایی که انجام می دهیم بدن خود را سرطانی می کنیم، یعنی ژن های ما به طور مرتب در معرض رشد غیرعادی سلول های سرطانی است. اما در یک بدن سالم به سرعت با این تغییرات مقابله شده و از رشدغیرطبیعی سلول های سرطانی پیشگیری می شود. مشکل اصلی زمانی ظاهر می شود که مکانیسم دفاعی بدن ما ضعیف شود و در آن زمان است که سلول های سرطانی شروع به رشد در بدن ما می کنند.   زمانی که ما استرس و فشار زیادی به بدن خود وارد می کنیم، برای مثال برنامه خواب منظمی نداریم، ورزش نمی کنیم یا بعضی از داروها را مصرف می کنیم، سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و آن را آماده ابتلا به سرطان می کنیم.

در اینجا به بعضی از عوامل سرطان زا اشاره می کنیم که در عین اهمیت معمولا بسیاری از مردم آنها را نمی دانند. عوامل سرطان زا:

                           

عامل سرطان زای شماره ۱ کفش های پاشنه بلند

پوشیدن کفش های راحت و دارای پاشنه کوتاه می تواند یکی از عوامل ایجاد تورم های غیرضروری در بدن را برطرف کرده و مانع از ابتلای ما به سرطان شود. تورم یکی از فرآیندهای طبیعی بدن برای درمان است و زمانی ایجاد می شود که بدن در برابر یک محرک آزاردهنده مانند باکتری ها،آسیب ها و جراحت ها قرار می گیرد. اما زمانی که این تورم حالت همیشگی و مزمن به خود بگیرد، بسیار مخرب می شود.بخشی از این تورم های مزمن بر اثر ابتلا به بیماری هایی مانند آلزایمر، دیابت، بیماری قلبی و مانند آن به وجود می آیند. برای همین است که در افراد مبتلا به این بیماری خطر ابتلا به سرطان بسیاربیشتر از دیگران است. سرطان در اصل زمانی به وجود می آید که ژن های بدن دچار نقص یا آسیب می شوند. در بسیاری از موارد بعد از وارد شدن این آسیب ها، بدن سعی می کند آنها را ترمیم کند، اما زمانی که این عوامل مانند تورم حالت دائمی به خود بگیرند، بدن مجبور است وقت زیادی را صرف برطرف کردن آن کند و به همین دلیل از ترمیم ژن های آسیب دیده اجتناب می کند و این درست زمانی است که ما مستعد ابتلا به سرطان می شویم. متاسفانه پوشیدن کفش های پاشنه بلند یکی از کارهای اشتباهی است که بسیاری از زنان هر روزانجام می دهند و بدن خود را مستعد ابتلا به سرطان می کنند. با این کار مفاصل پا به طور مداوم درمعرض آسیب و تورم قرار می گیرند و توجه بدن را به خود جلب می کنند. در این زمان سیستم ایمنی به جای درمان ژن های آسیب دیده مجبور است بخش زیادی از توجه خود را معطوف به اثرات جانبی کفش های پاشنه بلند کند.    

                                                 

عامل سرطان زای شماره 2 سرماخوردگی ها:

یکی دیگر از روش های مهم برای پیشگیری از ایجاد تورم در بدن کاهش تعداد ابتلا به سرماخوردگی ها و آنفلوآنزاهاست. این بیماری ها نه تنها باعث ایجاد تورم زیادی در بدن می شوند، بلکه آسیب هایی را به وجود می آورند که اثرات آنها تا مدت ها باقی می ماند.برای مثال هنگام ابتلا به سرماخوردگی مقدار زیادی از مواد شیمیایی با عنوان سیتوکین ها در بدن ترشح می شوند که به سلول ها فرمان می دهند فعالیت طبیعی خود را متوقف کرده و به جای آن پروتئین های خاص را تولید کنند. این فعالیت ها می توانند باعث ایجاد نقص هایی در سلامت ما شوند که تا ۱۲ سال بعد هم اثرات آن باقی می ماند. اما در سال ۰۲۱۲ دانشمندان متوجه شدند افرادی که هر سال واکسن های سرماخوردگی و آنفلوآنزا می زنند نه تنها از ابتلا به این بیماری ها پیشگیری می کنند، بلکه احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و سرطان نیز در آنها کاهش پیدا می کند. جالب است بدانید اگر سرماخوردگی ها و آنفلوآنزاها بیش از ۰ هفته طول بکشند خطر ابتلا به بیماری هایی مانند چاقی، حمله قلبی، سکته و سرطان را تا آخر عمر زیاد می کنند. بنابراین اگر نمی توانید از واکسن های سرماخوردگی یا آنفلوآنزا استفاده کنید بهتر است حتما بهداشت را رعایت کرده و تا حد امکان از افراد مبتلا فاصله بگیرید.

                                   

عامل سرطان زای شماره ۳:

مکمل ها و مولتی ویتامین ها فقط افراد مبتلا به کمبود ویتامین و مواد معدنی و زنان باردار مجاز به استفاده از مکمل ها هستند. درسال ۰۲۱۲ آژانس تحقیقات سلامت ایالات متحده با بررسی ۳۳ تحقیق گسترده به این نتیجه رسید که استفاده از مولتی ویتامین ها هیچ تاثیری در پیشگیری از ابتلا به سرطان و بیماری قلبی در بین اکثر مردم جهان ندارند. در عوض استفاده از بعضی از مکمل ها مانند ویتامین E ، بتا کاروتین و ویتامین Cمی توانند به سلامت بدن آسیب وارد کرده و خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند. بسیاری از مردم معتقدند آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین E می توانند با رادیکال های آزاد و مضر بدن که بر اثر عواملی مانند سیگار کشیدن، نور آفتاب و مصرف غذاهای چرب به وجود می آیند، مبارزه کنند.حقیقت این است که از بین بردن کامل این رادیکال های آزاد کار درستی نیست. بدن در بعضی موارد این رادیکال های آزاد را تولید می کند تا با سلول های مضر از جمله سلول های سرطانی مبارزه کند. اگر شما با مصرف دائمی ویتامین ها این مکانیسم را متوقف کنید، بدن توانایی طبیعی کنترل خود را از دست می دهد. بنابراین بهتر است به جای آنکه پول خود را صرف خرید مکمل های گران قیمت کنید، غذاهای سالم و باکیفیت بهتر تهیه کنید.  

                                 

عامل سرطان زای شماره ۴

غذا و خواب نامنظم:

افرادی که هر روز در یک ساعت مشخص غذا می خورند، به تختخواب می روند و صبح ها از خواب بیدار می شوند، میزان فشار به بدن خود را به حداقل می رسانند. یکی از مواردی که بدن ما به شدت به آن نیاز دارد، داشتن برنامه منظم و یکنواخت است. برای همین بهتر است برنامه خواب منظمی داشته باشید و اگر یک شب دیر به تختخواب رفتید، سعی کنید روز بعد در همان ساعت معمول وهمیشگی از خواب بیدار شوید. نداشتن برنامه خواب و غذای نامنظم می تواند باعث افزایش شدید هورمون استرس به نام کورتیزول در بدن شده که در درازمدت اثرات آن در سراسر بدن قابل است.                                                  

                               

         عامل سرطان زای شماره 5

اجتناب از مصرف بعضی از داروهای خاص: استاتین ها که پایین آورنده کلسترول خون هستند، به افرادی تجویز می شوند که در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند. انجام بعضی از تحقیقات نشان داده استفاده از این داروها نقش بسیار  مهمی در پایین آوردن میزان تورم بدن دارند و می توانند احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش دهند. به همین دلیل همه افراد بالای ۴0 سال که یکی از ریسک های خطر برای ابتلا به بیماری قلبی مانند چاقی، سابقه خانوادگی و فشار خون بالا را دارند باید با مشورت پزشک خوداستفاده از این داروها را آغاز کنند.  

                                

مطالعات بیشتر نشان داده که استفاده از این داروها نه تنها خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می دهد، بلکه احتمال خطر مرگ در اثر بیماری های غیرقلبی مانند عفونت ها و بیماری های تنفسی را هم کم می کند. همچنین افراد بالای 50 سال باید با پزشک خود در مورد استفاده دائمی از آسپیرین مشورت کنند، حتی اگر دچار بیماری قلبی نیستند. تحقیقات زیادی انجام شده که نشان می دهد این دارو می تواند خطر ابتلا به همه سرطان ها را کاهش دهد.

عامل سرطان زای شماره 6 دهان شویه ها :

مطالعاتی که از اواخر دهه 70 میلادی انجام شده، نشان می دهد دهان شویه هایی که حاوی اتانول هستند، خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهند. به نظر می رسد این ترکیب باعث آسیب پذیرشدن بافت های دهان در برابر عوامل سرطان زا مانند دود سیگار می شود. هرقدر میزان الکل موجود در این مواد بیشتر باشد، به همان اندازه خطر سرطان زا بودن آنها هم بیشتر است. اگر برای استفاده از این محصولات اصرار دارید، بهتر است آنها را همان طوری مصرف کنید که روی بسته شان ذکرشده و به هیچ وجه دهان شویه ها را قورت ندهید. افراد سیگاری و اشخاصی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان دهان هستند، بهتر است حتما نمونه های بدون الکل این نوع محصولات راخریداری کنند.  

                                  

عامل سرطان زای شماره 7

استفاده از رنگ موها: زنانی که به طور دائمی از رنگ مو استفاده می کنند بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند. این اولین بار است که دانشمندان متوجه تعداد دفعات استفاده از این محصولات و ارتباط آن با ایجاد سرطان شده اند. تحقیقات نشان می دهد زنانی که حداقل یک بار در ماه موهای خود را رنگ می کنند با احتمال دوبرابر بیشتر از زنان دیگر ممکن است سرطان مثانه را تجربه کنند. اگر استفاده از این محصولات بیش از 15 سال است که ادامه دارد، باید گفت احتمال ابتلا به سرطان تا سه برابر بیشتر می شود. حتی آرایشگرانی که خودشان از این محصولات استفاده نمی کنند، اما در معرض آنها قرار دارند با احتمال50 درصد بیشتر ممکن است به سرطان مثانه دچار شوند. البته هر چه این رنگ ها تیره تر باشد، میزان مواد شیمیایی سرطان زای موجود درآنها بیشتر از نمونه های روشن تر است.

                             

عامل سرطان زای شماره ۸ شبکه های اجتماعی

استفاده از سایت های اجتماعی باعث کاهش میزان ارتباطات چهره به چهره شده و در عوض احتمال ابتلا به بیماری های بسیار جدی را افزایش می دهد. دانشمندان معتقدند فرستادن ایمیل به دیگران به جای ارتباطات رودررو اثرات بیولوژیک بسیار زیادی روی بدن دارد. منزوی شدن انسان ها باعث تغییر شیوه کار ژن های بدن، سیستم ایمنی و حتی رگ های خونی می شود و عملکرد مغز را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. این عوامل می تواند احتمال ابتلا به بیماری های خطرناک مانند سرطان، سکته، بیماری قلبی و آلزایمررا افزایش دهد. تحقیقات نشان می دهد از ۳0 سال پیش به بعد، مردم زمان کمتری را برای ملاقات های رودررو صرف می کنند که دلیل اصلی آن هم افزایش استفاده از تکنولوژی های جدید درجامعه است. این کار باعث کاهش ترشح هورمون اکسی توسین یا هورمون علاقه می شود و فعالیت بعضی از ژن های بدن را که در سیستم ایمنی و محافظت از بدن تاثیر دارند، تغییر می دهد. در طول 20سال گذشته تعداد افرادی که معتقدند کسی را ندارند که بتوانند با آنها در مورد موضوعات مهم بحث کنند، بیش از سه برابر شده است. امروزه والدین زمان کمتری را در مقایسه با ۱0 سال پیش با فرزندان خود سپری می کنند و همسران هم بخش زیادی از ساعات شبانه روز در کنار هم نیستند.  

                                    

عامل سرطان زای شماره 9

نشستن مداوم

شاید عجیب به نظر برسد، اما علت ابتلای درصد زیادی از افراد به بیماری سرطان، نشستن طولانی مدت بوده است. نشستن طولانی مدت میزان تری گلیسرید، کلسترول، فشار و قند خون را افزایش داده و ترشح هورمون اشتها را بیشتر می کند. تحقیقات انجام شده توسط جامعه سرطان ایالات متحده در سال 2010 نشان داد، نشستن بیش از 6 ساعت در روز درست به اندازه سیگارکشیدن و حتی بیشتر از آن می تواند به سلامت انسان ها آسیب وارد کند. البته زنان بیشتر از مردان براثر نشستن های طولانی مدت آسیب می بینند که دلیل احتمالی آن هم فعالیت هورمون های زنانه ماننداستروژن است. برای مثال زنانی که عادت به نشستن طولانی مدت دارند با احتمال ۳7 درصد بیشتراز زنانی که کمتر از ۳ ساعت در روز می نشینند، ممکن است ظرف13 سال آینده به سرطان دچار شوند. این آمار برای مردان حدود ۱۸ درصد است که نشان می دهد میزان خطر برای آنها کمتر است.  

                                   

عامل سرطان زای شماره10

آبمیوه ها

قبلا تصور می شد نوشیدن یک لیوان آبمیوه بهترین روش برای شروع روز است. اما دانشمندان معتقدند مصرف بعضی از آبمیوه ها نه تنها مفید نیستند، بلکه خطر مبتلا شدن به سرطان را هم افزایش می دهند. آبمیوه های صنعتی به قدری شکر دارند که بدن را برای جذب و حتی دفع این مقدار با مشکل مواجه می کنند. در حقیقت طی روند تولید و بسته بندی آبمیوه ها، بخش زیادی از ترکیبات ضدسرطان آنها از بین می رود. دانشمندان استرالیایی تصمیم گرفتند تاثیر مصرف میوه ها، سبزیجات و انواع مختلفی از آبمیوه ها را در پیشگیری از سرطان بررسی کنند. بعد از انجام تحقیقات روی 2000 هزار و 200 نفر، آنها متوجه شدند خوردن میوه هایی مانند سیب و گلابی و سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و گل کلم احتمال ابتلا به سرطان را کاهش داده و در عوض نوشیدن آبمیوه های صنعتی این احتمال را افزایش می دهد. این تحقیقات همچنین نشان داد افرادی که بیش از ۳ لیوان در روز از این آبمیوه ها مصرف می کنند با احتمال بیشتری به یکی از انواع سرطان های روده دچار می شوند.در هنگام تولید آبمیوه های صنعتی بخش مهمی از مواد ضدسرطان مانند فیبر، ویتامین C و مواد شیمیایی موسوم به آنتی اکسیدان ها از بین می روند. در عوض شکر زیادی در این نوع آبمیوه ها مصرف می شود که ممکن است به رشد تومورهای سرطانی کمک کند. البته آبمیوه های کاملا طبیعی هم شکر زیادی دارند، اما به دلیل داشتن مواد ضدسرطان استفاده از آنها به انواع صنعتی و دیگر نوشابه ها ارجحییت دارد.  

                                         

در مقاله بعدی به بحث در مورد داروهای هدفمند سرطان والفبای شیمی درمانی  می پردازیم. ..........................................................................................................................................

این مقاله رابا  گفتار وسخنانی از بزرگان به پایان می بریم:

درجه ای وحشتناک تر وهولناک تر از نفهمی هم وجود دارد و آن  بدفهمی است . نفهمی رابا آموزش می توان درمان کرد ، اما

بد فهمی علاج ناپذیر است.                                                                                                        آلیور وندل

تمامی دانش ما، در قیاس با واقعیت ابتدایی و کودکانه است . ولی با این حال  با ارزش ترین دارایی ما است . آلبرت انیشتن

زندگی قصه ای که ابلهی نقلش ، پر از خشم و خروش و هیاهو است وهیچ معنایی ندارد....                             ویلیام شکسپیر

بهترین آثار نویسندگان بزرگ ، درست هنگامی خلق میشوند که بی هیچ چشم داشتی ویا در ازای اندک مبلغی به نوشتن می پردازند.                                                                                                                                       آرتور شوپنهاور

نرسیدن به آرزوها دردناک است ولی رسیدن به آرزوها  هم میتواند به درد ناک باشد زییاهمه چیز گذراست.     بیل هریس

...............................................................................................................................

مراقب اعمالتان باشید، هیچ کس نمی داند آخرین خداحافظی چه زمانی است؟

مقاومت دارویی و علل آن

مقاومت دارویی و علل آن

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت ، میانه اش  مغفرت و پایانش آزادی از آتش جهنم است.

                                                             پیامبر اعظم (ص)

این مقاله را با سخنانی از بزرگان آغاز می نماییم:

انسان ها اگر ارزش زمان رامی دانستند هیچگاه کفش بندی نمی خریدند "عمر" کوتاه ولی بسیار ارزشمند است قدر ش را بدانیم.

                                                                                                                                               انیشتن

2 چیز انسانیت را در وجود انسان از بین میبرد:

فریاد  ، وقتی باید سکوت کرد.  سکوت ، وقتی باید فریاد زد.                                                               برتراندراسل

عجیب است که مردم چقدر برای مبارزه با شیطان تلاش می کنند، اگر همین انرژی را صرف عشق ورزیدن به همنوعان خود کنند، شیطان در تنهایی خود خواهد مرد.                                                                                                هلن کلر

بدان که نماز زیاد خواندن کار پیرزنان است و                            روزه فزون داشتن صرفه ای نان است و

                      حج نمودن، تماشای جهان است و اما  نان دادن کار مردان است.                             خواجه عبدا.... انصاری

مقاومت دارویی چیست؟

استفاده نامناسب و غیرمنطقی از داروها شرایط مساعدی برای میکرو­ارگانیسم­های مقاوم فراهم می آورد تا تولید مثل و گسترش یابند. برای مثال زمانی که یک بیمار دوره درمانی ضدمیکروبی تجویز شده را کامل سپری نمی کند یا اینکه داروی آنتی بیوتیک با کیفیت پایین استفاده می شود، میکروارگانیسم مقاوم می تواند ایجاد شده و گسترش یابد.

مقاومت دارویی عبارتست از مقاومت میکروارگانیسم به یک داروی آنتی بیوتیکی که قبلا به آن حساس بوده است. میکروارگانیسم مقاوم قادر به مقابله در برابر اثر داروهای آنتی بیوتیکی می باشد و درمان های استاندارد غیرموثر بوده و عفونت باقی می ماند. مقاومت دارویی نتیجه سوء استفاده از داروهای آنتی بیوتیکی است و زمانی ایجاد می شود که میکروارگانیسم جهش یافته یا به طور اکتسابی ژن مقاوم ایجاد می شود.

                       

چه عواملی باعث مقاومت دارویی می­شود؟

- عدم هماهنگی بین المللی جهت درک یکسان از پاسخ به درمان

- نبود یا ضعف سیستم مراقبت و پایش

- ناکافی بودن سیستم های تائید داروهای تهیه شده

- روشهای ضعیف پیشگیری و کنترل عفونت

- کمبود امکانات تشخیصی، دارویی و واکسیناسیون و توسعه ناکافی محصولات جدید، عواملی هستند که منجر به مقاومت دارویی می شود.

                                

چرا مقاومت دارویی مورد توجه جهانی است؟

مقاومت دارویی کشنده است:

عفونتهای ایجاد شده توسط میکروارگانیسمهای مقاوم اغلب به درمانهای استاندارد پاسخ نداده و باعث افزایش طول مدت بیماری و خطر مرگ و میر بالا می شود.

مقاومت دارویی کنترل عفونت های بیمارستانی را مختل می کند:

مقاومت دارویی اثربخشی درمان را کاهش می دهد. بنابراین به صورت بالقوه باعث انتشار میکروارگانیسمهای مقاوم به سایر افراد می شود.

مقاومت تهدیدی است به برگشت به دوران قبل از کشف آنتی بیوتیک:

خطر بسیاری از بیماریهای عفونی غیر قابل کنترل شده و سیر رسیدن به درمان صحیح را منحرف می کند.

 

مقاومت دارویی هزینه مراقبتهای سلامت را افزایش می دهد:

زمانی که عفونتها به داروهای خط اول درمان مقاوم می شوند از درمانهای گران قیمت تری باید استفاده شود. افزایش دوره بیماری و درمان خصوصا در بیمارستان ، هزینه درمانی و بار مالی را به خانواده و اجتماع افزایش می دهد.

مقاومت دارویی دست آوردهای مراقبت سلامت در اجتماع را به خطر می اندازد:

مقاومت دارویی دستیابی به داروهای جدید را درمعرض خطر قرار می دهد. بدون داروهای ضدمیکروبی موثر جهت مراقبت و پیشگیری از عفونت، موفقیت درمان هایی هم چون پیوند اعضا ، شیمی درمانی ، سرطان و جراحی های بزرگ کاهش می یابد.

مقاومت دارویی امنیت سلامت را به خطر انداخته و اقتصاد و تجارت را نابود می سازد:

توسعه تجارت جهانی و گردشگری اجازه می دهد تا میکروارگانیسم های مقاوم، به سرعت در کشورها و قاره ها گسترش یابد.

چند نکته در رابطه با مصرف منطقی داروها

از پزشک خود بپرسید چگونه می توان از داروها بطور صحیح و اصولی استفاده کرد
هرگز داروی مصرفی خود را به دیگران توصیه نکنید ، حتی اگر علائم بیماری وی مشابه بیماری شما باشد
داروهای تجویز شده توسط پزشک را طبق دستور و تا پایان دوره درمان بطور کامل مصرف کنید.
در صورت بروز عوارض جانبی پس از مصرف داروی تجویز شده توسط پزشک، دارو را خودسرانه قطع نکنید، بلکه با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

 

از مصرف داروها و هورمونها برای تغییر وزن و بدنسازی استفاده نکنید و بجای آن با یک کارشناس تغذیه مشورت نمایید
مکمل های غذایی را خودسرانه مصرف نکنید و در صورت نیاز آنها را فقط از داروخانه های معتبر تهیه نمایید
درمصرف دارو به توصیه های افراد نا آگاه نظیر آرایش گران، مربیان ورزشی و تبلیعاتافراد سودجو و فرصت طلب توجه نکنید که تنها پزشکان و داروسازان منابع مورد اعتماد جهت تجویز دارو و تنها داروخانه ها مراکز مورد اعتماد برای تهیه دارو هستند
هرگز از نسخه فرد دیگر استفاده نکنید.
از پزشک کودک تان در مورد راههایی که علائم ناراحت کننده ای چون آبریزش بینی و خارش گلو را بدون مصرف آنتی بیوتیک برطرف می کنند سوال نمایید.

طولانی تر از زمان تعیین شده آنتی بیوتیک مصرف نکنید.
آنتی بیوتیکها را طبق دستور پزشک و سر وقت مصرف کنید.
هیچگاه به محض احساس بهبودی، خودسرانه دارو را قطع نکنید زیرا باقی مانده باکتریها در بدن زنده مانده و هنگامی که این باکتری تکثیر شود توانایی تغییر در ساختار خود را خواهد داشت و این امر مانع از تاثیر آنتی بیوتیک قبلی بر آن می شود و برای اثربخشی باید نوع آن را تغییر داد که خود هزینه درمان را بالا می برد.

سازمان بهداشت جهانی ( WHO ) مبارزه با مقاومت ضد میکروبی را به عنوان شعار برای روز جهانی بهداشت 2011 انتخاب نموده است. در این روز سازمان بهداشت جهانی بیانیه ای بین المللی برای متمرکز نمودن تلاش ها جهت مقابله با گسترش مقاومت دارویی انتشار می دهد و یک بسته سیاست گذاری 6 ماده ای به دولت ها پیشنهاد می دهد.

سازمان بهداشت جهانی به همه گروه های درگیر شامل سیاست گذاران، برنامه ریزان ، جامعه ، بیماران ، پزشکان ، داروسازان، داروخانه ها و کارخانه های داروسازی توصیه می نماید تا مسئولیت پذیری در مبارزه با مقاومت دارویی ضد میکروبی داشته باشند و به مسئولیت خود عمل کنند.

تا به امروز در 64 کشور جهان ، سل مقاوم به دارو به طور گسترده وجود دارد.

درصد بالایی از عفونت های بیمارستانی توسط باکتری های به شدت مقاوم به آنتی بیوتیک ها ایجاد می شود.

مقاومت به داروهای نسل اول ضد مالاریا در بسیاری از کشورهای با شیوع بالای مالاریا گسترش یافته است.

مقاومت در درمان عفونت ایدز HIV نیاز به توجه اضطراری و فوق العاده دارد.

سیپروفلوکساسین در حال حاضر تنها دارویی است که سازمان بهداشت جهانی جهت درمان اسهال خونی توصیه می کند. چراکه امروزه به آنتی بیوتیک هایی که قبلاً موثر بوده اند مقاومت ایجاد شده است.

مقاومت دارویی در درمان گونوره ( سوزاک ) مشکل جدی بشمار میرود. عفونت گنوکوکی غیرقابل درمان، منجر به افزایش میزان بیماری و مرگ ومیر خواهد شد و دستاوردهای بدست آمده در کنترل عفونتهای منتقله جنسی را معکوس می کند.

 

مقاومت آنتی بیوتیکی

آنتی بیوتیک یک منبع با ارزش دارویی است که برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرد و استفاده از آن در انسان و حیوانات تنها با تجویز پزشک و کارشناسان بهداشتی مجاز است و باید در یک دوره درمانی کامل استفاده شود.

بیماری های عفونی همواره یک تهدید جدی برای سلامت محسوب می شوند. با کشف آنتی بیوتیک، مرگ ناشی از بیماری های عفونی کاهش قابل ملاحظه ای داشته است؛ ولی با استفاده نابجای آنتی بیوتیک و مقاومت در برابر آن، این بیماری ها در حال بازگشت هستند. با توجه به افزایش مقاومت در برابر آنتی بیوتیک، جهان نیاز مبرمی به تغییر الگوی مصرف و تجویز این منبع با ارزش دارویی دارد. در صورتی که مصرف دارو با همین الگو باقی بماند، حتی تولید و توسعه داروهای جدید نیز نمی تواند مانع از افزایش مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک باشد. علاوه بر عدم استفاده خودسرانه از آنتی بیوتیک، اقداماتی برای کاهش گسترش عفونت از طریق واکسیناسیون منظم، شستن مرتب دست ها و توجه به بهداشت مواد غذایی ضروری است.

مقاومت ضد میکربی

مقاومت ضد میکروبی Antimicrobial resistance) )به مقاومت یک میکروارگانیسم (شامل باکتری، قارچ، ویروس و انگل) در برابر داروهای ضد میکروبی، برای درمان عفونت ناشی از آن گفته می شود. زمانی که این میکروارگانیسم ها نسبت به داروهای ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروس مقاوم شوند، داروهای استاندارد بی اثر می شوند، عفونت در بدن باقی می ماند و به راحتی منتقل می شود. تکامل گونه های مقاوم یک پدیده طبیعی است و زمانی رخ می دهد که میکروارگانیسم به اشتباه تکثیر شود یا صفات مقاوم بین چند میکروارگانیسم رد و بدل شود. استفاده مکرر و نابجا از آنتی بیوتیک، یکی از مهمترین دلایل افزایش باکتری های مقاوم به دارو هستند. باید درنظر داشت که آنتی بیوتیک فقط قادر به درمان عفونت های باکتریایی است و به هیچ عنوان در برابر عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی، گلودرد و آنفلوآنزا موثر نیست.

چرا مقاومت در برابر درمان های ضد میکروبی به یک نگرانی جهانی بدل شده است.

مقاومت در برابر آنتی بیوتیک به یک معضل جهانی بدل شده و همین امر کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را به ایجاد کمپینی برای مقابله با این معضل وا داشته است.

در سال 2012 میلادی، سازمان جهانی بهداشت گزارشی را مبنی بر افزایش مقاومت به داروهای ایدز ارایه کرد. این گزارش پیام آور این مطالب بود که کنترل این بیماری مهلک با داروهای رایج، اثربخشی کمتری دارد و باید به سمت داروهای پرهزینه تر حرکت کرد.

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، نسبت بالایی از باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک که سبب عفونت های شایعی مانند عفونت های دستگاه ادراری، ذات الریه و عفونت های خون می شوند،وجود دارند. ناکار بودن دارو نسبت به عفونت به معنای افزایش نرخ ناتوانی و مرگ و تحمیل هزینه های هنگفت در حوزه بهداشت است.

                                           

حقایقی در مورد مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک

مقاومت در برابر آنتی بیوتیک به بزرگترین تهدید سلامت جهانی و امنیت غذایی تبدیل شده است.
-مقاومت در برابر آنتی بیوتیک تمام افراد جهان را با هر سنی تهدید می کند.

- درمان بیماری های عفونی مانند سل و ذات الریه بر اثر افزایش مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک بسیار دشوار تر از قبل شده است.
-مقاومت در برابر آنتی بیوتیکی یکی از مهمترین دلایل بستری طولانی مدت در بیمارستان است و بودجه سنگینی را به بیمار و جامعه تحمیل می کند.
- یک مطالعه جدید نشان می دهد عفونت های مقاوم در برابر دارو در حال افزایش هستند و پیش بینی می شود که قربانیان آن روز به روز افزایش یابد و تعداد مرگ و میر ناشی از آن در سال 2050 میلادی، بیشتر از سرطان باشد.

-ایکولای (E. coli)، مالاریا و سل در سال جاری حدود 700 هزار قربانی داشتند که در صورت عدم درمان و اتخاذ راهکارهای موثر، این آمار به 10 میلیون نفر می رسید.
-عفونت های مقاوم در برابر دارو نه تنها بیماران بیشتری را به سمت مرگ هدایت می کند؛ بلکه در سطح جهانی هزینه ای حدود 100 تریلیون دلار دربرخواهد داشت.
-آنتی بیوتیک های استفاده شده در شاخه کشاورزی، عامل اصلی این معضل است.
-در بسیاری از کشورها، آنتی بیوتیک های استفاده شده در حیوانات، بیشتر از انسان است.
-ضایعات شرکت های تولید کننده داروهای ضد میکروبی که اغلب وارد آب می شوند نیز یکی دیگر از معضلات جدی در این زمینه است.

مهمترین راهکارهای مقابله با معضل باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک

-          افزایش اطلاعات در زمینه بیماری ها، درمان های رایج و اثر بخشی داروها
برای اولین قدم باید اطلاعات دقیقی در مورد درمان های رایج و اثر بخشی آن به دست آورد تا بتوان موارد نابجای استفاده از آنتی بیوتیک را تشخیص داد؛ زیرا همانطور که گفته شد، مصرف نابجا یا خود سرانه آنتی بیوتیک، مهمترین علت مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک است.
- توقف استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها
استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها، یکی از مهمترین روش های انتقال به انسان است. در بسیاری از کشورها راهکارهایی برای جلوگیری از آنتی بیوتیک در مزارع، دامداری ها و حوضچه های پرورش ماهی صورت گرفته است.
- عدم تجویز آنتی بیوتیک در بیماری های انگلی، قارچی و ویروسی
- استفاده از دوره کامل آنتی بیوتیک
- توسعه داروهای مختلف

زمانی که آنتی بیوتیک نتواند تاثیر کند، نتیجه این خواهد بود که :

- بیماری طولانی تر میشود.                                          - بیماری پیچیده تر میشود.

  - مراجعه متعدد به پزشک یا حضور طولانی در بیمارستان را به دنبال خواهد داشت.                                  

  - نیاز به داروهای گرانتر و سمی تر خواهد بود.                                                                                  

  - چه بسا عفونت های مقاوم منجر به مرگ ایجاد شود.                                                                          

                                 

شعارهای هفته سلامت جهانی

امروز اقدام نکنیم فردا بهبودی نخواهد بود.

مقاومت دارویی امنیت سلامت را به خطر انداخته و اقتصاد و تجارت را نابود می سازد.

مقاومت دارویی هزینه مراقبت های سلامت را افزایش می دهد.

مقاومت دارویی دستاوردهای مراقبت سلامت در اجتماع را به خطر می اندازد.

نگاهی به آمار های مصرف دارویی در ایران و جهان

هر ایرانی 4 برابر میانگین جهانی دارو مصرف می کند.

در ایران در 50 درصد نسخه های داروئی ، آنتی بیوتیک تجویز می شود.

میانگین مصرف داروی تزریقی در ایران 46 درصد است در صورتی که این میزان در دنیا 11 درصد است.

مصرف خودسرانه دارو ، شایعترین علت مسمومیت در جهان است.

سالانه 1/1 بیلیارد دلار در جهان صرف درمان و بررسی مشکلات ناشی از عوارض دارویی می شود.

مصرف زیاد آنتی بیوتیک در دوره شیرخوارگی ، احتمال ابتلا به بیماری های التهابی روده را در نوجوانی افزایش می دهد.

ایران از لحاظ مصرف دارو جزو 20 کشور برتر دنیا است و در آسیا بعد از چین رتبه دوم را دارد.

• 2 درصد کل داروهای مصرفی در ایران به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک مصرف می شود.

سالانه بیش از 10 هزار مورد عارضه ناشی از مصرف نادرست دارو در ایران گزارش می شود.

• حدود 40 درصد از مردم ایران به صورت خودسرانه دارو مصرف می کنند.
• در سال 1386 کل فروش دارویی کشور حدود یک هزار و 900 میلیارد تومان بوده که 300 میلیارد تومان آن مربوط به داروهای آنتی بیوتیک است.

هم اکنون در گروه دارویی ها ، آنتی بیوتیک ها بیشترین مقدار ریالی داروها را دارد و حدود 13 درصد کل بازار دارویی را داروهای آنتی بیوتیک تشکیل می دهد.

• 25 درصد از میکروبهای مسبب اسهال های عفونی به دارو مقاوم شده اند.

عوارض ناشی از دارو، پنجمین عامل مرگ و میر در آمریکا و چهارمین عامل مرگ و میر در اروپاست.

با توجه به روند تکامل سریع باکتری ها و میکروب ها، اکثر پزشکان نمی دانند داروهایی مورد استفاده برای مقابله با بیماری ها تا چه زمانی جواب می دهد و این مساله آن ها را آزار می دهد. دانشمندان استرالیایی به روشی جدید برای مقابله با این مشکل دست یافته اند.  

مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها یا مقاومت دارویی، یکی از مهم ترین مسائل قرن بیست و یکم است که باید آن را جدی گرفت؛ اما متأسفانه توجه شایانی به این موضوع نمی شود.

برخی از دانشمندان معتقدند که اهمیت این موضوع با اهمیت پدیده تغییر اقلیم یکسان است. طبق گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۴، مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها ۳۰۰ میلیون نفر را در سراسر جهان تا سال ۲۰۵۰ به کام مرگ می کشاند.

مصرف بی رویه دارو و خود درمانی

خود درمانی در کادر غیرپزشکی جامعه به عنوان یک معضل سلامتی شناخته شده است. خود درمانی رفتاری است که طی آن شخص سعی می کند بدون کمک و نظر افراد حرفه ای، بیماری و یا مشکل سلامت خود را  برطرف نماید .خود درمانی  رفتاری شایع در جهان است و تخمین زده می شود که حدود 83 درصد ایرانیان به صورت خودسرانه دارو مصرف می کنند.

علائم بالینی و آزمایشگاهی مقاومت دارویی

بروز علائم مقاومت دارویی، عدم تحمل داروها و مسمومیت دارویی، به گونه ای که لازم به قطع درمان باشد، از علل اصلی تغییر رژیم درمانی ضدرتروویروسی می‌باشند. درصورتیکه عوارض غیرقابل درمان یک داروی خاص مشخص شده باشد میتوان به جای آن دارو از یک داروی معادل که آن عوارض را نداشته باشد استفاده نمود به عنوان مثال جایگزینی استاوودین به جای زایدوودین (درصورت بروز آنمی) . درحالیکه اگر تغییر رژیم به دلیل بروز علائم مقاومت باشد لازم است که از یک رژیم کاملا جدید حداقل سه داروی جدید استفاده شود.  این علائم شامل:

1-  بروز علائم عفونت های فرصت طلب جدید یا علائم بدخیمی که نشانگر پیشرفت بالینی بیماری است. این موضوع باید از علائم سندروم بازسازی ایمنی که در سه ماه اول شروع درمان ضدرتروویروسی ممکن است رخ دهد افتراق داده شود. در حالت اخیر،‌ علائم، بیانگر نارسایی درمان نبوده درمان عفونت‌های فرصت طلب بدون ایجاد تغییر در رژیم درمانی ضدرتروویروسی،‌ باید به شکل معمول صورت پذیرد. سندروم بازسازی ایمنی بدنبال شروع درمان ضدرتروویروسی بروز میکند ممکن است که با علائمی نظیر بیماریهای فرصت طلب ظرف چند هفته اول شروع درمان نمایان شود.

2. بروز مجدد عفونت های فرصت طلب قبلی

3- بروز یا عود علائم بالینی مرحله 3 شامل سندروم تحلیل منتشر ( generalized wasting syndrome)، ‌اسهال مزمن، تب طول کشیده بدون توجیه و غیره.

4. بازگشت تعداد سلولهای CD4+ به میزان پیش از شروع درمان بدون اینکه عفونت یا عامل دیگری توجیه کننده این افت تعداد سلولها باشد.

5. افت بیش از 50% در سطح سلولهای CD4+ بدون اینکه دلیل موجهی برای موضوع مشخص شده باشد.

درصورتیکه تشخیص شکست درمان تنها براساس شمارش CD4+ صورت می‌گیرد،‌ لازم است که درصورت امکان شمارش CD4 تکرار و کاهش آن اثبات شود.

مسافر شب های رمضان، پرواز ت بی خطر، امیدوارم توشه ات فراوان و سهم سوغات من، دعای شب های  قدر شما باشد.               التماس دعا

---

نوشته شده در تاریخ یکشنبه بیست و هشتم خرداد ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

عفونت های بیمارستانی یک معضل مهم

                        عفونت های بیمارستانی یک معضل مهم

                        Nosocomial Infection                                 

                                  عفونت های بیمارستانی  هر روز قربانی میگیرد.

         دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

              به نام آنکه که قلم در کف انسان نهاد   و  بر حرمت آن قسم یاد کرد .

n    تعریف :عفونت هایی که در بیماران بعد از بستری در بیمارستان یا ترخیص ظاهر می شوند به طوری که قبلا”در فرد وجود

نداشته ویا در زمان پذیرش ٬بیماری وی دردوره کمون نبوده است                                                                          

فقط بیماری هایی که بعد از 72-48ساعت در بیمارستان آشکار می شوند به عنوان عفونت بیمارستانی قلمداد می شوند. 

عفونتهای بیمارستانی نه تنها به بیماران بلکه به هر فردی که با بیمارستان تماس دارد اعم از کارمندان وعیادت کنند گان و غیره انتقال می یابد.

Community –acquired  infection

عفونت های میکروبی که در 48 ساعت اول بستری شدن در بیمار ظاهر شوند عفونت اکتسابی از جامعه در نظر گرفته می شوند، مثلا دربیماریکه به علت شکستگی پا مراجعه کرده و پزشک  در معاینه متوجه سرفه مکرر+ و دفع خلط میگردد ومیگوید بیمار باید برای پنومونی نیز درمان شود. پیامد این داستان:

منجر به افزایش مدت اقامت بیمار در بیمارستان می شود .

باعث افزایش هزینه های بیمارستان برای بیمارمی گردد .بیمار روزهای کاری خود را از دست می دهد . 

منجر به ازدست رفتن تخت های بیمارستان ازلحاظ بهره گیری کیفی از تخت های بیمارستانی می شود .

پرسنل نیز در معرض خطر هستند   .

                      

عوامل گسترش عفونت در میان بیماران بستری:

ایمنی کاهش یافته در میان بیماران

افزایش تعداد روش های پزشکی و تکنیکی تهاجمی

انتقال باکتری های مقاوم به دارو در میان بیماران بستری

حساسیت بیشتر بیماران به دلیل بیماری اولیه خود

عمل های جراحی پیچیده و طولانی مدت و استفاده از جریان خون خارج بدنی

استفاده از داروهای فرونشاننده ی دستگاه ایمنی

تراکم بیماران در بیمارستان

کمبود کادر پیراپزشکی و پرستاری

شدت بیماری زمینه ای

مبتلایان به عفوت های دیگر

موقعیت بیمارستان ویا اتاق عمل جراحی

تغذیه و سن ومدت زمان اقامت در بیمارستان

 

شایعترین محل های عفونت بیمارستانی:

Urinary tract 40%  عفونت های ادراری  

Pneumonia 20%پنومونی      

Surgical site 17%  محل های جراحی شده 

Bloodstream (IV) 8%تزریقات وریدی  

شرایط لازم برای رخداد عفونت:

1-      منبع عفونت بیماریزا                     2- مسیری برای انتقال                            3-  میزبان حساس

مخازن عفونت (Reservoirs) :

محلی است که عامل عفونی می تواند در آنجا زنده مانده ، رشد و تکثیر یابد و منتظر بماند تا بتواند به میزبان حساس منتقل شود. مخازن شایع عفونت عبارتند از انسان ، حیوان ، گیاهان ، خاک ، آب ، مواد آلی ، وسایل بیجان.

در بیمارستان مخازن شایع عفونت عبارتند از : بیماران ، پرسنل پزشکی ، تجهیزات و محیط

 

برای کاهش مخازن عفونت از دستورالعمل های زیر استفاده کنید:

مواد پانسمان : پانسمان آلوده و خیس را تعویض کنید.

سوزن های آلوده : سرنگ ها و سوزن های بدون درپوش را در ظروف مقاوم به سوراخ شدن قرار دهید.

مواد آلوده : این مواد را در کیسه های نفوذناپذیر قرار دهید.

سطح میزی که در مجاورت تخت بیمار قرار دارد را پاک و خشک کنید (bedside unit) .

محلول های داخل بطری : وقتی درب بطری را باز کردید تاریخ آن را یادداشت کنید ؛ درب آن را محکم ببندید ؛ بیش از مدت زمان لازم ، درب آن را باز نگذارید.

زخم های جراحی : مسیر لوله های درناژ کننده و کیسه های جمع کننده مواد تخلیه شده ، باز باشند.

ظروف و کیسه ها: ظروف را به صورت روتین تخلیه کنید.

میزبان حساس به عفونت:

عواملی که باعث مساعد شدن زمینه عفونت در بیماران می شوند    شامل:

   1- کاهش مقاومت فرد به علت انجام عمل جراحی      2--داشتن بیماری عفونی یا مزمن       3- داشتن زخم و آسیب

4-مصرف بی رویه داروها           5-تکراردر انجام روشهای  تشخیصی ودرمانی تهاجمی        6- تجویز درون                    وریدی

منابع عمده عفونت های بیمارستانی:

بیماران آلوده                                محیط بی جان                                  دست های کارکنان یا پزشکان

دستهای کارکنان

دستها عامل عمده ای در انتقال عفونت های بیمارستانی هستند.

از هر 5نفر کارمند بیمارستانی 1نفر عوامل بیماریزای مقاوم به درمان در دستهایش دارد.

نشستن دست قبل وبعد از تماس با هر بیمار احتمال انتشار عفونت بیمارستانی را بالا می برد.

 

محیط بی جان:

ابزار وتجهیزات تنفسی آلوده ٬وسایل جراحی یا پانسمان آلوده٬ شیشه شیر آلوده٬ نگهداری گلدان های گل در بخشهای جراحی وسوختگی٬ تشک های مرطوب ٬ هوا یا غذای آلوده شده در بیمارستان ٬ منبع ارگانیسم های عفونی هستند.

عفونت های اندوژنendogenous infection ( داخل بدن)

به علت میکرو ارگانیسمهای موجود دربدن خود بیمار است.

    میکروارگانیسم های موجود در بدن (استافیلوکک- سودوموناس-کاندیدا) به صورت فلور طبیعی وجود داشته ومعمولا ایجاد بیماری نمی کنند ولی اگربه هر علتی مقاومت بدن انسان کم شود و یا از مکان طبیعی خود خارج شوند مثلا وارد زخم ها یا بافت های دیگر شود موجب عفونت می شوند.

عفونتهای اگزوژن    exogenous infection       (خارجی)

عامل عفونت خارج از بدن و توسط افراد، وسایل   ،  آب وهوا ومواد غذایی وارد بدن بیمار می شود

خاصیت عفونت زایی بالایی دارند.       به چندین دارو مقاوم شده اند.

خطرناکترین عوامل میکروبی عفونت های بیمارستانی:

اشرشیا کولی  E.coli

استافیلوکوک آرئوس                                    سودومونا

آقای حسن رسولی مهندس مکانیک ایرانی در تورنتو در بیمارستانی بستری شدن و متاسفانه زندگی ایشون به کمک دستگاهها بستگی داره . بیمارستان اعلام کرده که میخواهد دستگاهها رو قطع کنه چون هزینه اش بالاست . ولی خانم پریچهر سلاسل همسر ایشون که خودشون هم پزشک هستن علائم امیدبخشی رو در شوهرشون شناسایی کردن و چند پزشک دیگه هم این موضوع رو تایید کردن و به بازگشت ایشون به زندگی عادی ایمان دارن و در مبارزه برای جان آقای رسولی نیاز به کمک یک وکیل دارن که در دادگاه دهم دسامبر امسال برای ادامه نفسهای پاره قلبشون با بیمارستان بجنگه .    

وجود مسیری برای انتقال

                                              

پوست                 مجرای تنفسی                                مجرای گوارشی                                  مجرای ادراری

پوست: 

سد طبیعی بدن با استفاده از کاتتر های درون سیاهرگی شکاف برمیدارد وهرچه بیشتر در موضع بمانند موارد بیشتری از عفونت موضعی وباکتریمی را به وجود می آورند

سوختگی ها یا زخمهای جراحی به علت نقص در سد دفاعی باعث تهاجم میکروارگانیسم ها به بدن فرد می شوند. 

مجرای تنفسی

رایج ترین عامل پنومونی بیمارستانی ٬ استفاده از لوله داخل نای است چون از سدهای طبیعی پوشش بدن عبور کرده و ورود میکروارگانیسمها را از طریق ذرات موجود درهوا به درون مجرای تنفسی مقدور می سازد

 

مجرای گوارشی : از طریق آشامیدن یا خوردن آب وغذای آلوده حاصل می شود.

ارگانیسم ها اغلب همراه با عفونت های اکتسابی از جامعه (سالمونلا-ویروس هپاتیت A -روتاویروسها )در ارتباط هستند.

 

عفونت مرتبط با سوند ادراری

اشرشیا کولی              استرپتوکوک فوکالیس                        سودومونا آئروژینوزا

عفونت مجاری ادراری

شایعترین عامل بیماریزا در آن E.coli است ومنشا اندوژن دارد.

این عفونت در اثر قرار دادن وسیله (سوندادراری) در مجرای ادراری ٬مثانه یا کلیه بروز می کند.

پیشگیری:

در هنگام تعبیه سوند از روش استریل وسیستم بسته استفاده شود.

جز در مواقع ضروری از سوند و یا ابزار پزشکی استفاده نشود.        مدت زمان ماندن سوند در مثانه (7-10روز)رعایت شود.

 

عفونت زخم جراحی :          ا ستافیلوکوک آرئوس            اشرشیاکولی                    استرپتوکوک فوکالیس

چرکی شدن زخم ها

زمان بروز چرک در زخم 7-3 روز بعد ازعمل جراحی است .              عفونت می تواند اندوژن یا اگزوژن باشد.

عامل موثردر رویداد زخم نوع عمل٬ مدت زمان آن٬ مهارت جراح یا وضعیت سلامت بیمارمی باشند

پیشگیری

انجام عمل به روش استریل و با استفاده از ابزار استریل         تجویز آنتی بیوتیک قبل از عمل جهت جلوگیری از بروزعفونت

عفونتهای مرتبط با پنومونی

کلبسیلا پنومونی             سودومونا آئروژینوزا             اشرشیا کولی               انواع انترو باکتر

پنومونی

عفونت مجرای تحتانی تنفسی بالاترین میزان مرگ ومیر را در بین عفونت های بیمارستانی دارد.

عامل آن ورود ارگانیسم های فلور حلق و گلوی بیماران از طریق تهویه مصنوعی یا  بیهوشی به داخل ریه وعدم توانایی در تهویه موثر و یا عفونتهای ویروسی(آنفلوانزا) به خصوص درکودکان و سالمندان  می باشد

    پیشگیری :

انجام روشهای استریل در زمان پانسمان نای یا استفاده از تنفس مصنوعی                     ساکشن ترشحات

پوزیشن 30 درجه سر تخت بالاتر باشد .      برونکوسکوپی برای تخلیه ترشحات             تغییر پوزیشن هر 2 ساعت 

 

عوامل مرتبط با سوند درون عروقی

استافیلوکوک آرئوس              استافیلوکوک اپیدرمیس                     انواع کاندیدا

باکتریمی ( باکتری درخون)

تهاجم میکرواگانیسم به خون اغلب به علت وسایل یا کانول داخل سیاهرگی می باشد.

نوک کانول درون سیاهرگی٬محل قراردادن آن ٬ضدعفونی نکردن کافی پوست قبل از تعبیه کانول عامل عمده بروز التهاب چرکی وریدها است.

پیشگیری

تعویض کانول هر72-48 ساعت یک بار                              پوشاندن وثابت کردن محل تزریق با پوشش استریل

انجام تکنیک های استریل در هنگام تزریق

میزان بروز عفونتهای بیمارستانی در کشورهای توسعه یافته 10-5 درصد و در کشورهای در حال توسعه بالای 25 درصد است . میزان صدمه اقتصادی ناشی از آن حدود سالانه 8 میلیارد دلار در یک کشور با در آمد متوسط است.

با رعایت اصول بهداشت دست در بیمارستانها تا 80 درصد از آمار عفونتهای بیمارستانی کاسته می شود.

                                                       

   پیشگیری از عفونت در بیمارستان

احتیاط های استاندارد

اولین نوع برخورد برای مراقبت از کلیه بیماران بستری در بیمارستان و اولین راهبردهای پیشگیری از عفونت بیمارستانی

احتیاط بر اساس انتقال

                                   

احتیاط بر اساس انتقال

برای ارگانیزم هایی که به دنبال تماس پوست به پوست منتقل می شوند .

عفونتهای گوارشی : کلستریدیوم دیفیسیل –اکولای – شیگلا – هپاتیت A – روتا ویروس

عفونتهای تنفسی : پاراآنفلوانزا

عفونتهای پوستی : دیفتری پوستی – تب خال – زرد زخم – سلولیت – زخم های فشاری – گال – پدیکولوز – زونا –، زگیل

  احتیاط های استاندارد در تمای مستقیم

شستشوی دست ها                                                               استفاده ازدستکش و ماسک ، گان ، محافظت از چشم

پیشگیری از برخورد نوک سوزن و اجسام نوک تیز                          پیشگیری از پاشیدن ترشحات و  مایعات بدن

بهداشت دست

پرستاران نباید ناخن مصنوعی داشته باشند چون محل مناسبی برای کلونیزاسیون استافیلوکوک هاست .

بلندی ناخن مناسب 0/25 اینچ یا 0/6 سانتی متر باشد .

حلقه های ازدواج عامل انتقال استاف آرئوس ، کاندیدا و باسیل های گرم منفی است .

بعد از خارج کردن دستکش ها حتما باید دستها شسته شوند چون محیط گرم دستکش محل کلونیزاسیون میکروارگانیسم های بیمارستانی است

احتیاط بر اساس انتقال

هموفیلوس آنفلوانزا نوع b                          مننژیت – پنومونی – اپیگلوتیت – سپسیس

نایسریا مننژیتیدیس ( مننژیت – پنومونی – مایکوپلاسما – سیاه سرفه – پنومونی طاعونی – فارنژیت – پنومونی – مخملک – آدنوویروس – آنفلوانزا- اوریون – پاروویروس B19

سل ریوی ،آبله مرغان ، سرخک ، زونای منتشر،  SARS ، HIV   با زونای منتشر ، آبله،

اتاق با فشار منفی در بسته لازم است . فیلتر HEPA لازم است تا جریان هوا حداقل 6 بار در ساعت تعویض شود . در تمام اوقات پرسنل باید در این موارد ماسک بزنند.

 

این مقاله را با سخنانی از بزرگان پایان میدهیم:

کسی آینده دارد که فردایش با امروز متفاوت است.                                                     دکتر علی شریعتی

از امروز کاری به فردا ممان                         چه دانی که فردا چه گردد زمان                  حکیم ابوالقاسم فردوسی

از این پس همه چیز این جهان تکراری ست جز.......... مهربانی                                      نیما یوشیج

آسمان فرصت پرواز بلندی ست ولی  قصه اینست چه اندازه کبوتر باشی                     فریدون مشیری

من از این دنیا دریافتم که اونیکه راحت تر می گفت  اشتباه کردم اعتماد به نفسش بالاتر بود و اونیکه  صدایش آرامتر بود حرف هایش با نفوذ تر بود ...........                                                                          دکتر محمود حسابی

خدایا:

آفریدی رایگان            روزی ام دادی رایگان      پس بیا مرز رایگان                    که تو خدایی نه   بازرگان

                                                                                                             خواجه عبدا... انصاری

---

نوشته شده در تاریخ شنبه سیزدهم خرداد ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

خواص دارویی یونجه و شبدر

                           خواص دارویی  یونجه و شبدر

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شنا سی

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ ..... «الصّائم فى السّفر فى شهر رمضان کالمفطر فیه فى الحضر.»

گیاه یونجه را به دلیل دارا بودن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها سلطان گیاهان می‌نامند.

 یونجه، گیاهی است غریب که امروزه در اذهان عمومی تنها به درد علوفه دام می‌خورد، درحالی‌که در گذشته استفاده‌های فراوان از این گیاه پرفایده می‌شده است.این گیاه که عمدتاً در آسیا کشت می‌شود از اولین گیاهان دارویی شناخته‌شده برای بشر است.

                       
 
(یونجه) که در فارسی به آن «اسپست باغی»، «سپست»، «سبیس» یا «درفا»، در افغانستان «اسپیشتا» و در ترکی بدان «یونجه»، به رومی «میدیکی»، به مصری «قضب» و به عربی «رطبه» یا همان «فصفصه» گویند، گیاهی است علفی، پایا و از تیره پروانه‌واران و همدسته شبدرها که ارتفاع آن تا یک متر می‌رسد. دارای ساقه‌های بلند و برگچه‌های نازک، نوک‌تیز و بیضی شکل. گل‌هایش غالباً بنفش، کوچک یا گاهی زردرنگ است و به شکل سیر، میوه «یونجه» مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچک‌تر از آن است. «یونجه» ریشه‌ای بسیار عمیق دارد که تا 3 متر به عمق زمین نفوذ می‌کند، در نتیجه ویتامین‌ها و مواد معدنی را از خاک تهیه می‌کند. این گیاه از علف‌های خوب مراتع است و بهترین نوع آن سبز املس (نرم) است.

این گیاه در اکثر نقاط جهان رشد می‌کند و به صورت وحشی در بعضی نواحی معتدل آسیا و شمال آفریقا می‌روید که انواع و اقسام دارد. مزاج یونجه تازه در آخر اول گرم و تر و خشک آن، گرم و خشک است و قوتش تا 5 سال باقی می‌ماند.

یونجه از نظر تغذیه عمومی غذایی کامل است که چاق می‌کند و آهن بسیاری دارد و خوردن آن تمام اعضای بدن را تقویت می‌کند، «یونجه» در درمان ضعف عمومی، ضعف بنیه، کم‌خونی و اعصاب مفید است و مغز و ستون فقرات را قوت می‌بخشد. این گیاه خوراکی با خواص تغذیه‌ای فوق‌العاده، منبع غنی از ویتامین‌های B ,K ,E ,D ,A و همچنین املاح معدنی نظیر کلسیم، اسیدفولیک، منیزیم، پتاسیم به حساب می‌آید و البته مصرف خشک آن تأثیرگذارتر خواهد بود.

از دیگر فواید گیاه یونجه این است که حاوی مقدار قابل‌توجهی پروتئین است. علاوه بر این ریشه گیاه یونجه قابلیت آن را دارد که تا عمق 18 متری زمین هم پیشروی کرده و ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتری را از خاک جذب کند.

بررسی‌های گذشته حاکی از آن است که مصرف گیاه یونجه می‌تواند در پاک‌سازی روده از مواد سمی موثر باشد. همچنین گیاه یونجه کلسترول بد راکاهش می‌دهد و در تصفیه خون نقش دارد.

مروری بر خواص یونجه

 یونجه‌ی پخته ملین و خشک آن قابض است، تازه آن نفاخ و افزاینده شهوت است.

مداومت در خوردن شربت یونجه چاق‌کننده و ضماد کوبیده آن با عسل محلل ورم سرد و با سرکه محلل ورم گرم است.
خوراک آن شیر و منی را زیاد می‌کند به خصوص تخم یونجه.

 مقدار ویتامین C آن 2 برابر «جعفری» و 4 برابر «لیموترش» است و ویتامین A آن از «شب کوری» جلوگیری می‌کند.

یونجه همچنین مقداری ویتامین D داشته و سرشار از ویتامین K است که خوردن آن از خونریزی جلوگیری می‌کند و پخته آن برای رفع یبوست مفید است.

 ضماد پخته یونجه روزی 2 بار جهت رعشه مفید است.

ترکیبات شیمیایی
ترکیبات شیمیایی یونجه بر حسب آن که عمل تجزیه روی این گیاه جوان (قبل از گل دادن) یا در آغاز گل دادن و یا پس از پیدایش گل انجام گیرد تفاوت می‌نماید. به طوری که در گیاه جوان، مقدار پروتئین‌ها زیادتر از آغاز گل دادن و برعکس مواد سلولزی و هیدرات‌های کربن آن کمتر است. آنزیم‌های بسیاری در یونجه یافت می‌شود که از آن‌ها می‌توان به اینورتاز و پکتیناز اشاره کرد. «یونجه» شامل حدود 20 درصد پروتئین می‌باشد. علاوه بر این‌ها حاوی هیدرات‌های کربن، دیاستازها، نوعی ساپوتین با اثر عطسه‌آور، ستن‌ها، دو ماده رنگی، اسید فسفریک و ویتامین‌های مختلف است. در خاکستر آن مقدار زیادی آهک، پتاس، اسید فسفریک، کمی منیزیم، آهن و به مقدار جزئی «آرسنیک» و «سیلیس» است.
روش تهیه شربت یونجه
برای تهیه شربت یونجه 300 گرم یونجه خشک را در یک لیتر آب می‌جوشانند تا نصف شود، سپس آن را با فشار صاف نموده و با 900 گرم قند یا شکر شیرین کرده روزی 200 تا 300 گرم مصرف کند.

یونجه را می‌توان دم کرده و آن را به صورت چای نوشید. همچنین می‌توان این گیاه را به صورت کپسول و همچون قرص‌های مولتی‌ویتامین روزانه مصرف کرد.
ترک اعتیاد با یونجه
روش پزشکان قدیم ایران در معالجه اعتیاد، ساختن داروهایی بود که معتاد را نسبت به خود اعتیاد متنفر و حساس می‌کرد و برای این کار معمولاً از تعفن یونجه، افسنتین و چند گیاه دیگر استفاده می‌کردند. اخیراً داروسازان سنتی هند یونجه تازه را خرد کرده 2 ماه در الکل خیسانده و بعد یک استکان آن را با مقداری آب موقع خماری به معتاد می‌خورانند و بعد دستور می‌دهند که از ماده مورد اعتیاد خود استفاده کند. محلول الکلی یونجه به علت داشتن ماده صابونی (ساپونین) شخص را ناراحت کرده و نسبت به ماده مورد اعتیاد متنفر و بیزار می‌سازد و تا مدتی زیاد از آن بدش می‌آید. این روش سابقاً در ایران برای درمان اعتیاد به الکل بود، اکنون برای معالجه معتادان به تریاک و سیگار و حتی هروئین به کار رفته و نتایج عالی داده است.

 

خواص عرق یونجه
یونجه طبیعت معتدل دارد. معالج رعشه و ناراحتی‌های عصبی ، چاق‌کننده ، نیروبخش کاهش قند خون ، ضد شبکوری ،

 درمان نرمی استخوان ، تصفیه کننده خون ، نرم‌کننده سینه ، قابض ، ازدیادشیرمادران ، قاعده‌آور ، موثر در ترک اعتیاد  و  دارای ویتامین A و B

روش مصرف
سه فنجان در طول روز میل شود.


شَبدَرها متعلق به جنس تریفولیم (Trifolium) جزء مهم‌ترین گیاهان علوفه‌ای خانواده لگومینز (Leguminous) در مناطق معتدل و مرطوب است که از نظر علوفه‌ای و مرتعی دارای ارزش بسیار زیادی است و در تغذیه دام‌ها نقش بسزایی دارند. شبدرها گیاهی سه برگچه‌ای اند و به همین خاطر اسم علمی آنها از دو کلمه لاتین "Tria" به معنی سه و "Foliaa" به معنی سه بر گچه‌ای گرفته شده‌است. تعداد گونه‌های شبدر در دنیا حدود ۳۰۰ گونه ذکر شده که از این تعداد ۲۵ گونه از نظر کشاورزی مهم است که از این تعداد فقط ۹۹ گونه آنها از جمله شبدر زیر زمینی به صورت تجارتی کشت می‌شوند. بیشترین پراکنش شبدرها در منطقه مدیترانه است، به طوری که در منطقه اورآسیا ۱۶۰-۱۵۰ گونه، آمریکا ۶۵-۶۰ گونه و در آفریقا ۳۰-۲۵ گونه گزارش شده‌است. بر اساس تحقیقات بانک ژن گیاهی و ذخایر توارثی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر تعداد گونه‌های تاکنون شناخته شده شبدر در ایران حدود ۵۴۴ گونه‌است که از این تعداد دو گونه شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum) و شبدر برسیم (Trifolium alexandrium) به صورت وسیع کشت می‌شوند.

 

خصوصیات کلی شبدرها

تمام شبدرها در آب و هوای خنک بهترین عملکرد را دارند. در بین شبدرها شبدر سفید از همه مقاوم تر است. میزان قند در شبدرها بیش از یونجه‌است و سطح برگ بیشتری نسبت به یونجه دارند اما مقاومت شبدرها به شوری کمتر از یونجه‌است و نیاز آبی شبدرها نیز کمتر از یونجه‌است. البته باید توجه داشت که شبدرها به لحاظ کمیت تولید در سطح پایین تری از یونجه قرار دارند و میزان مواد غذایی قابل هضم یونجه از شبدرها بیشتر است. گیاهان علوفه‌ای تیره بقولات از نظر عمق ریشه به شکل زیر هستند: ریشه شبدر‍ سفید<ریشه شبدر‍ قرمز  به صورت کلی تفاوت شبدرها با یونجه این است که:

1. برگ یونجه بیضی شکل ولی برگ شبدر      گلابی شکل است.
2. رنگ برگ‌ها در شبدر سبز و شفاف و      در یونجه سبز تیره‌است.

شبدر، گیاه بومی مناطق مدیترانه است که از طریق پرندگان، باد، آب و حیوانات در بقیه نقاط پخش می شود. این گیاه بنشنی انواع متعددی دارد.پرمصرف ترین نوع شبدر، شبدر قرمز، سفید و بنفش است.
این گیاه حاوی ماده کانی لازم برای ترشح هورمونی بدن است. بنابراین مصرف مکرر آن تعادل هورمونی ایجاد می کند.
برای آرامش اعصاب مفید است.
حاوی ایزوفلاونوئید و آنتی اکسیدان و ماده ای با خاصیت ضدتوموری است.گرگرفتگی و بدخلقی ناشی از علایم یائسگی زنان را از بین می برد.
به طور موثر کبد و خون را تصفیه می کند.
دم کرده آن برای درمان انواع سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

ضماد تهیه شده آن برای درمان غده های سرطانی قابل استفاده است.روند پیری پوست را کند می کند. میزان انرژی را بالا می برد.

در کشورهای چین و روسیه از آن به عنوان دارو برای درمان گرفتگی و عفونت سیستم تنفسی استفاده می شود.
با افزایش جریان خون در رگ ها، گردش خون و فشار خون را بهبود می دهد.

باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
سرفه، سرماخوردگی و ناراحتی معده را درمان می کند.
کلسیم موجود در آن، با افزایش دادن تراکم استخوان مانع از پوکی استخوان می شود.

شبدر قرمز و خواص دارویی آن

ترکیبات شیمیایی:

 گل شبدر دارای مواد شیمیایی مانند تریفولین،‌ایزوتریفولین و اسانس روغنی می باشد. این گیاه  دریای املاح معدنی مانند سلیس، ‌آهن، فسفر، ‌گوگرد، پتاسیم، منیزیم، ‌منگنز، روی،‌مس، سرب، نیکل و کوبالت می باشد.

شبدر قرمز از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است.


مهمترین خاصیت شبدر قرمز ضد سرطان بودن آن است.

2 ) تمیز کننده خون و بدن است

3) سرفه را برطرف می کند

4) دردهای عضلانی را برطرف می کند

5) تورم پوستی را از بین می برد

 

6) شبدر تازه بعنوان مسهل بکار می رود

7) درمان کننده آسم است

8) برای درمان آب آوردگی بدن مفید است

9) دل پیچه را برطرف می کند

10) برای درمان آرتروز، رماتسیم باید برگ شبدر را در روغن زیتون جوشانیده و روی قسمت های دردناک بمالید.

11) برای طول عمر و جلوگیری از بیماریهای قلبی شبدر قرمز بخورید.

12) تشنج را علاج می کند
برای التیام زخم ها، ضماد شبدر قرمز را روی زخم ها بگذارید

14) برای از بین بردن خارش شبدر را له کرده وروی پوست بمالید

طرز استفاده:

 دم کرده: مقدار 30 گرم گیاه خشک را در یک لیتر آبجوش ریخته و به مدت 5 دقیقه دم کنید . مقدار مصرف آن یک فنجان سه بار در روز است.

 جوشانده شبدر:

مقدر 50 گرم سرشاخه های گلدار شبدر قرمز را در مقداری شیر یا آب ریخته و بگذارید مدتی بجوشد و پس از سردشدن بصورت ضمادروی پوست و یا قسمتهای دردناک بدن بگذارید.

مضرات:

مقدار مصرف زیاد شبدر خطرناک است زیرا دارای اسید سیانیدریک می باشد ولی استفاده متعادل از آن هیچگونه خطری نداشته و بسیار مفید است.

خدایا مرا راهی ده که فقط به خانه تو برسم                  دستی ده که فقط در خا نه تو را بزنم

نگاهی که جز روی تو  را ببینم  و                                گوشی ده که جز صدای تو را نشنوم

---

نوشته شده در تاریخ جمعه پنجم خرداد ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

بیماری پروانه(EB)

بیماری پروانه(EB)    

                   

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

عشق با تو آغاز شد            

کلاس خاطره ها با یاد تو جان گرفت          

تو در سپیدی برگ های دلمان جریان داری

تو بودی و کوله باری از مهر      

ما بودیم و تشنگی                    

در وادی محبت تو ما بودیم و خانه های  دلمان                  

در آستانه چلچراغی از مهربانی است                                       

  بر لبت نور بود و دل ما کویر تاریکی

  قطره  قطره بر سطح ترک خورده زمین دلمان باریدی و علم در ما جوانه زد

نگاهت ، مکتب عشق بود و ما مکتب نشین چشم هایت بودیم     

ما دست در دست تو نهادیم تا راه پر پیچ و خم

 زندگی را با تو گام بر داریم

دل به دل ما سپردی و گرمای وجود ت را در سرمای تمام فراز و نشیب ها همراه مان کردی تا در یخ بندان جهالت در جا نزنیم

چراغ دانشی که در دست ماست ، روشنایی از تو دارد  معلم .   تهنیت روز معلم بر معلمان دیار مان.

                                                     تقدیم به تمامی اساتید بزرگوار

.......................................................................................................................................

                     بیماری«EB» یا «پروانه ای» بیماری دردناک و نادری است که مانند باقی جهان، در کشور ما نیز وجود دارد. بیماری که فرد مبتلا به آن با دشواریهای زیادی در زندگی روبرو خواهد بود.

                                     

گاهی زخم های همین پروانه ای شدن زندگی را روز به روز سخت تر می کند. زخم هایی که هیچ گاه التیام پیدا نخواهند کرد و همواره بر تن خواهند ماند. بیماری «پروانه ای» با نام بین المللی « EB» بیماری خاص و دردناکی است که ناشی یک جهش ژنتیکی است که از بدو تولد تا پایان عمر همراه بیمار خواهد بود و هیچ التیامی برایش وجود ندارد. مگر آنکه بتوان با شیوه های گوناگون و پزهزینه از افزایش و دشواری های آن کاست. با تاسیس خانه بیماران « EB»و تلاش برای بهبود وضعیت آنها زمان مناسبی است که این بیماری نادر و سخت را بیشتر بشناسیم و برای مرهم و کاهش درد مبتلایان آن کاری انجام دهیم.

«اپیدرمولیز بولوسا» با نام اختصاری «EB» یک بیماری ارثی در بافت های پوستی است که در پوست و غشای مخاطی ایجاد تاول می کند. این بیماری به دلیل نازک شدن پوست و آسیب پذیری آن به بالهای پروانه تشبیه می شود، و در ایران با نام بیماری « پروانه ای» شناخته شده است. شیوع این بیماری به صورت ارثی و یک در ۵۰ هزار نفر است. شدت آن نیز از ملایم تا کشنده است. به طوری که ممکن است بسیاری از بافت های حساس بدن را از بین ببرد. ای بی یا پروانه ای به هیچ قومیت خاصی تعلق ندارد و در تمام نقاط جهان رخ می دهد و به طور مساوی بر مردان و زنان اثر می کند. یکی از مهم ترین علل بیماری ای بی ازدواج های فامیلی است. بسیاری از کودکان پروانه ای از پدر و مادری متولد شده اند که ازدواج فامیلی داشته اند. به همین دلیل پزشکان توصیه می کنند که کسانی که ازدواج فامیلی انجام می دهند حتما بعد از آزمایش های ژنتیکی اقدام به بارداری نمایند.

در بیماری پروانه پوست به شدت حساس و شکننده خواهد شد به طوری که کوچکترین خراش یا آسیبی موجب تاول های عذاب آور و عفونت های زیادی برای بیمار شود. اما به هیچ وجه واگیر ندارد. پوست انسان شامل دو لایه است. لایه خارجی که روی پوست است و لایه داخلی که زیر قرار دارد. در افراد سالم کلاژن بین این دو لایه وجود دارد که مانع از حرکت های اصطکاکی این دو لایه روی هم می شود. اما در افراد مبتلا به این بیماری پروتئین کلاژن وجود ندارد و کوچکترین چیزی مانند مالیدن دست باعث ایجاد این اصطکاک و تاول و زخم های درد ناک می شود به طوری که درد ناشی از آن با سوختگی درجه ۳ که در آن تمام لایه های پوست تخریب شده است مقایسه می شود. ای بی هیچ درمانی ندارد و فقط می توان با مراقبت های ویژه از جمله خوراک های غذایی و پانسمان های خاص میزان زخم های آن کاست. اما گاهی ممکن است یک بیمار نتواند از شدت جراحات حتی یک لباس بر تن کند و گاه ممکن است شدت یک بیماری منجر به از دست رفتن قسمتی از اعضای بدن مانند دست ها و یا پاها و یا در نهایت منجر به مرگ بیمار شود.

 

دردی که با سوختگی حاد می‌توان مقایسه می شود

«خانه EB» جایی برای تسکین زخم های پروانگی

شهریور سال گذشته به همت «بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی» و بنیاد علوی خانه ای به نام این بیماری بنا شد. خانه ای بی هم اکنون با داشتن پزشکان و پرستاران مختلف و در اختیار گذاشتن وسایل مورد نیاز بیماران از جمله پانسمان به این بیماران یاری می رساند. حجت الاسلام سیدحمیدرضا هاشمی گلپایگانی مدیر خانه ای بی، به خاطر بیماری دخترش با ای بی آشنا شد و این احساس تکلیف پدرانه باعث به وجود آمدن این خانه امید شد.

 

نزدیک به ۱۰۰۰ نفر در کشور بیمار ای بی وجود دارد.

یک تفاهم سه جانبه بین بنیاد مستضعفان، بنیاد امور بیماری های خاص و دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفت که این بنیاد بنا شد.دلیل دیرتشکیل شدن این خانه نیز تعداد اندک بیماران ای بی و در نتیجه ناشناخته ماندن آن است. در گذشته مردم شناخت جدی در این باره نداشتند. اما خوشبختانه امروز به کمک رسانه ها، مردم و جراید هم اکنون ۴۰۰ پرونده در خانه ای بی تشکیل دادیم. البته پیش بینی می شود در کشور بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر بیمار EB داریم که باید شناسایی شود. متاسفانه این بیماری هنوز در جرگه بیماران خاص قرار نگرفته است و قرار است با پیشنهاد وزارت بهداشت و تصویب هیئت دولت تبدیل به بیماری خاص شود.

بیمار ای بی ماهیان ۲.۵ میلیون تومان هزینه دارد.  هزینه یک بیمار EB بسیار زیاد است که صرف چیزهایی می شود که اصلا به چشم نمی آید. ای بی ها حداقل ماهیانه ۲.۵ میلیون تومان خرج دارند.مثلا پانسمان به قطع A۴ حدود ۲۵۰ هزارتومان است که تا ۴۸ ساعت قابل استفاده است و بعد از آن باید تعویض شود. یک بیمار EBبه دلیل زخم های بسیار زیادی که دارد لباس هایش مدام شسته می شود و زود از بین می رود. حمام این بیمار دو یا سه ساعت طول می کشد.

 

پزشک متخصصی که ای بی دارد
ما در ایران فرد بیماری داریم که نمونه اش در هیچ جای جهان وجود ندارد. آقای «محمدمهدی پرویزی» بیمار EB است که پزشکی خوانده و الان سال سوم تخصصش را می گذراند. این در حالی است که به خاطر بیماری حتی دست هایش از بین رفته است و ۵۰ درصد بدنش همواره زخم خیس دارد. آقای عادل صحبت زاده را داریم که مهندسی پزشکی خوانده است.

محمدرضا دانشی داریم که دستش از بین رفته است اما راکت تنیس دستش می گیرد و بازی می کند. حتی سینما خوانده و تئاتر بازی می کند. هادی کیخسروی حقوق خوانده است. خانم آتنا قماشی فوق لیسانس فناوری اطلاعات دارد. اما واقعا تحمل این بیماری بسیار دشوار است.
«خانه EB»  به کمک مردم نیاز دارد.

در خانه EB تا حد توان به بیماران خدمات می دهد. به طور مثلا در آنجا دو روز در هفته پزشک مقیم وجود دارد. دو روز دیگر پزشک آقا و دو روز بعدی نیز پزشک خانم ، اما این خدمات کافی نیست. باید به جایی برسیم که در ۴ قطب اصلی کشور ارائه شود نه اینکه بیمار برای گرفتن خدمات از شهرستان های دور به تهران بیاید.

 

علت بیماری

اغلب افراد مبتلا به ای‌بی این حالت را از طریق ژنهای معیوب که از یکی از والدین یا هر دوی آنها دریافت میکنند، به ارث میبرند. ژنها در سلولهای بدن قرار گرفته‌اند و صفات موروثی فرستاده شده از والدین به کودک را تعیین میکنند. همچنین آنها هر عملکرد بدن مثل شکل گیری پروتئین ها در پوست را کنترل میکنند. بیشتر از ۱۰ ژن شناخته شده‌اند که علل اصلی اشکال مختلف بیماری هستند. ژنها روی کروموزومها قرار گرفته‌اند، که ساختارهایی در هر هسته سلول هستند.

در یک نوع غالب (نمایان) غیر جنسی از بیماری، ژن بیماری از تنها یکی از والدین که بیماری را داشته به ارث برده میشود، و در آنجا یک احتمال ۵۰ درصدی (۱ در ۲) با هر بارداری وجود دارد که یک نوزاد EB خواهد داشت. در یک شکل مغلوب (نهفته) غیر جنسی، ژن بیماری از هر دو والدین به ارث برده میشود. هیچیک از والدین نشانه های بیماری را نشان نداده‌اند؛ فقط احتیاج بود آنها ژن را «حمل کنند»، و در آنجا یک احتمال ۲۵ درصدی (۱ به ۴) با هر بارداری وجود دارد که یک نوزاد EB خواهد داشت. همچنین ای‌بی می‌تواند از طریق یک جهش (دگرگونی) در یک ژن که در هنگام شکل گیری تخم یا اسپرم سلول تناسلی در یکی از والدین اتفاق میافتد، به دست آید. نه جنسیت کودک و نه ترتیب تولد معین نمیکند که کدام کودک یا چه تعداد از بچه‌ها در خانواده‌ای که ژن معیوب دارند EB را گسترش خواهند داد.

گرچه  EB ساده می‌تواند زمانی که هیچ نشانی از بیماری در والدین وجود ندارد رخ دهد، معمولاً به عنوان یک بیماری غیر جنسی غالب (نمایان) به ارث برده میشود. در EB ساده، ژن‌های معیوب آنهایی هستند که دستورهایی برای تولید کراتین، یک پروتئین الیافی در لایه بالای پوست، تهیه میکنند. در نتیجه، پوست در اپیدرم (پوست بیرونی) شکافته شده، تولید تاول میکند.

در EB اتصالی، یک نارسایی (نقص) در ژنهای به ارث برده شده از هر دو والدین وجود دارد (نهفته غیر جنسی) که به صورت طبیعی شکل گیری الیاف های تکیه گاه (الیاف های رشته مانند) ساختارهای پیچیده ای که از پروتئین های بسیاری درست شده‌اند) را توسعه میدهند. این ساختارها، اپیدرم (پوست بیرونی) را به غشاء پایه زیرساختی (نهفته) محکم میکنند. نارسایی منجر به جداسازی بافت و تاول زدن در بخش بالایی غشاء پایه میشود.

                                    

هر دو شکل نمایان (غالب) و نهفته (مغلوب) از EB وجود دارد. در این وضعیت، الیافی که اپیدرم (پوست بیرونی) را به درم (پوست زیرین) زیرساختی (نهفته) محکم میکنند یا پنهان هستند یا اینکه هیچ کاری انجام نمیدهند؛ که این به سبب نارسایی در ژن کلاژن نوع VII (هفت)، یک پروتئین الیافی که جزء اصلی الیاف های محکم شده است، میباشد.

تشخیص بیماری

متخصصان پوست میتوانند تشخیص دهند کجای پوست در حال جداسازی برای شکل دهی تاول هاست و اینکه با انجام بافت برداری (برداشتن یک نمونه کوچک از پوست که در زیر یک میکروسکوپ آزمایش میشود) بفهمند یک شخص مبتلا به چه نوع EB است. یک تست تشخیصی مستلزم استفاده از یک میکروسکوپ نوری است تا دیده شود که پروتئین‌هایی که برای شکل دهی الیاف های کوچک متصل و الیاف ها یا همی دسموزوم‌ها نیاز میباشند مفقود هستند یا در تعداد کاهش یافته‌اند. تست دیگر مستلزم استفاده از یک میکروسکوپ الکترونی پرقدرت است، که می‌تواند برای تشخیص نارسایی‌های ساختاری در پوست، تصاویر گرفته شده از بافت را درشت تر نشان دهد.

علایم کلی

خرخر کردن صدا، سرفه یا مشکلات تنفسی دیگر

ریزش مو

تاول زدن نزدیک چشم و بینی                     تاول زدن نزدیک دهان و گلو و ایجاد مشکل در خوردن و بلعیدن

تاول زدن پوست بعد از آسیبهای جزیی یا تغییر دما                 وجود تاول در بدو تولد

مشکلات دندانی مثل پوسیدگی      وجود میلیا (جوش‌های سفید کوچک)              از دست دادن یا تغییر شکل ناخن

 

درمان

افراد مبتلا به اشکال خفیف EB ممکن است درمان گسترده‌ای نیاز نداشته باشند. در هر صورت، آنها باید برای باز داشتن تاولها از شکل گیری و پیشگیری از عفونت زمانی که تاولها رخ میدهند، کوشش کنند. افراد مبتلا به اشکال نمایان (غالب) و نهفته (مغلوب) ممکن است عارضه های بسیاری داشته باشند و به حمایت روانی همراه با توجه به مراقبت و محافظت از پوست و بافتهای نرم نیاز داشته باشند. بیماران، والدین، یا مراقبان دیگر نباید احساس کنند که آنها باید با تمامی جنبه‌های پیچیده مراقبت EBبه تنهایی روبرو شوند. دکترها، پرستاران، مدد کاران اجتماعی، روانشناسان، متخصصان تغذیه، و گروههای پشتیبانی والدین و بیماران وجود دارند که میتوانند در مراقبت شرکت کرده و حمایت اطلاعاتی و احساسی تأمین کنند.

جلوگیری از تاول    

در بسیاری از اشکال EB، تاولها با اندکی فشار یا سایش شکل خواهند گرفت.

این موضوع ممکن است والدین را مردد کند که نوزادان را بردارند و در آغوش بگیرند. در هر صورت، یک نوزاد نیاز دارد که تماس و عاطفه یک انسان آرام را احساس کند، و بتواند زمانی که روی یک پارچه نرم قرار گرفته است از زیر کفل (پایین) و پشت گردن بلند شود. یک نوزاد مبتلا به EB هرگز نباید از زیر بازوها بلند شود.

مواردی که میتوانند برای محافظت از آسیب پوستی انجام شوند:

اجتناب از گرمای بیش از حد با نگه داشتن اتاق در یک درجه حرارت یکنواخت

استعمال روغن روی پوست برای کاهش سایش و مرطوب نگه داشتن پوست

استفاده از لباس ساده، نرم که زمانی که یک کودک را آماده میکنید نیازمند حداقل جابجایی باشد

استفاده از پوستین روی صندلیهای ماشین و دیگر سطوح سخت     پوشاندن دستکش در زمان خواب برای کمک به پیشگیری از خراشیدن

 

مراقبت از پوست تاول زده

زمانی که تاولها ظاهر میشوند، اهداف مراقبت کاهش درد یا ناراحتی، جلوگیری از دست دادن بیش از حد آب بدن، توسعه بهبودی و پیشگیری از عفونت است. ممکن است دکتر یک مسکن خفیف برای جلوگیری از ناراحتی در هنگام تعویض باند پیچی (نوار زخم بندی)، تجویز کند. باندپیچی‌هایی که به پوست چسبیده‌اند را میتوان با آغشته کردن آنها در آب گرم برداشت. درحالی که شستشوی روزانه ممکن است شامل یک حمام با صابون های ملایم باشد، خیلی راحت تر خواهد بود که در مراحلی استحمام کنیم که نواحی کوچک در یک زمان تمیز شوند.

 

تاولها میتوانند خیلی بزرگ شوند و زمانی که میترکند تولید یک زخم بزرگ کنند؛ بنابراین، یک پزشک متخصص احتمالاً دستورالعملهای تهیه خواهد کرد در رابطه با اینکه چگونه یک تبخال را در مراحل اولیه اش به طور ایمن بترکانیم در حالیکه هنوز پوست سالم بالایی را برای پوشش ناحیه قرمز شده نهفته (در زیر قرار گرفته) ترک نکرده است. یک روش این است که به تاول با یک پنبه الکلی قبل از خارج شدن آن از کناره ها با یک سوزن استریل یا وسیله استریل دیگر دست بزنیم. سپس میتوان مایع را به درون یک گاز استریل خالی کرد که برای دست زدن به تاول مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعد از بازکردن و خالی کردن، ممکن است دکتر پیشنهاد کند که قبل از پوشاندن آن با یک باند پیچی استریل نچسب یک پماد آنتی بیوتیک به ناحیه تاول استعمال شود. برای پیشگیری از تحریک (سوزش) پوست از نوار، یک باند پیچی (نوار پیچ) میتواند با یک نوار گاز که به دور آن بسته شده است، محکم (ایمن) شود. در موارد ضعیف تر از EB یا جائیکه نواحی برای پوشیده نگه داشتن مشکل هستند، دکتر ممکن است رها کردن یک تاول سوراخ شده را در حالت باز توصیه کند.

یک محیط مرطوب و معتدل بهبودی را توسعه میدهد، ولی تخلیه سنگین از نواحی تاول ممکن است بیشتر پوست را آتشی کند، و یک باند پیچی جاذب یا اسفنجی ممکن است نیاز باشد. همچنین باند پیچی های لایه تماسی وجود دارند جائیکه یک لایه غربال از طریق مایع تخلیه شده میتواند روی زخم عبور کند و توسط یک لایه جاذب بیرونی پوشیده شود. دکتر یا دیگر متخصصان مراقبت از سلامت ممکن است گاز یا باند پیچی را توصیه کنند که با وازلین نفت، گلیسیرین، یا مواد مرطوب آغشته میشوند، یا ممکن است باندپیچی‌ها یا محصولات مراقبت از زخم وسیعتری (جامع تری) پیشنهاد کند.

درمان عفونت احتمالات عفونت پوستی میتواند توسط تغذیه خوب، که مکانیسمهای دفاعی بدن را میسازد و بهبودی را توسعه میدهد، و با مراقبت محتاطانه از پوست با دستهای پاکیزه و استفاده از مواد استریل کاهش یابد.

برای محافظت بیشتر، ممکن است دکتر پمادها و آغشتنی های آنتی بیوتیک توصیه کند.

حتی با وجود مراقبت خوب، ممکن است که عفونت گسترش یابد. نشانه‌ های عفونت قرمزی و گرما پیرامون یک ناحیه باز از پوست، چرک یا یک ترشح زرد رنگ، جرم گرفتگی شدید روی سطح زخم، خط قرمز یا لایه‌ای زیر پوست که به دور از ناحیه تاول زده گسترده میشود، زخمی که التیام نمی‌ یابد، و/یا تب یا لرز است. ممکن است دکتر راه حل آغشته کردن خاص یک پماد آنتی بیوتیک، یا یک آنتی بیوتیک دهانی برای کاهش رشد باکتری را تجویز کند. زخمهایی که بهبود نیافته‌اند ممکن است توسط یک پوشش زخم مخصوص یا پوستی که به لحاظ بیولوژیکی گسترش یافته درمان شوند.

 

درمان مشکلات تغذیه‌ای

تاولهای که در دهان و مری در بعضی از افراد مبتلا به EB شکل میگیرند احتمال دارد که سبب اشکال در جویدن و بلعیدن غذا و نوشیدنیها باشند. اگر غذا (شیر) دادن با سینه یا بطری تاولهای را نتیجه دهد، میتوان کودک را با استفاده از یک پستانک بچه (یک پستانک نرم با سوراخهای بزرگ)، یک پستانک کام شکافته، یک قطره چکان چشم، یا یک سرنگ غذا داد. زمانی که کودک به اندازه کافی بزرگ است که در غذا خوردن درگیر شود، افزودن مایع اضافه به غذای پوره شده (خیسانده مالت آسیاب شده) بلعیدن آن را آسانتر میکند. لعابدار ها (آب گوشت)، نوشیدنیهای شیر، سیب زمینی های نرم شده، فرنی ها، و  را میتوان به نوزادان داد. در هر صورت، هرگز غذا نباید خیلی داغ سرو شود.

متخصصان تغذیه اعضای مهم تیم مراقبت از سلامت هستند که به افراد مبتلا به EB یاری میکنند. آنها میتوانند با اعضای خانواده و بیماران قدیمی برای تهیه نسخه و تهیه غذایی که مغذی و برای خوردن آسان است، کار کنند. برای مثال، آنها میتوانند غذاهای دارای کالری بالا و غذاهای محافظ پروتئین را تشخیص دهند و نوشیدنیهای که به جایگزین سازی پروتئین از دست رفته در مایع تخلیه سازی تاولها، کمک میکند. آنها میتوانند ویتامین و مکملهای تغذیه‌ای معدنی را که ممکن است نیاز باشد، را پیشنهاد کنند، و نشان دهند که چگونه اینها را درون غذا و نوشیدنیهای نوزادان با هم مخلوط کنیم. متخصصان تغذیه (رژیم غذایی) همچنین میتوانند اصلاحاتی در رژیم برای پیشگیری از مشکلات معده‌ای – روده‌ای، از جمله یبوست، اسهال یا دفع دردناک، توصیه کنند.

بهداشت خوب دهان بسیار مهم میباشد. بهتر میباشد به دندان پزشکی مراجعه شود که تجربه کار کردن با اEB را داشته باشد.

درمان مربوط به جراحی

درمان مربوط به جراحی ممکن است در بعضی از اشکال EB ضرورت داشته باشد. افراد مبتلا به اشکال شدید EB اضمحلالی نهفته غیر جنسی که در آنها مری به توسط اثر زخم تنگ (باریک) میشود، ممکن است نیازمند گشادی مری آنها برای حرکت غذا از دهان به معده باشند. افراد دیگری که تغذیه مناسبی را به دست نمیآورند ممکن است نیاز داشته باشند به یک لوله تغذیه که انتقال غذا مستقیماً به معده را اجازه میدهد. همچنین، بیمارانی که انگشتان دست یا پاهایشان به هم چسبیده است ممکن است برای رهاسازی آنها به جراحی نیاز داشته باشند.

جلوگیری از تحلیل مفاصل  :             کار کردن با یک فیزیوتراپ میتواند به فعال نگه داشتن حرکت مفاصل کمک کند.

درمانهای دیگر    :درمانهای دیگر EB که تحت بررسی میباشند شامل ژن درمانی و پروتئین درمانی میشوند.

پیشگیری

اپیدرمولیز بولوسا یک بیماری سخت، گاهگاهی دردناک، و اغلب بدن نما است. اکثر افراد بزرگسال با علائم EBیا کسانی که میدانستند آنها حامل ژن هستند به کم کردن نسلهای آینده، شامل امکان نسل خود آنها، از این وضعیت تمایل خواهند داشت. با شناخت از جهش (دگرگونی)های ژن مخصوص که علت EB است، هم اینک امکان دارد که جهش ژن مخصوص را در خانواده تعیین کنیم و سپس تستهای پیش از تولد روی زن باردار را با یک جنین در خطر EB برای تعیین وضعیت جنین، هدایت کنیم. همچنین، یک مشاور ژنتیکی میتواند
اطلاعاتی در رابطه با احتمال گذر ژن برای EB به کودکان عرضه کند و مشاور اتی در رابطه با بارداری (بچه داری) آینده عرضه کند. مشاوره ژنتیکی میتواند یک گام مهم در کمک به خانواده‌ها در رابطه با تصمیم گیری در رابطه با برنامه‌ریزی خانواده آنها باشد.

برای افرادی که قصد بچه‌دار شدن دارند و سابقه EB در خانواده شان وجود دارد، رایزنی ژنتیکی با پزشک توصیه میشود. در حین بارداری تستهای برای تشخیص جنین وجود دارد که مینتوان در ۸ تا ۱۰ هفتگی بارداری هم انجام شود. بسیاری از افراد مبتلا به EB ناشی از ازدواج فامیلی والدین میباشد. برای پیشگیری از ازدواج فامیلی پرهیز کنید.

بیماران مبتلا به EB که از استرویید برای مدتی طولانی تر از یک ماه استفاده میکنند، ممکن است به کلسیم و ویتامین D کمکی نیاز داشته باشند تا از پوکی استخوان جلوگیری شود.

………………………………………………………………………………….

شعبان شد  و پیک  عشق از راه آمد                        عطر نفس بقیته ا......

با جلوه سجاد  ، و ابوالفضل و حسین                       یک ماه و سه خورشید در این ماه آمد

                                                    حلول ماه شعبان مبارک

---

نوشته شده در تاریخ پنجشنبه بیست و یکم اردیبهشت ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

مواد غذایی افزاینده و کاهنده میل جنسی، ویتامین ها و اختلالات جنسی

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شنا سی

                        

اهمیت ویتامین ها در بهبود اختلالات جنسی

با وجود اهمیت این موضوعات در سلامت کلی افراد، برای بسیاری از افراد گفتگو با پزشکان درباره دلواپسی های جنسی دشوار است. در بسیاری از موارد می توان از شیوه تغذیه افراد به اختلالات جنسی آنها پی برد و با دادن یک رژیم مناسب، این گونه اختلالات را بهبود بخشید. همچنین در بسیاری از موارد، افراد از مصرف دارو برای درمان مشکلات جنسی خودداری می کنند که می توان با توصیه های ساده تغذیه ای مانند تجویز برخی ویتامین ها به آنها کمک کرد.روی: از موادی که روی اختلالات جنسی تاثیر می گذارد، روی است. غذاهای حاویرویعملکرد جنسی بانوان را بهبود می بخشد. همچنین مصرف روی با تاثیر بر روی غده آدرنال باعث کاهش استرس و افزایش عملکرد دستگاه ایمنی بدن می شود. غذاهای غنی از روی شامل جگر، غذاهای دریایی، صدف خوراکی، قارچ، دانه آفتابگردان و کنجد است.

 

 اسیدهای چرب ضروری:موادی هستند که بدن از آنها هورمون تولید می کند. ویتامین E، D و K به صورت محلول در آنها وجود دارند. این ویتامین ها قادرند پوست، مثانه، چشم و مخاط واژن را نرم و مرطوب نگه دارند. مصرف این مواد به صورت روزانه بسیاری از مسایل و مشکلات جنسی را برطرف می کند. برای افزایش اسیدهای چرب ضروری در بدن می توان از گیاهان دریایی، بذر کنجد، اسفناج، بادام و طالبی استفاده کرد.

 ویتامین B6:این ویتامین نقش موثری در بدن بانوان دارد. به طور مثال، ویتامین 6Bمیان استروژن و پروژسترون تعادل ایجاد می کند و میزان پرولاکتین را کنترل می کند. مصرف ویتامین های گروه B باعث بهبود جریان خون پوست و مخاط می شود.

ربیوفلاوین:  موادی مشابه ویتامین هستند که در گیاهان تازه پیدا می شوند، به ویژه گیاهان و علف های دریایی که دارای این مواد هستند، نقش مهمی در انعطاف پذیری عروق و سلامت رحم دارند و گردش خون را در ارگان ها بهبود می دهند که این فرآیند به بهبود اختلالات جنسی منجر می شود.

ویتامین E:این ویتامین تاثیر آنتی اکسید انی دارد و غدد جنسی و اندام های جنسی را از رادیکال های آزاد محافظت می کند. مصرف این ویتامین باعث افزایش تعداد اسپرم و نفوذ آن به داخل تخمک می شود. همچنین ویتامین E باعث کاهش ایجاد پلاک روی عروق می شود که این فرآیند موجب بهبود جریان خون می شود.

ویتامین C:مصرف این ویتامین ها موجب کاهش رادیکال های آزاد می شود. ویتامین C در اغلب میوه ها، به ویژه در پرتقال و توت فرنگی وجود دارد.

                

منیزیم:مصرف منیزیم باعث شل شدن ماهیچه های صاف و دیواره عروق می شود و دستگاه گردش خون را از رسوب پلاکت ها محافظت می کند و در نتیجه با بهبود جریان خون، برخی اختلالات جنسی را برطرف می کند.

 

                                            افزایش و کاهش میل جنسی با مواد غذایی و گیاهان

افزایش میل جنسی این روزها برای بسیاری از سود جویان تبدیل به یک راه پردرآمد شده است به طوری که با تجویز داروهای خطرناک مشتریان بسیاری را کسب کرده اند اما همانطور که قبلا هم گفته شد نمی توان مشکل تمام افراد را تنها با یک نوع دارو درمان کرد چرا که هر فرد شاید مشکلیمتفاوت با دیگری داشته باشد به همین دلیل بهترین روش برای رفع سرد زماجی زنان و مردان ، اقزایش میل جنسی استفاده از روش های طبیعی و بی خطر است.  تشخیص علت به وجود آمدن بی میلی جنسی با پزشک طب سنتی است، چنانچه بی میلی ناشی از سرد مزاجی باشد، استفاده از غذاهایی که طبع گرم دارند مفید خواهد بود. برای مثال استفاده از مغز فندق، پسته، گردو، بادام، چلغوزه (تخم صنوبر) و میوه هایی مثل موز، آناناس، انگور و انجیر می تواند در رفع بی میلی جنسی مفید باشد.

دارچین پوست درختی بسیار معطر است. دارچین را از زمان‌های قدیم به عنوان دارو و غذا استفاده می‌کردند و در حال حاضر از پرمصرف‌ترین ادویه‌های معطر جهان است. خواص مهم دارچین شامل آثار ضددرد، ضدمیکروب، ضدتهوع، ضداسهال، ضدهیستامین، کاهش‌دهنده پرفشاری خون، کاهش‌دهنده چربی خون، محرک و مقوی معده و چند اثر ارزنده دیگر است. یکی از خواص دارچین به دلیل طبیعت گرم آن، افزایش‌دهنده قوای جنسی است. دارچین به صورت پودر می‌تواند به اشکال مختلف مصرف شود. مقدار مصرف معمولی و بدون ضرر آن تا 4 گرم در روز است و بهتر است در 2 یا 3 نوبت مصرف شود. مصرف مقدار زیاد آن باعث بی‌خوابی و حرکت تند قلب می‌شود. پودر دارچین را باید در ظروف شیشه‌ای رنگی یا فلزی نگهداری کرد و در آن‌ها را محکم بست تا رایحه آن از بین نرود. همچنین باید آن را از محل گرم و نور آفتاب حفظ کرد چون باعث کاهش و تخریب رایحه آن شده و از آثار آن کاسته می‌شود.

                                   

زنجفیل یا زنجبیل ریزوم نوعی ریشه گیاهی است که به صورت متورم و گره‌دار است. زنجفیل به دو شکل تازه و خشک در بازار وجود دارد و گاهی نوع خشک آن را آسیاب و پودر می‌کنند. زنجفیل طبیعت گرمی دارد و مزه آن تند و سوزاننده است و دارای رایحه‌ای قوی و خوش‌بوست. زنجفیل از قدیم به خصوص در نواحی شرقی دنیا به وفور به عنوان معطر کننده غذاها، داروها و به عنوان یک گیاه دارویی مهم استفاده می‌شده و امروزه یکی از پرمصرف‌ترین گیاهان دارویی و غذایی است.

آثار مهم زنجفیل شامل خاصیت ضدتهوع و استفراغ قوی، ضداکسیدان و ضدسرطان، کاهش‌دهنده چسبندگی پلاکت‌ها (رقیق کردن خون)، هضم‌کننده، محرک و مغذی معده، ضدمیکروب، کاهش‌دهنده کلسترول، معرق، صفراآور و چند اثر مهم دیگر است.یکی از آثار زنجفیل، افزایش قوای جنسی است. مصرف زنجفیل تا روزی 3 گرم بلامانع است که می‌توان آن را در 2 یا 3 نوبت استفاده کرد. مصرف بیش از حد زنجفیل باعث تحریک مخاط‌ها می‌شود و ممکن است به روده و معده آسیب برساند. افرادی که داروهای قلبی و ضدانعقاد خون مصرف می‌کنند باید با احتیاط از زنجفیل استفاده کنند.

                       

به تازگی یک محصول استاندارد و صنعتی به نام قطره «آرومین» از زنجفیل به بازار ارائه شده که در داروخانه‌ها موجود است و بدون نسخه در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد. این قطره را می‌توان روزی 1 تا 3 نوبت و هر نوبت 40 قطره در آب یا مایعات دیگر رقیق و مصرف کرد. همچنین می‌توان آن را در چای یا غذا هم مورد استفاده قرار داد.

                           

فلفل (سبز یا قرمز)

فلفل سبز گیاهی است که از میوه‌های آن استفاده می‌شود. فلفل قرمز نیز همین گیاه و میوه است که با گذشت زمان و پس از رسیدن کامل فلفل سبز تغییر رنگ می‌دهد و کم‌کم قرمز می‌شود. فلفل از ادویه‌های تند بسیار پرمصرف دنیاست که نقش مهمی در تغذیه دارد و مخصوصاً در قسمت‌های شرقی جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. به غیر از مصرف خوراکی، داروهایی نظیر شمع‌های طبی و پمادهایی از فلفل تهیه می‌شود که به عنوان ضددردهای اسکلتی مصرف زیادی دارد.

مهم‌ترین آثاری که تاکنون در مورد فلفل مطالعه و به اثبات رسیده است شامل آثار ضددرد، رقیق‌کننده خون (افرادی که خونشان غلیظ است)، ضدمیکروب، ضدسرطان، آنتی‌اکسیدان، ضدنفخ و اسپاسم، ضدتب، محرک گردش خون، معرق، محرک و مقوی معده، هضم‌کننده غذا، اشتهاآور، کاهش‌دهنده چربی خون و آثار دیگر است. با توجه به طبیعت گرم قابل‌توجه، فلفل دارای اثر افزایش قوای جنسی است و جزو ادویه‌های محرک محسوب می‌شود.

فلفل قرمز نیز تقویت‌کننده و محرک میل جنسی است. این فلفل سرشار از ویتامین C و E است. متخصصان، ویتامین E را ویتامین جنسی می‌نامند. ترکیبات فلفل قرمز با انبساط عروق خونی باعث بهبود جریان خون می‌شود. اگر می‌خواهید به رابطه‌ی زناشویی‌تان گرمای بیشتری بدهید حتما از فلفل قرمز استفاده کنید.

مصرف فلفل در حد خوراکی بدون عارضه است و فقط ممکن است بعضی‌ها به آن حساسیت داشته باشند. مصرف بیش از اندازه فلفل ممکن است باعث التهابات غشای مخاطی روده و معده شود.

زعفران

                             

زعفران نه تنها ادویه‌ای خوش‌بو و خوش‌رنگ است بلکه می‌تواند برای تمایلات جنسی نیز محرک خوبی باشد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، به زعفران خواص بسیاری از جمله ویژگی ضد افسردگی، تنظیم‌کننده جریان خون، برطرف‌کننده دیابت، سرطان و بیماری آلزایمر نسبت داده شده است.

تحقیقات اخیر پژوهشگران مرکز طب گیاهی لیون هم نشان داده‌اند از آنجا که زعفران سبب بهبود جریان خون می‌شود می‌تواند باعث گرم شدن بافت‌های بدن و افزایش احساسات شده و حتی بافت رحم را نیز تحریک کند. به همین دلیل از سویی می‌تواند محرک تمایلات جنسی باشد اما  مصرف بیش از یک گرم آن از آنجا که سبب خون‌ریزی رحم، حالت تهوع و استفراغ می‌شود به زنان باردار توصیه نمی‌شود. مصرف بیش از دو گرم از آن نیز کشنده است. در حال حاضر محققان در پی کشف روشی هستند تا با کمک زعفران دارویی برای تقویت قوای جنسی تهیه کنند.

ویتاگنوسبا عمل تنظیم هورمون‌ها علاوه بر آثار ذکرشده می‌تواند در بی‌میلی و سردمزاجی خانم‌ها موثر باشد.

این داروی گیاهی به دو شکل قرص و قطره تهیه شده و دارای آثار یکسانی است. ویتاگنوس در تمام داروخانه‌های ایران و بدون نسخه به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود. اطلاعات لازم در راهنمای همراه دارو ارائه شده است .

 یک داروی گیاهی که در زنان باعث افزایش قوای جنسی، جلوگیری از بی میلی و سردمزاجی می شود، قطره ویتاگنوس (Vitaxnus) است که به شکل قرص هم ارائه شده است. این دارو از گیاه پنج انگشت (Vitex agnus – castus) تهیه شده و به صورت قطره یا قرص مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو در درمان سردمزاجی زنان از مصرف بالایی برخوردار است. آثار مهم این قرص و قطره شامل آثار رفع اختلالات قاعدگی، رفع اختلال های یائسگی، موثر در کیست های رحم و تخمدان، موثر در فیبروم، جلوگیری از تنبلی تخمدان، موثر در بعضی ناباروری ها، موثر در رفع آکنه و جوش صورت خانم ها و انواع دیگر مشکل های زنان است که مربوط به اختلال های هورمونی است.

             

   میوه های و سبزیجات افزایش میل جنسی

مصرف سبزی هایی چون تره، پیاز و شاهی به این دسته از افراد توصیه می شود. استفاده از گوشت گوسفند، میگو، زنجبیل، مربای شقاقل، شلغم، هویج زرد ایرانی (زردک)، نخود و لوبیا (به ویژه نخود) برای رفع بی میلی ناشی از سردی مزاج توصیه می شود. خوردن تخم مرغ عسلی به صورتی که سفیده آن کاملا پخته و زرده به حالت نیم بند باشد نیز برای این مشکل مفید است.

کرفس

کرفس باعث آزاد شدن هورمونی در عرق و بوی بدن مردان میشود که زنان را به خود جذب میکند.

اسفناج و سایر سبزیجات سبز برگ به خصوص بروکلی برای افزایش و قوای میل جنسی موثر هستند.

محققان دانشگاه هاروارد بعد از انجام مطالعات بر روی 46000 مرد به نتیجه مثبت در عملکرد این مواد غذایی در افزایش میل جنسی پی بردند.

                                                     

سیر.  بوی بد سیر را میتوانید با خوردن سیب از بین ببرید اما هرگز از خوردن آن صرف نظر نکنید چرا که سیر با افزایش جریان خون در اندامهای جنسی موجب تقویت قوای جنسی شما میشود.

نتایج بررسی‌های بالینی نشان می‌دهند که «آلیسین»، همان ترکیب موجود در سیر، میزان تستوسترون را افزایش داده و باعث کاهش هورمون کورتیزول می‌شود. کورتیزول همان هورمون استرس است که به بافت‌های عضلانی آسیب می‌زند. سیر کاهنده‌ی فشارخون بالاست و به این ترتیب نیز روی مویرگ‌ها و انقباض عضلات قلب تاثیر می‌گذارد وباعث انبساط رگ‌های موجود در ناحیه‌ی آلت تناسلی می‌شود. به عقیده ی برخی از محققان سیر باعث افزایش کمیت و کیفیت اسپرم می‌شود.

گرچه این گیاه برای قلب خوب است و گردش خون را تشدید می کند و باعث نعوظ بهتر و کاهش اختلال های جنسی می شود اما بوی آنرا میتوان آنرا با خوردن سیب برطرف کرد.

                             

 گیاه گزنه

5 گرم برگ و گل های خشک گزنه را در یک فنجان آب در حال جوش ریخته و به مدت 15 دقیقه دم کنید. محلول را صاف کرده و میل کنید. البته لازم است که به مدت یک ماه، صبح، ظهر و شب قبل از غذا یک فنجان از آن را میل کنید. همچنین می توانید به مدت یک ماه از کپسول های گزنه استفاده کنید. 1 عددکپسول 500 میلی گرمی صبح و 1 عدد شب (بین غذا) میل کنید. اگر اهل خوردن گیاهان پخته هستید می توانید از برگ های پخته شده ی آن نیز استفاده کنید. توجه داشته باشید که مصرف گزنه برای خانم های باردار توصیه نمی شود.

                                 

جینسنگ

                                     

بدون شک جینسنگ، معروف‌ترین و موثرترین ماده ی غذایی برای افزایش قدرت و میل جنسی در آقایان است.

ترکیب محرک قلب است که باعث افزایش قدرت مردها می‌شود. این گیاه یکی از گیاهان مورد علاقه‌ی امپراطورهای چینی است که روی مرکز عصبی مغز و غدد درون ریز تاثیر می‌گذارد. باید بدانید که جینسنگ حاوی خواص ضدخستگی است و در افزایش میل و عملکرد جنسی شما فوق‌العاده عمل می‌کند. بهتر است با دکتر خصوص میزان و روش مصرف آن بر طبق نیازتان مشورت کنید.

چوب میخک

                          

چوب میخک یک افزایش‌دهنده‌ی میل جنسی طبیعی و موثر است. این ادویه ی مفید باعث گشادی رگ‌ها و افزایش جریان خون در ناحیه‌ی آلت تناسلی می‌شود. در صورتی‌که مشغله‌ی ذهنی‌تان زیاد است و فشار زیادی را از نظر روحی و جسمی تحمل می‌کنید می‌توانید به این گیاه اعتماد کنید. توجه داشته باشید که چوب میخک مانع از ضعیف شدن حافظه شده و عطر آن باعث تحریک حواس می‌شود.

 خردل

                        

خردل از آن دست چاشنی‌های مفید و پرخاصیت است که باعث تحریک غدد جنسی و افزایش میل جنسی می‌شود و تاثیر مثبتی روی سیستم قلبی عروقی دارد. این ادویه‌ی مفید باعث افزایش جریان خون در رگ‌ها و تحریک ارگان‌های جنسی و عصب‌های آن می‌شود.

کاری ادویه‌ی کاری نیز یک تقویت‌کننده، محرک و گشادکننده‌ی عروق محسوب می‌شود. این ادویه نیز با انبساط رگ‌ها باعث بهبود جریان خون می‌شود. ادویه ی کاری از ده نوع ادویه مانند زنجبیل، سیر، گشنیز، هل، زردچوبه و غیره تهیه می‌شود که برای افزایش عملکرد قدرت جنسی شما موثر عمل می‌کنند.

گشنیز

                                           

گشنیز یکی از تقویت‌کننده‌ها و دیورتیک‌های موثر است که باعث جبران کاهش میل جنسی مربوط به مشکلات پروستات می‌شود. می‌توانید این گیاه معطر را به غذاهایتان بزنید و از خواص آن بهره ببرید. می‌توانید بدون افتادن در دام زیاده‌روی از تخم گشنیز نیز استفاده کنید.

گیاهان دیگری که در افزایش قوای جنسی می‌توانند موثر باشند شامل: انار، انجیر، پسته، خرما، جوز بویا، کنجد، نخود، نارگیل، برنج، شاهی و خارخاسک هستند.

مغزها و دانه های روغنی:

از فواید این دانه ها هر چه بگوییم کم است چرا که از سلامت قلب تا پوست و مو و حالا هم افزایش میل جنسی و البته تقویت قوای جنسی  در تمام زمینه های سلامتی این دانه ها مفید هستند البته با رعایت  احتیاط و اعتدال در مصرف.

یک منبع فوق العاده از گلوتامین (نوعی سوخت سلولی) است که می تواند کارایی دستگاه ایمنی بدن را بهبود بخشد. اگر تنها مقدار کمی جگر به رژیم غذایی خود بیفزایید، از انرژی بالایی برخوردار خواهید بود.

- میوه هایی مانند هلو - پرتقال - انگور و از این قبیل میوه ها که دارای ویتامین سی هستند یک محرک خوب برای افزایش میل جنسی محسوب می شوند.

مصرف مرتب برخی مواد غذایی می تواند باعث کاهش میل جنسی شود

که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

نعنا: معروف ترین گیاه دارویی است و خواص هضم کنندگی، ضدعفونی کننده ، مقوی و محرک دارد. از این گیاه معمولا در صنعت غذا و شیرینی برای طعم دادن استفاده می کنند اما این گیاه در عین حال باعث کاهش میل جنسی می شود. مطالعات نشان می دهد جوهر نعنا خشک موجود در قرص نعنا سطح تستوسترون را کاهش می دهد و تحریک جنسی را به تاخیر می اندازد. شاید به نظرتان تعجب آور برسد اما در فهرستی که پژوهشگران به عنوان خوراکی های سردکننده ارائه کرده اند، نام نعناع هم به چشم می خورد. نعناع به ویژه برای آقایان سرد کننده است. این گیاه میل جنسی و تستسترون را کاهش می دهد و اگر مدام مصرف شود، می تواند رابطه شما را هر روز سردتر کند. درصورتی که همسرتان عاشق شکلات های نعنایی است یا عادت کرده هرروزشربت عرق نعناع بخورد، می توانید دلیل سردی او را به راحتی پیدا کنید. از نظر محققان، مردهایی که زیاد محصولات حاوی نعناع می خورند، دیر یا زود سردمزاج می شوند.

مواد غذایی حاوی شکر باعث افزایش ناگهانی قند خون و کاهش تستوسترون می شوند که به طور مستقیم بر میل جنسی اثر می گذارند.

مواد غذایی سرخ شده:

اسیدهای چرب موجود در مواد غذایی سرخ شده به شدت بر میل جنسی تاثیر منفی می گذارد.

چربی های هیدروژنه با تاثیر بر هورمون ها باعث کاهش سطح تستوسترون شده و حتی عامل بروز نقص در ساختمان اسپرم هستند. اسیدهای ترانس، گردش خون را کند می کنند و مانع نعوظ مردان می شوند. در زنان نیز تحریک پذیری را کم کرده و میل جنسی را پایین می آورند.

کلم:

کلم گرچه نماد باروری است اما می تواند باعث کاهش میل جنسی شود. کلم غنی از فیبر بوده و باعث تحریک داستگاه گوارش و نفخ می شود. از سوی دیگر کلم پخته بویی متصاعد می کند که خود کاهش دهنده میل جنسی است.

پنیر:

                              

این ماده لبنی حاوی هورمون هایی به نام زنوسترون است که بر میل جنسی اثر منفی می گذارد. لبنیات همچنین حاوی سروتونین است که فرد را خواب آلوده می کند.

مصرف زیاد سویا زیاد از اندازه گوشت قرمز خوردن، به سلامت قلب شما آسیب می زند.

سال هاست متخصصان می گویند برای بالا بردن ذخیره زیاد از اندازه گوشت قرمز خوردن، به سلامت قلب شما آسیب می زند و سال هاست متخصصان می گویند برای بالا بردن ذخیره پروتئین بدن تان، باید گاهی سراغ پروتئین های گیاهی هم بروید. بررسی ها ثابت کرده که سویا بیشتر از بسیاری گیاهان پروتئین دارد و می تواند جایگزین خوبی برای گوشت قرمز باشد اما پژوهش های دیگری ثابت کرده که این گیاه تعداد اسپرم را پایین می آورد. براساس این مطالعات اگر به خاطر کم بودن تعداد اسپرم های تان صاحب فرزند نمی شوید، باید دور این گیاه را خط بکشید و راه دیگری برای تامین پروتئین پیدا کنید، چراکه سویا سطح هورمون تستسترون را در بدن کاهش می دهد و تعداد اسپرم را هم پایین می آورد و میل جنسی نیز کم می شود.

مصرف زیاد شکلات های کاکائویی

شکلات های کاکائویی که اندورفین یا هورمون شادی را در مغز شما آزاد می کنند، در عین حال می توانند باعث بی میلی جنسی شوند و در روابط زناشویی تان خلل ایجاد کنند. پس اگر به اندازه قبل به همسرتان نزدیک نیستید و رابطه زناشویی تان گرمی قبل را ندارد، همین حالا نگاهی به میزی که مقابل تان است، بیندازید. اگر روی آن بسته های رنگارنگ شکلات را می بینید، می توانید به راحتی مقصر کم شدن میل جنسی تان را پیدا کنید.

                           

کاهش میل جنسی به علت مصرف مداوم شامپوی گنه گنه

گنه گنه که اغلب در محصولات بهداشتی و آرایشی مو مورد استفاده قرار می گیرد، یکی دیگر از کاهنده های میل جنسی است. پوست این گیاه که خواص فراوانی دارد، برای درمان ضعف دوران نقاهت بعد از یک بیماری سخت استفاده می شود و ضعف عمومی بیماران را هم از بین می برد. با این وجود پیش از این هم گفته شده که مصرف مداوم گنه گنه، میل جنسی را کم می کند. اگر تازگی ها رابطه زناشویی تان سرد شده و میلی به برقراری رابطه جنسی ندارید، نگاهی به شامپو و نرم کننده ای که از آن استفاده می کنید، بیندازید. شاید این دفعه شامپوی گنه گنه با خود به خانه آورده باشید.

در ضمن گنه گنه اسانسی است که به نوشیدنی های گازدار و نیروزا اضافه می شود و عامل مزه تلخ این نوشیدنی هاست اما این اسانس کاهنده میزان تستوسترون نیز هست.

مصرف گوشت زیادوکاهش تحریک پذیری جنسی درست است که درباره مصرف بیش از اندازه سویا به شمایی که متاهل هستید هشدار دادیم، اما معنایش این نیست که باید همه نیاز بدن تان به پروتئین را با خوردن گوشت تامین کنید. برای اینکه نگذارید پیوند میان شما و همسرتان سست شود و رابطه زناشویی تان سرد، نباید خیال مصرف گوشت زیاد را هم به سرتان راه دهید، چرا که مصرف بیش از اندازه گوشت قرمز هم می تواند تحریک پذیری جنسی را برای آقایان دشوار کند. پس بیشتر از چند تکه گوشت خورشی یا یک برش باریک گوشت در روز مصرف نکنید و هر روز را با استیک و بیف استروگانف سر نکنید.

اگر یک فست فودخور حرفه ای هستید و نمی توانید از مرغ سوخاری خوردن هم دست بردارید، باید بپذیرید که رابطه جنسی شما با همسرتان بعد از مدتی تحت تاثیر اشتهای خوراکی شما قرار بگیرد و به دلیل مصرف غذاهایی که از روغن های ترانس پر شده اند، بررسی های مختلف ثابت کرده اند که مصرف غذاهای سرخ شده باعث کند شدن حرکت اسپرم یا کم توان شدن اسپرم در آقایان می شود اما خانم ها هم از آسیبی که خوراکی های سرخ شده به همراه می آورند در امان نیستند. خانم هایی که خوراکی های سرخ شده زیادی را در هفته مصرف می کنند، اغلب با مشکل ناباروری دست و پنجه نرم می کنند.

اگر مدت هاست میل زیادی به برقراری رابطه زناشویی ندارید و رابطه تان با همسرتان سرد شده، باید از مصرف خوراکی هایی که به این رابطه بی میل تان می کند، پرهیز کنیدریشه شیرین بیان که از پس درمان بسیاری از مشکلات معده و دستگاه گوارش برمی آید، یکی از خوراکی هایی است که نباید سراغش بروید. گیاه شیرین بیان سطح تستسترون و میل جنسی را کاهش می دهد. پس درصورتی که برای درمان مشکلات معده تان مصرف شیرین بیان به شما توصیه شده، مراقب علایم بعدش باشید و درصورتی که احساس کردید از زمان مصرف آن، میل جنسی تان کاهش پیدا کرده، داروی جایگزینی برای درمان مشکلات معده تان پیدا کنید.

عصاره شیرین بیان دارای مقادیری گلوکز، ساکاروز، آسپاراژین، مواد آلبومیدی، رزین و اسانس است و در پزشکی، داروسازی و صنایع بهداشتی و غذایی مصارف متعدد دارد. عصاره این گیاه حاوی ترکیب گلیسیریزین، اسید گلیسریزیک و نمک های پتاسیم و کلسیم است. اسیدگلیسریزیک و گلیسیریزین برای درمان زخم های گوارشی مفید است اما روی میزان تستوسترون و کورتیزول اثر منفی می گذارد و باعث ناتوانی جنسی، ناباروری و کاهش میل جنسی.

                              

…………………………………………………………………………………………………………

لمرض سوط الله فی الارض یؤدب به عباده{از بیانات  حضرت محمد (ص) }

بیماری تازیانهخدا در زمین است که به وسیله آن بندگان خویش را ادب میکند .

منبع:   کنز العمال ، ج 3 ، ص 306 ، ح 6680

---

نوشته شده در تاریخ سه شنبه پنجم اردیبهشت ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

دارو ها و مواد غذایی موثر در افزایش و کاهش میل جنسی(بخش دوم)

دارو ها و مواد غذایی موثر در افزایش و کاهش میل جنسی(بخش دوم)

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شنا سی

با دیدن جلوه های خداوند در فصل بهار، بیش از پیش به عظمت و مهر خداوندی پی می بریم.کمتر از طبیعت نباشیم، ما نیز دگرگون شویم.

                       

قرص افزایش میل جنسی زنان در تاریخ 17 اکتبر 2015 وارد بازارهای جهانی شد. این قرص بسیار مناسب برای خانم

هایی است که میل جنسی پایینی دارند و در اصطلاح سرد می باشند.

داروی فلیبانسرین با نام تجاری ادی (Addy) که به «قرص کوچک صورتی» مشهور شده است و برای زنانی که دچار اختلال کاهش میل جنسی هستند تجویز میشود، از روز شنبه 17 اکتبر این دارو وارد بازار دارویی آمریکا شد. این دارو در ماه اوت تاییدی سازمان غذا و داروی آمریکا را البته همراه با محدودیتهای شدید، کسب کرد، زیرا همانطور که این سازمان هشدار داده است، این دارو میتواند باعث کاهش شدید فشار خون و از دست رفتن هوشیاری شود.

روی بسته داروی ادی هم یک کادر هشدار چاپ شده است که میگوید این دارو نباید با الکل و برخی داروهای دیگر مصرف شود و نیز مصرف آن برای زنان دچار مشکلات کبدی ممنوع است. براساس دستور سازمان غذا و داروی آمریکا، این قرص که یکبار در شب مصرف میشود، فقط به وسیله پزشکانی قابل تجویز و به وسیله داروسازان قابل توزیع است که دوره آموزش خاصی درباره منافع و خطرات این دارو گذرانده باشند.

کارشناسان میگویند این دارو یک گزینه کمکی برای زنانی است که دچار اختلال کارکرد جنسی هستند. این دارو روی 11 هزار نفر آزمایش شده است و تاثیر آن در بهبود کارکرد جنسی در زنانی که دچار مشکلات جنسی معینی بودند، نشان داده شده است. دکتر هالی تاکر، متخصص سلامت زنان در کلینیک کلیولند می‌گوید: «مانند هر داروی دیگری، زنان در مشورت با دکتر شان میتوانند آگاهانه تصمیم بگیرند که آیا این دارو برایشان مناسب است یا خیر.

 

کاهش میل جنسی در 40 درصد زنان رایج است.

در طول اعصار، معجون ها و ابزارهای  مختلفی مدعی درمان شده‌اند، اما واقعاً مشخص نبست که ابن درمانهای ادعایی واقعاً موثرند صرف اینکه کسی مدعی کشف راه‌حل ارتقاء میل جنسی زنان شود، نمیتوان به حرف او اعتماد کرد. باید مطمئن شویم که ادعای او مبتنی بر شواهد علمی است.

با این حال، حتی اگر چیزی در تحقیقات علمی موثر جلوه کند، باز هم این نگرانی وجود دارد که صرف شرکت در مطالعه و نوعی تاثیر تلقینی موجب افزایش میل جنسی زنان شده باشد؛ این تاثیر، اثر دارو نما نامیده میشود.

اثبات کارایی هرگونه عامل جانبی به توقعات و امیدهای زنان نیز مربوط میشود زیرا چنین انتظاراتی می‌تواند رفتار افراد را نیز تغییر دهد. هر زن که تحت آزمایش افزایش میل جنسی قرار میگیرد انگیزه بیشتری برای فعالیت جنسی ببیشتر خواهد داشت.

به هرحال، همه کارشناسان اتفاق نظر دارند که میل جنسی زنان بسپار پبچیده است. میل جنسی زنان چنان پبچیده است که زیست ‌شناسی تنها عامل واقعی تحریک این میل محسوب م‌شود.

برخی محصولات معروف وجود دارد که برای درمان این اختلال طراحی یا آزمایش  شده‌اند.

تستوسترون

دو مطالعه بزرگ که در نشستهای علمی امسال مطرح شد نشان داد که برچسب تستوسترون «اینترینسا» می‌تواند فعالیت جنسی زنان را 50 تا 70 درصد افزایش دهد.

زنانی که تخمدان های خود را بر داشته‌اند گزینه‌های خوبی برای تستوسترون درمانی هستند، زیرا تخمدانها منابع اصلی تستوسترون و استروژن هستند. در این زنان، درمان می‌تواند شرایط را به حالت عادی و قبل از برداشته شدن تخمدانها باز گرداند

 

اخیرا آزمایشاتی در زمینه برچسب‌های تستوسترون بر زنانی که به طور طبیعی به یائسگی رسیده و تحت درمان استروژن بوده‌اند انجام شده است. نتایج این مطالعات به زودی معین می‌شود. به علاوه، به زودی آزمایشی در زمنیه درمان تستوسترون، بدون استفاده از استروژن، در زنان یائسه به زودی آغاز خواهد شد.

اگر همه چیز به خوبی پیش برود، و آزمایشات مورد تایید قرار گیرد، ظرف یک تا دو سال آینده برچسب‌های تستوسترونی به بازار عرضه می‌شوند.

برخی زنان از محصولات تستوسترونی طراحی شده برای مردان استفاده می‌کنند اما این محصولات بر زنان آزمایش نشده و میزان هورمون آن می‌تواند ده برابر بیش از نیاز زنان باشد.

تستوسترون بیش از حد در زنان می‌تواند تاثیرات مردانه، مانند دو رگه شدن صدا، رویش یا ریزش غیرطبیعی مو، آکنه یا چربی پوست، کاهش اندازه پستان، افزایش اندازه اندام تناسلی زنانه، و چرخه‌های قاعدگی غیرطبیعی به دنبال داشته باشد.

به علاوه، در مورد انواع دیگر تستوسترون مانند کرمها و ژل ها نیز شواهد جامعی در مورد کارایی آنها در افزایش مبل جنسی زنان وجود ندارد.

 

                                   

نوعی اندروژن (هورمون مردانه) در بازار برای زنان موجود است. استراتست ترکیبی از استروژن و تستوسترون خوراکی است.

اگرچه این محصول صرفاً برای درمان گرگرفتگی‌های مقاوم در برابر استروژن تایید شده، اما به صورت اختیاری توسط پزشکان و بیماران بکار گرفته می‌شود. اختیاری بدان معنا است که پزشکان دارو را برای مصرفی غیر از آنچه برای آن دارو تایید شده تجویز می‌کنند.

مشکل آن است که این دارو دوز معین از ترکیب استروژن و آندروژن است. ممکن است زنانی که برای درمان گرگرفتگی خود نیازمند استروژن نبستند از این دارو استفاده نکنند.

استراتست می‌تواند درمانی بسیار مناسب برای گرگرفتگی و کاهش میل جنسی در زنانی باشد که به وسیله جراحی یائسه شده‌اند

همانند تمام استروژن‌ها، هورمون می‌تواند خطر حمله قلبی، سکته، سرطان پستان، سرطان غشاء رحم یا آندومتر و لخته خونی را افزایش دهد. آندروژن‌ها می‌توانند خطر سرطان کبد را افزایش داده و موجب آثار مردانه در زنان شوند.

ولبوترین

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد داروی ضدافسردگی، «ولبوترین» می‌تواند میل جنسی زنان را افزایش دهد.

کارشناسان می‌گویند که مطالعه گسترده‌ای در مورد ولبوترین و میل جنسی صورت نگرفته است. اما جای تعجب نبست که دارو بر میل جنسی زنان موثر باشد.

آنچه گاهی اتفاق می‌افتد این است که افزایش میل جنسی افراد به دلیل درمان افسردگی آنها است، زیرا افسردگی اغلب با کاهش میل جنسی همراه است. بنابراین شاید این تاثیر مستقیماً به ولبوترین مربوط نشود؛ شاید کاهش احساس افسردگی عامل افزایش میل جنسی باشد.

 

در قفسه‌ داروخانه‌ها می‌توانید انواع مکملهای خوراکی را بیابید که به شما وعده افزایش میل جنسی زنان را می‌دهند. برخی از این مکملها حتی قیمت‌های سرسامآور را بابت این ادعای خود مطالبه می‌کنند.

آیا این مکملها واقعاً موثرند؟

آرژین‌مکس نه تنها تاثیر مثبتی بر میل جنسی زنان داشته بلکه رضایت آنها از زندگی جنسی را نیز افزایش داده است –عاملی مهم که اغلب نادیده گرفته می‌شود.

محققان درگیر در آزمایش آرژین‌مکس می‌گویند که این مکمل برای مصرف مستقل زنان ایمن است، اما باز هم بهتر است ابتدا توسط پزشک معاینه شوند.

نباید تشخیص پزشک را نادیده بگیرید. باید اول مطمئن شوید که کاهش میل جنسی شما دلیل درونی، یا متابولیک یا جسمی نداشته باشد.

همچنین، باید از این نکته اطمینان یابید که ترکیبات گیاهی با هیچیک از داروهای دیگری که مصرف می‌کنید تداخلی نداشته باشند. برای مثال، آرژین‌مکس حاوی ژینکو است که می‌تواند موجب افزایش خونریزی شود. مصرف این ماده با رقیق‌کننده‌های خون مثل آسپیرین یا کومادین مناسب نیست.

همچنین ترکیبات مکملهای طبیعی قانون دقیقی ندارند. زنان ممکن است میزان بسیار بالا، یا بسیار کم از ماده موثر گیاهی را مصرف کرده یا اصلاً هیچ حجمی از آن را مصرف نکنند. بهتر است به جای چشم دوختن به داروهای گیاهی برای درمان میل جنسی پایین، به دنبال کشف خویشتن باشید. اینکه سعی کنید دلیل کاهش میل جنسی خود را بیابید، بسیار مهمتر از آن است که به دنبال راه‌ حلی سریع باشید.

خانمها چکار کنند که میل جنسی آنها افزایش یابد؟

روابط جنسی یکی از مهمترین مشکلات در رابطه زناشویی است که اختلال در آن مشکلاتی را بوجود می آورد و ممکن است باعث  گسستگی روابط خانوادگی شود و در استحکام و گسستگی زندگی بسیارتاثیر گذار است. وقتی صحبت از رابطه جنسی میکنیم یعنی از مهمترین موارد خانواده بحث می کنیم که  یکی از اصلی ترین اهداف تشکیل خانواده است و باید روابط جنسی بین زن و شوهر برقرار شود نیاز های جنسی از جمله نیاز های طبیعی بین زوج ها محسوب میشود ، بر اساس مطالعات تمایلات جنسی انسان ها تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط روحی، بیماری های جسمی، داروها، تغذیه و… است.

مطالعات متعدد نشان داده اند که مواد غذایی مختلف هم میتوانند بر روی احساسات جنسی ما تاثیر بگذارند. بر اساس مطالعه ای که در آمریکا انجام شده است، کمبود اسید فولیک (یکی از ویتامین های گروه B) تمایل به برقراری رابطه جنسی را کاهش می دهد. این نکته به ویژه در میان خانم ها مشاهده شده است، زیرا اغلب آنها به میزان کافی ویتامین های گروه B را دریافت نمی کنند.

اسید فولیک که با نام فولات یا ویتامین B۹ نیز شناخته می شود در حبوبات به ویژه عدس، سویا، غلات سبوس دار و سبزیجات سبز تیره مانند اسفناج، جعفری، کلم بروکلی، نخود فرنگی و مارچوبه یافت می شود.

یکی دیگر از مواد مغذی مهم در میل جنسی خانم ها، ماده معدنی آهن است. فقر آهن و کم خونی ناشی از آن، خلق و خوی زنان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و موجب کاهش تمایلات جنسی آنها می شود. جگر و انواع گوشت ها به ویژه گوشت  قرمز، حبوبات، سبزیجات سبز و زرده تخم مرغ منابع غنی آهن به شمار می روند.

میل جنسی یک موهبت الهی است که مانند دیگر نعمت ها و غرایز طبیعی، همچون خواب و گرسنگی و تشنگی و ….نیازمند توجه و رعایت بهداشت مربوطه جهت استفاده صحیح و نیز در صورت هر گونه مشکل و بیماری نیاز به درمان دارد.

ما به شما توصیه میکنیم که همواره در خصوص مشکلات خود با پزشک مشورت نموده و هرگز اقدام به مصرف داروهایی که مورد تائید سازمان FDA و یا استانداردهای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نیست اعتماد نکنید و اگر حتی دارویی برای شما از خارج از ایران ارسال گردید حتما با پزشک خود قبل از مصرف مشورت نمایید .

امروزه بازار عرضه و فروش داروها و مواد خوراکی و همچنین کالاهایی که به بالا رفتن میل جنسی کمک میکند بسیار داغ میباشد که علی رغم تبلیغات گسترده ای که هر یک از تولید کنند گان این فرآورده ها جهت اعتبار بخشی محصول خود دارند لیکن تا به امروز تاثیر قطعی هیچیک از آنها به تایید مراکز درمانی ذیصلاح نرسیده است در ذیل ما به معرفی چند نمونه افزاینده های میل جنسی می پردازیم که البته به معنی تایید قطعی آنها نیست فقط جهت افزودن اطلاع شما بوده و در صورت تمایل به تهیه و مصرف با پزشک خود مشورت نمایید.

آفرودیزیاک

به مجموعه موارد که باعث افزایش میل جنسی میشود اطلاق میگردد که بر گرفته از نام خدای یونانی آفرودیت خدای عشق و شهوت و زیبایی است.

Ginseng

این گیاه که در انواع مختلف آسیایی و امریکایی ..در بازار موجود میباشد گفته شده در تسریع جریان خون و تسهیل در امر گردش خون در ارگانهای بدن از جمله ارگان های جنسی کمک میکند و از این جهت در افزایش میل جنسی میتواند تاثیر گذار باشد.

                       

Chocolate   شکلات

شکلات از میوه درخت کاکائوکه در امریکای مرکزی و امریکای جنوبی و مناطق استوایی رشد میکند درست میشود. از اولین باری که کاکائو بوسیله مایا ها مورد استفاده قرار گرفت تا به امروز همواره این اعتقاد وجود داشته که این ماده خاصیت بالابرندگی میل جنسی دارد. شکلات افزایش دهنده سروتونین در بدن است که خود بالارفتن سروتونین باعث احساس آرامش و کاهش استرس و اضطراب میشود. شکلات تیره یا دارک چاک لت سبب ترشح دوپامین شده که این ماده شیمیایی در تحریک منطقه لذت مغز میتواند تاثیر گذار باشد. عده ای از محققین معتقدند نه فقط افزایش اندروفین است که به دنبال مصرف شکلات ایجاد میگردد بلکه ویژگی خاص شکلات که در دهن با حرارت بدن ذوب شده و حالت کرمی و لطیف داشتن آن است که تجربه لذت بخشی را در بدن تداعی میکند.

Cubeb از خانواده فلفل سیاه و یا اصطلاحا فلفل دمدار گیاهی است که بسیار به فلفل سیاه شبیه بوده لیکن زائده ای دم مانند داشته و نزد اعراب استفاده بسیار از آن میشده (به عربی به آن کباب می گویند)به گونه ای که در داستانهای هزار و یک شب از کباب به عنوان داروی افزایش دهنده میل جنسی یاد شده است . بنابر این نام Kababa   از کباب عربی گرفته شده است و استفاده خارجی از آن تا اندازه ای مورد توجه اعراب بوده که نام حب العروس به آن داده بودند.

     

Oyste صدف

صدفاز دیر باز تصور میشده که خاصیت آفرودیزیاک دارد و در سوابق تاریخی آمده است که امپراطور یونان ماموران خود را به سواحل انگلیس می فرستاده تا صدف جمع کنند تا صبح خود را با صرف چند صدف شروع کند.

امروزه دسته ای از محققین معتقدند که به دلیل داشتن ماده شیمیایی دوپامین ( نروترانسمیتری که به افزایش میل جنسی کمک میکند) و نیز داشتن مقدار قابل توجه زینک از ارزش غذایی خاصی بر خور دار است. کمبود زینک در بدن سلامت جنسی فرد را در خطر انداخته در مردان مشکلات پروستات و در زنان ناباروری و کاهش میل جنسی را میتواند ایجاد کند.

Damiana

گیاهی است که در منطقه امریکای مرکزی و امریکای جنوبی روئیده ساکنین این مناطق برگه های آنرا به شکل چای دم کرده به منظور رفع سرفه و همچنین یبوست و افسردگی استفاده میکنند. از جمله موارد دیگر استفاده این گیاه تاثیر آفرودیزیاک آن است که گفته شده در رفع ناتوانی جنسی در مردان و سرد مزاجی در زنان گر گرفتگی در زنان یائسه و درد های قاعدگی و…کارآمد میباشد.

                                             

Yohimbe

درختی همیشه سبز که در افریقا و نیجریه و کنگو روئیده و در این مناطق برای رفع تب و سرفه و نیز تاثیرات آفرودیزیاک آن استفاده میشود. از جمله موارد شایع استفاده این گیاه رفع ناتوانی جنسی در مردان است . گفته شده این گیاه با باز کردن رگهای خونی دستگاه تناسلی مرد به افزایش جریان خون در این ناحیه کمک کرده فرایند نعوظ بهتر انجام میپذیرد .

 

Muira Puama

درخت کوچک برزیلی است که سابقه طولانی در افزایش میل جنسی در این منطقه داشته در رفع مشکل ناتوانی جنسی در مرد و نیز افزایش میل جنسی در زن از آن استفاده میشود.

                                                                        

در آخر باز هم یاد آوری می نماییم که اگر کاهش میل جنسی دارید به کلینیک های مشاوره مراجعه نموده و فراموش نکنید که گاهی علت آن نیاز به روان درمانی دارد نه دارو ! چرا که شایعترین علت کاهش میل جنسی در هر دو جنس علل روحی و روانی است.

ادامه این بحث مهم را در مقاله بعدی دنبال خواهیم نمود.

   ماه رجب یکی از ماه های حرام است و از زمان های قدیم و قبل از اسلام نیز مورد احترام مردم بوده است و از فضیلت های بی شماری برخوردار است تا آنجا که «شهر الله» نام گرفته است. 

 

---

نوشته شده در تاریخ پنجشنبه هفدهم فروردین ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

بررسی دارو ها و مواد غذایی موثر در افزایش و کاهش میل جنسی(بخش اول)

بررسی دارو ها و مواد غذایی موثر در افزایش و کاهش میل جنسی(بخش اول)

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شنا سی

به نام یگانه خالق هستی که به بنده نوازی معروف و به مهربانی  مو صوف است.

در این تحقیق به یکی از مشکلات جدید  شایع و قابل تامل پیش روی جامعه یعنی مشکلات جنسی بین زوجین مورد بررسی قرارگرفته و دارو های کاهنده و افزاینده میل جنسی و همچنین دارو هایی که به عنوان عارضه ی جانبی ناهنجاری های جنسی را

را سبب میشوند را مشخص کرده و چند داروی مهم ومشهور در این زمینه بررسی  گردیده است.  

همچنین سعی شده تعدادی از مواد غذایی وگیاهی که میتواند به مشکلات جنسی کمک کند نیز مورد بررسی قرار گیرد به امید روزی که شاهد چنین مشکلاتی در جامعه و کشور عزیزمان نباشیم .

پیش گفتار

میلیون‌ها مرد در سراسر دنیا مبتلا به انواع مشکلات ناتوانی جنسی یا مشکلات مربوط به زودانزالی هستند. در این میان گروهی از مردان به خصوص جوانان به دلیل عدم آگاهی از ساختار بدن خود و از طرفی درک ناکافی از فیزیولوژی خواستار افزایش سایز هستند. از طرف دیگر بسیاری از این افراد به دلایل مختلف فرهنگی و... از مراجعه به پزشک مربوطه خودداری می‌کنند. همین موضوع عرصه را برای سودجویان باز کرده و باعث شده شاهد ورود و تبلیغات انواع و اقسام داروهای تقویت جنسی از مراجع نامعتبر و به خصوص شبکه‌های  ماهواره باشیم. این درحالی است که بسیاری از این داروها می‌توانند حتی جان فرد را به خطر انداخته و تاثیر عکس بگذارند. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی این داروها و تاثیر آنها بپردازیم.

از هر 10 مرد یک نفر ناتوانی جنسی دارد!

بسیاری از آقایان به دلیل عدم آگاهی از ساختار بدن یا آناتومی خود و از طرفی درک ناکافی از فیزیولوژی خواستار افزایش سایز دستگاه تناسلی خارجی خود هستند. از هر 10 مرد یکی به ناتوانی جنسی مبتلاست که مهم‌ترین علل آن عوامل روحی و روانی، قلبی و عروقی، مشکلات سیستم اعصاب و هورمونی است. خیلی از این افراد در کشور ما به فکر راه درمان نیستند و برخی نیز به طور سرخود جهت درمان اقدام می‌کنند یعنی  یا داروهای مورد تایید وزارت بهداشت و درمان ایران را بدون تجویز پزشک تهیه می‌کنند و بدون آگاهی از عوارض، آنها را مصرف می‌کنند یا اقدام به خرید داروهای تبلیغ شده در ماهواره و اینترنت می‌کنند که متاسفانه اکثر آنها نه تنها تاییدیه وزارت بهداشت و درمان ندارند بلکه در مراکز نامعلوم و غیر پزشکی تهیه و تحت عنوان داروی موثر جنسی خارجی در معرض فروش قرار می‌گیرند. 

داروهای تایید شده کدامند؟

به طور کلی داروهایی که از نظر سازمان بهداشت جهانی تایید شده‌اند شامل داروهای خوراکی سنتتیک نظیر سیلدنافیل، تادالافیل، ویاگرا و...، داروها با ریشه گیاهی نظیر یوهمبین، آفرودیت و...، داروهای تزریقی به داخل بافت اندام تناسلی نظیر پاپاورین، آلپروستادیل و ... و داروهای تزریقی عضلانی نظیر تستوسترون که البته اشکال خوراکی و کرم آن نیز موجود است، هستند. این موارد همگی تاییدیه وزارت بهداشت را دارند اما مهم است که بدانید مصرف سرخود این داروها به خصوص توسط بیماران قلبی- عروقی، مبتلایان به مشکلات خونی، کمی دستگاه تناسلی و ... می‌تواند عوارضی بسیار شدید نظیر سکته‌های قلبی و مغزی، مرگ، مشکلات جنسی شدید و ... را در پی داشته باشد.

                       

                                                     مکمل‌های پوست درخت یوهمبی برای ناتوانی جنسی  

داروهای مرگ‌آور ماهواره‌ای!
داروهای تبلیغاتی ماهواره و اینترنت اکثرا بدون در نظر گرفتن علت ناتوانی جنسی از ترکیب 2 یا چند داروی فوق به صورت خوراکی یا در ترکیب با هورمون تستوسترون به صورت کرم عرضه می‌شوند. در مواردی حتی در کپسول‌های محتوی این داروهای غیراستاندارد مقداری پودر گیاهانی نظیر آویشن یا زعفران ریخته می‌شود تا بوی آن مشتری را مطمئن کند دارو گیاهی است! با توجه به اینکه برخی از داروها در برخی افراد مشکلاتی مانند آنچه نام بردیم به اضافه مشکلات گوارشی، بینایی، آلرژی، سردرد، تغییر فشار خون، درد عضلانی، درد آلت تناسلی و... ایجاد می‌کنند، ترکیب آنها با هم می‌تواند عوارض را تشدید کرده و گاه  حتی باعث مرگ شود! در عین حال گروهی از بیماران ناتوانی جنسی  به درمان‌های دیگری مثل روانکاوی، استفاده از واکیوم، ورزش‌های کف لگن، جراحی و حتی پروتز نیاز دارند. 

 

برای اولین بار و اولین فروشگاه وکیوم برقی دارای مجوز از وزارت بهداشت این وسیله مناسب برای مردانـــی است که قادر به ایجاد یا حفظ نعــوظ خود در حیــن نزدیکـــی نیستنـــــــد. این مشکل غالبـا” به واسطه ضعـف در بافت آلت بوجود می آید.

این محصول دارای مجوز وزارت بهداشت ایران میباشد و فروش آن در داروخانه ها و تمامی مراکز درمانی بلامانع است. دارای مجوز از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به شماره 42609/۷/ک

مصرف تستوسترون باعث سرطان می‌شود اگر...

گاهی اوقات تستوسترون جهت افزایش سایز یا افزایش توانایی جنسی توسط افراد نا آگاه استفاده می‌شود که در این موارد دارو نه تنها به مرور اثر منفی و معکوس بر میل و توان جنسی می‌گذارد بلکه شرایط ایجاد و پیشروی سرطان پروستات را نیز مهیا می‌کند! برخی از داروهای مربوط به اعصاب و روان نیز جهت توانایی جنسی و درمان زودانزالی استفاده می‌شوند که حتما باید زیر نظرپزشک تجویز شوند چرا که مصرف بدون برنامه و سرخود آنها می‌تواند باعث کاهش توانایی و میل جنسی شود.

                                        

بیان گیاهی و صد درصد بی‌ضرر؛ واقعا راست است؟!
مردم تصور می‌کنند هر چیزی که برچسب «گیاهی» روی آن نصب شده باشد، بی‌خطر است. اگر دقت کرده باشید در تبلیغات محصولات دارویی چه در شبکه‌های خارجی و چه داخلی عنوان می‌شود «صد درصد گیاهی و بدون ضرر» در حالی که اگر ماده گیاهی صد درصد گیاهی باشد، دلیل بر این نیست که حتما بی‌عارضه است. ما گیاهانی داریم که بشر از دیرباز از آنها برای درمان بیماری‌های پیچیده استفاده می‌کرده است و گیاهان بی‌خطری هم نبوده‌اند بنابراین صرف این ادعا که گیاهان دارویی کاملا بی‌ضرر هستند، ادعای غلطی است.

با یک دارو نمی‌توان همه مشکلات را برطرف کرد

در زمینه عملکرد جنسی انسان‌ها، ابعاد روانی و جنبه‌های بیولوژیک نظیر سلامت عروق، اعصاب، سلامت غدد درون‌ریز و ... مطرح است. این در حالی‌ است که در تبلیغ یک محصول گفته می‌شود روی انواع مختلفی از اختلالات عملکرد جنسی که هر کدام آسیب‌شناسی خاص خود را دارند، موثر است. همین جاست که باید زنگ خطری مبنی بر اینکه این دارو نمی‌تواند اثربخشی و کارآیی که ادعا می‌کند را داشته باشد به صدا در بیاید. هر کدام از اختلالات عملکرد جنسی، ریشه روانشناختی و فیزیولوژیک جداگانه دارد بنابراین وقتی سازنده یک دارو مدعی می‌شود که این دارو همه این اختلالات را یک‌جا برطرف می‌کند، مردم هوشیار باشند که قطعا این دارو تاثیر تایید شده و علمی ندارد.

گیاهی بودن دلیل بر بی‌عارضه بودن نمی‌شود
هر ماده موثری که در داخل داروها به‌ویژه داروهای ترکیبی گیاهی باشد، می‌تواند بالقوه هم اثر مثبت و هم یکسری عوارض داشته باشد. داروهای شیمیایی که از آنها به طور متداول در طب جدید استفاده می‌کنیم هم از این قاعده مستثنا نیستند. اما مطالعات علمی نشان داده‌اند اگر این داروها برای فرد مناسب و در جای مناسبی تجویز شوند، عوارض‌شان نسبت به منافعی که برای بیمار دارد کمتر است. اما وقتی از مواد به کار رفته در ترکیب این داروها مطلع نیستیم، آزمایشات و کارآزمایی‌های بالینی برای آنها طی نشده و عوارض کوتاه مدت و بلندمدت آن را نمی‌شناسیم، تجویز و مصرف‌شان قابل قبول نیست. 

به مجوز وزارت بهداشت در مورد گیاهی‌ها توجه کنید
حساسیت داروهای گیاهی بالاست. ثابت شده است خواص گیاهی که در دامنه یک کوه می‌روید با خواص همان گیاه که در قله کوه دیگری می‌روید متفاوت است. حال چطور می‌توان پذیرفت که یک دارو که نمی‌دانیم مبدا آن کجاست و چگونه ساخته و بسته‌بندی شده است، محصولی باشد که سلامت ما را به خطر نمی‌اندازد؟ در واقع تحقیقات علمی بسیاری روی فرآورده‌های گیاهی در کشور انجام شده است و برخی از این محصولات که در داروخانه‌ها نیز عرضه می‌شوند، فرمولاسیون مشخص دارند و از طرف وزارت بهداشت مجوز ساخت و تولید دریافت کرده‌اند. غیر از این موارد استفاده از معجونی که نمی‌دانیم در داخل آن‌چه هست و چه عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدتی دارد، به هیچ وجه قابل قبول نیست. معمولا داروهای گیاهی عرضه شده در داروخانه‌ها، بدون نیاز به نسخه پزشک هستند. اکنون داروهای گیاهی مختلفی در زمینه درمان بیماری‌های مختلف وجود دارد. اگرچه هیچ کدام جای دارویی را که بیمار برای پزشک تجویز می‌کند، نمی‌گیرند. اما در مواردی که ارزیابی‌ها و اقدامات پزشکی انجام شده و خطر خاصی بیمار را تهدید نمی‌کند، بسیاری از این داروها می‌تواند علائم بیماران را تخفیف دهد و دردشان را تسکین بخشد.

مهم ترین توصیه

مهم‌ترین توصیه این است که در موارد ناتوانی جنسی برای مراجعه به پزشک خجالت نکشید. از خرید داروهای مربوط به ناتوانی جنسی بدون تجویز پزشک حتی در موارد استاندارد بودن دارو، خودداری کنید. اگر سلامتی جنسی و جسمی و از همه مهم‌تر زندگی خود را ارزشمند می‌د‌انید به داروهای تبلیغاتی ماهواره و اینترنت برای همیشه نه بگویید. در ضمن بهترین فرد برای مشورت جهت درمان مشکلات ناتوانی جنسی و زودانزالی متخصص کلیه و مجاری ادراری یا ارولوژیست است.
داروهایی که باعث کاهش میل جنسی می شوند و افزایش میل جنسی را مختل می کنند:

این داروها شامل دسته های دارویی متفاوتی است و ممکن است تعداد زیادی از بیماران مصرف کننده را دربر گیرد

این داروها شامل دسته های دارویی متفاوتی است و ممکن است تعداد زیادی از بیماران مصرف کننده را دربر گیرد. البته تمام افراد مصرف کننده این داروها لزوما دچار اختلالات جنسی نمی شوند ولی ممکن است این عارضه جانبی برای تعدادی از مصرف کنندگان ایجاد شود. در اینجا دو گروه از این داروها براساس اختلالی که در مردان و زنان ایجاد می کنند و در نهایت منجر به سردمزاجی و کاهش تمایلات جنسی می شوند را بررسی می کنیم.

آقایان :

گروه اول داروهایی هستند که باعث اختلالات جنسی در مردان شده و عملکرد جنسی آنها را مورد تاثیر قرار می دهند.

این داروها باعث ایجاد اختلال در نعوظ (Erection) و اختلال در انزال و کاهش تولید اسپرم در مردان می گردند و عبارتند از:

 1) داروهای مورد استفاده در درمان مشکلات اعصاب و روانپزشکی و آنتی سایکوتیک ها:

شامل دسته های دارویی:

فنوتیازین ها:کلوپرومازین، فلوفنازین، تیوریدازین، تری فلوپرازین و پرومتازین

ضدافسردگی ها: فلوکستین، سرترالین، پاروکستین، ترازودون، نورتریپتیلین، آمی تریپتیلین، کلومیپرامین، ، ایمی پرامین

خواب آورها و ضداضطراب ها و آرامبخش ها: کلونازپام، دیازپام، اگزازپام، لورازپام، فلورازپام، نیترازپام، کلردیازپوکساید

 ضدصرع ها: فنی توئین، کاربامازپین، والپروات سدیم، فنوباربیتال، گاباپنتن، لاموتریژین

2)داروهای قلبی- عروقی و داروهای موثر بر فشار خون:

کاپتوپریل، آنالاپریل، پروپرانولول، آتنولول، نیفدپین، آمیودارون

3) داروهایی که اثرات متقابل با هورمون های مردانه ایجاد می کنند (آنتی آندروژن ها):

فیناستراید، کتوکونازول، اسپیرونولاکتون

4)  داروهای مورد استفاده در ریفلاکس، سوش سر دل، ضداسیدها و مشکلات دستگاه گوارش:

رانیتیدین، سایمتیدین، متوکلوپرامید

5) داروهای مورد استفاده در درمان اختلالات پروستات و مهارکننده های گیرنده الفا آدرنرژیک:

پرازوسین، ترازوسین،

6)داروهای شیمی درمانی: سیس پلاتین، بلئومایسین، سیکلوفسفامید،  فلوروراسیل، مرکاپتوپورین، متوتروکسات، ، وینبلاستین، وینکریستین

7) داروهای کاهش دهنده کلسترول و استاتین ها و داروهای موثر بر چربی خون:

سیمواستاتین، فلوواستاتین، لوواستاتین، کلوفیبرات

 8 ) مواد اعتیادآورد و مخدرها:

سیگار، الکل، مورفین، کدئین، اکسی کدون، ماری جوانا، هرویین، کوکایین

گروه دوم شامل داروهایی است که باعث اختلالات جنسی در زنان و کاهش تمایلات آنها می گردند.

عملکرد و میزان تمایل جنسی زنان با مسائل مربوط به سلامت جسمانی و روانی، عدم وجود اختلالات هورمونی و مشکلات زنانه ارتباط قوی تری دارد. برخی از داروهای مورد استفاده در زنان باعث کاهش لذت جنسی و به طبع آن سردمزاجی می شوند که این اثر را از طریق اختلال لغزنده سازی واژن در خانم ها و ایجاد درد هنگام نزدیکی ایجاد می کنند و عبارتند از:

داروهایی که باعث کاهش ترشحات و خشکی مخاطات می شوند و دارای خاصیت آنتی کولینرژیک هستند:

ضدافسردگی ها:فلوکستین، سرترالین، پاروکستین، ترازودون، نورتریپتیلین، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین،

داروهای مجاری ادراری و ضداسپاسم ها:اکسی بوتینین، تولترودین

آنتی هیستامین ها:دیفن هیدرامین، کلرفنیرامین، پرومتازین، هیدروکسی زین، استمیزول، لوراتادین و ستیریزین

داروهای ضدحاملگی و موثر در اختلالات هورمونی و بیماری های زنان:

قرص های HD و LD و DEمدروکسی پروژسترول، بروموکریپتین

داروهای مورد استفاده در درمان نازایی و سرطان پستان: تاموکسیفن

داروهای برای درمان اختلالات جنسی زنان و مردان برای افزایش میل جنسی

درمان اختلالات جنسی و سردمزاجی با استفاده از داروهای سنتتیک، گیاهی و مکمل های غذای، توصیه های طب سنتی و تغذیه ای صورت می گیرد. داروهای گیاهی و صناعی ساخته شده تا حدودی در رفع اختلالات جنسی می توانند موثر باشند ولی مسئله مهم در درمان اختلالات جنسی این است که اگر فرد دچار نقایص جسمی و بیماری های ناتوان کننده نیست باید با رفع عامل زمینه ای (که معمولا شامل مشکلات روانی و عاطفی است) این اختلالات را بهبود بخشید.

داروها و مکمل های موثر بر افزایش میل جنسی و کاهش سردمزاجی عبارتند از:

داروهای موثر در افزایش میل جنسی

داروهای سیلدنافیل، تادالافیل، یوهمبین، دی هیدرو اپی آندوسترون، تیبیولون (داروی تیبیولون که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان پوکی استخوان تایید شده است، باعث افزایش میل جنسی نیز می گردد)

داروهای گیاهی مانند قطره خوراکی گل سرخ، کپسول های جین سینگ و...

مکمل ها:

مکمل های ویتامینه و املاح و سایر مواد مغذی موثر بر سلامت و توان جنسی عبارتند از ویتامین E، اسید فولیک، ویتامین C، ویتامین های گروه B، ویتامین A، ویتامین D و املاح سلنیوم، روی، منیزیم، کلسیم، اسیدهای چرب ضروری.

استفاده از هر دارو جهت رفع اختلالات جنسی و بهبود آن باید زیر نظر پزشک و با مشاوره داروساز باشد زیرا ممکن است عوارض جانبی داروها و تداخلات دارویی آنها با سایر داروهای مصرفی باعث ایجاد مشکلات جدی شود.

بررسی برخی داروهای افزایش میل جنسی

هیچ کس نمیتواند استدلال کند که یک قرص میتواند مشکلات جنسی را برطرف کند چون اختلال عملکرد جنسی یک مسئله پیچیده است و علل زیادی دارد.

آرژنین
قرص آرژنین محصول یک آمینو اسید است که باعث افزایش جریان خون میشود. در یک مطالعه ۳۱ درصد از افرادی که ناتوانی جنسی داشتند بعد از ۶ هفته مصرف آرژنین بهبود پیدا کردند. افرادی که اختلالات گردش خون داشته و مشکلات جنسی هم دارند میتوانند از این دارو استفاده کنند. دوز پیشنهادی یک گرم سه بار در روز است. مانند ویاگرا در صورتی که از داروهای قلبی مانند نیتروگلیسرین استفاده میکنید نباید از آرژنین استفاده کنید چون باعث افت فشار خون میشود.

                                                    

DHEA این مکمل برای مردانی که سطح پایینی از این هورمون دارند، مزایای زیادی دارد. DHEA کمک میکند بدن استروژن و تستوسترون تولید کند. در یک مطالعه در دانشگاه وین مشخص شد این مکمل به مردانی که ناتوانی جنسی دارند، کمک میکند. دوز پیشنهادی استفاده از آن ۵ میلی گرم است که بهتر است هر روز صبح مصرف شود.
مکمل یوهیم
برخی مطالعات نشان داده است این گیاه بر رفع ناتوانی جنسی موثر است. با این حال این گیاه میتواند باعث افزایش خطر فشار خون شده و همچنین اثرات اضطرابی داشته باشد. بسیاری از پزشکان ترجیح میدهند به صورت خالص از گیاه یوهیمبین استفاده کنند که مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا نیست چون داری خلوص تضمین شده و قدرت مورد انتظار نیست. به همین دلیل پیشنهاد میشود از مکمل هایی که مورد تایید وزارت بهداشت و سازمان غذا و داروست استفاده کنید و یا از پزشک بخواهید برایتان تجویز کند. در خرید این گیاهان حواستان به برچسب آن باشد تا مطمئن شوید دوز کافی از گیاه را دریافت میکنید. اگر دارو دوز توصیه شده را نداشته باشد به احتمال زیاد آن محصول موثر نیست. بهترین راه حل این است که شما با توجه به شرایط خاص خودتان و شرح حالی که به پزشک میدهید از او بخواهید داروی گیاهی مورد نظر و مورد تایید را برای شما تجویز کند.

                                                                                   

ویاگرا بسیار موثر و سریع الاثر است و جریان خون را بین ۳۰ دقیقه تا چند ساعت افزایش میدهد بهتر است بدانید که اگر نیاز به دارو باشد این پزشک است که باید برایتان تجویز کند.با وجود شایعات و تبلیغات مختلفی که ادعاهای مختلفی را مطرح می‌کنند، هیچ ویاگرایی برای زنان وجود ندارد. 
ویاگرا برای زنان موثر نیست. زنان نسخه کوچک‌شده مردان نیستند. زنان با مردان از نظر خواسته‌ها، تمایلات، چیزهایی که باعث خشنودی آنها می‌شود و سطح مواد بیوشیمی متفاوت هستند. 
در واقع، میل جنسی زنان بسیار پیچیده‌تر از مردان است و حتی پس از آزمایشات علمی مختلف بر حدود سه هزارزن،تولیدکنندگان ویاگرا نتوانسته‌اند به یافته‌هایی جامع دست یابند اما این بدان معنا نیست که امیدی برای برخی زنان وجود ندارد. تحقیقات در مورد محصولات دیگر برای افزایش میل جنسی زنان ادامه دارد. 

عوارض قرص وایاگراداروی تقویت جنسی

ویاگرا را می توان به جرات سرشناس ترین داروی درمان ناتوانی های جنسی در بین مردم دانست؛ اما اطلاعات ناقص در مورد آن موجب مصرف غلط این دارو و افزایش عوارض جانبی آن شده است؛ چرا که باورهای نادرست زیادی در مورد این دارو، که توسط بیش از بیست و سه میلیون نفر در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد، وجود دارد.

 

برخی از داروها در ابتدای تولید خود به منظورهای دیگری ساخته شده بودند؛ ولی پس از آزمایش ها، عوارض جانبی را ایجاد کردند. «سیلدنافیل» که بیشتر با نام تجاری خود یعنی وایاگراشناخته می شود، برای اولین بار توسط شرکت دارویی فایزر ساخته و برای درمان آنژین صدری (بیماری قلبی) مورد استفاده قرار گرفت. در طی آزمایش های این دارو مشاهده شد در اثر مصرف، افزایش نعوظ رخ می دهد. از آن به بعد، از 27 مارس 1998 این دارو به عنوان اولین داروی درمان ناتوانی های جنسی در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت.

 مضرات وایاگراداروی تقویت جنسی

داروی تقویت جنسی وایاگراچه میکند؟

در اغلب مردها گاه گاهی اشکالاتی در نعوظ دیده می شود که اگر این اتفاق به طور مکرر رخ دهد، احتیاج به درمان دارد. دیابت، فشار خون بالا، مشکلات قلبی، عدم تعادل هورمونی و مسائل مربوط به پروستات عوارض بعضی از داروها به ویژه داروهای ضدفشار خون و روانگردان می باشد؛ همچنین اضطراب، افسردگی و عدم اعتماد به نفس از جمله عواملی هستند که احتمال اختلالات نعوظ را افزایش می دهند.

                                  

وایاگرا با شل کردن عضلات آلت تناسلی مردانه، باعث نفوذ مقدار بیشتری خون به آن شده و در نتیجه میزان نعوظ را افزایش می دهد و اغلب برای درمان اختلال نعوظ در مردان مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما موارد مصرفی دیگری نیز دارد که با نظر پزشک تعین می شود. بررسی پژوهشگران ایتالیایی نشان داده است میزان هورمون جنسی تستوسترون در مردانی که از این دارو استفاده می کنند، افزایش می یابد. این قرص به راحتی و به سرعت از دستگاه گوارش جذب می شود. وایاگرا توسط آنزیم های کبدی متابولیزه می شود و کبد و کلیه در دفع آن نقش دارند. سیلدنافیل یا وایاگرا به صورت قرص هایی با پوشش آبی رنگِ 25، 50 و 100 میلی گرم در دسترس مصرف کنندگان قرار می گیرد.

عوارض قرص وایاگرا داروی تقویت جنسی حتی یک قرص

معمولا سیلدنافیل را به صورت یک قرص در زمان مورد نیاز مصرف می کنند؛ این زمان می تواند از نیم الی چهار ساعت (معمولا یک ساعت) قبل از تصمیم به مقاربت باشد. مصرف غذاهای چرب همراه این دارو، باعث تاخیر در تاثیر آن می شود.

در مورد اغلب بیماران، درمان با قرص 50 میلی گرمی آغاز می شود؛ البته توجه داشته باشید حتی در صورت استفاده از وایاگرا باز هم جهت ایجاد نعوظ، احتیاج به تحریکات فیزیکی و ذهنی و تمایل بیمار به ایجاد نعوظ وجود دارد.

آن روی سکه!

وایاگرا داروی نسبتا پرعارضه ای است. طبیعتا همه این عوارض اهمیت یکسانی ندارند و براساس نوع شان حتی می توانند با خطر مرگ همراه شوند. برخی از عوارض جانبی و شایع وایاگرا شامل سردرد، ایجاد قرمزی و احساس گرما در صورت و قسمت فوقانی بدن، ناراحتی معده، ترس از نور، احساس نبض، آبریزش بینی، احتقان بینی، عطسه های مکرر، تغییرات بینایی، آبی رنگ به نظر رسیدن اجسام و اسهال می شود.

ار جمله واکشن های حساسیتی نسبت به این دارو می توان به احساس بسته شدن حنجره، تورم لب ها، زبان و صورت، پیدایش کهیر، درد قفسه سینه و ضربان نامنظم قلب، گزگز و سنگینی در سینه، بازور، گردن و فک تحتانی، تورم پاها، کوتاهی نفس و احساس منگی طولانی مدت یا شدید اشاره کرد. نعوظ بیش از حد دردناک و طولانی مدت (بیش از 4 ساعت) هم از دیگر عوارض این دارو است.

سکته قلبی ناشی از مصرف سیلدنافیل به ندرت در بیماران فاقد سابقه ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی و بدون مصرف هم زمان با داروهای مستعدکننده مشکلات قلبی- عروقی گزارش شده است. افت فشار خون، آسیب عضلات قلب و ایجاد لخته در عروق نیز در صورت مصرف سیلدنافیل گزارش شده است.

داروی تقویت جنسی برای سلامتی زن و مرد

برخی از داروها باعث تغییر اثربخشی و عوارض این دارو می شوند؛ برای مثال داروهای قلبی حاوی نیترات، سایر داروهای مورد استفاده برای اختلال نعوظ، برخی داروهای ضدایدز، سایمتیدین، فنوباربیتال، کاربامازپین و ریفامپین با سیلدنافیل تداخل اثر دارند و مصرف هم زمان آنها باید با احتیاط صورت گیرد. نیترو گلیسیرین یا داروهای نیتراتی مانند ایزوسورباید، مونونیترات، دینیترات، قرص ها یا سپری زیرزبانی نیتروگلیسیرین، نوارها و برچسب ترابوستی

نیتروگلیسیرن نیز منع مصرف هم زمان با این دارو را دارند.

آیا وایاگرا کور می کند؟

به تازگی محققان سازمان غذا و دارو در امریکا تحقیقات گسترده ای را برای بررسی تاثیر داروی وایاگرا بر ایجاد نوعی کوری شروع کرده اند. این فرم از کوری، اصطلاحا "NAION” نام دارد و اغلب در مردان مبتلا به مرض قند یا مبتلایان به بیماری های قلبی که به اختلال در نعوظ منجر می شوند، پدید می آید. طبق گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا، پنجاه مورد از این بیماری در مصرف کنندگان وایاگرا گزارش شده است؛ اما در مورد اینکه آیا واقعا "NAION” را نیز باید از عوارض این دارو دانست یا نه بایدگفت هنوز راه نسبتا زیادی برای تایید یا رد این مساله در پیش است.

هشت توصیه مهم درباره وایاگرا

استفاده از این دارو در افراد مسن، خصوصا کسانی که از داروهای خاصی مثل نیترات ها (که در داروهای بیماران قلبی کاربر دارد)، استفاده می کنند، باید با نظر مستقیم پزشک مربوطه و تجویز او صورت گیرد. در غیر این صورت می تواند

مخاطره آمیز باشد.

در صورتی که نعوظ بیشتر از چهار ساعت به طول انجامد، به دلیل احتمال آسیب به آلت تناسلی، مراجعه به پزشک ضروری است.

مصرف سیلدنافیل در بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی یا زخم معده بایستی با احتیاط صورت گیرد.

در صورتی که در خلال نزدیکی، علائمی چون منگی، گیجی، تهوع یا دردهای قلبی (درد سینه، احساس سفتی و فشار در سینه، رختی، کزکز و درد قفسه سینه یا شانه و فک تحتانی) در مصرف کننده پدید آمد، از ادامه فعالیت جنسی باید خودداری کرد و سریعا به پزشک مراجعه کرد.

مصرف بیشتر از یک قرص سیلدنافیل در روز توصیه نمی شود.

در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقادیر توصیه شده، بیمار را باید سریعا به بیمارستان منتقل کرد.

دارو را باید دور از نور و رطوبت در دمای زیر 30 درجه سانتیگراد، درون جعبه دربسته نگهداری کرد.

با توجه به احتمال بروز عوارض قلبی شدید ناشی از مصرف این دارو، توصیه می شود که فقط تحت نسخه پزشک مصرف شود. مهمترین توصیه این است:«هیچگاه از سر تفنن یا کنجکاوی این دارو را مصرف نکنید.»

دارو سرگرمی نیست!

بسیاری از کارشناسان، آگهی های تلویزیونی شرکت های تولیدکننده داروهای ضدناتوانی جنسی مانند وایاگرا را علت اصلی روی آوردن جوانان به مصرف این داروها می دانند. هرچند این دارو بدون نسخه پزشک نباید استفاده شود؛ اما در تلویزیون های خارجی و بسیاری از سایت های اینترنتی تبلیغ شده و فروش اینترنتی هم دارد؛ به طوری که در فاصله بین سال های 1999 تا 2001 نزدیک به یک میلیارد دلار فروش داشته است.

وایاگرا در ابتدا برای مردان سالمندی که دچار مشکلات جنسی هستند، تولید شد؛ اما آمارهای اخیر حکایت از آن دارد که از هنگام ورود این دارو به بازار در سال 1998 تعداد موارد تجویز آنها برای افراد زیر 45 سال، 30 درصد افزایش یافته است. حتی بسیاری از مردان جوان که دچار هیچ مشکلی هم نیستند، اذعان می کنند که به مصرف تفریحی این دارو روی آورده اند؛ ما در اینجا این پرسش پیش می آید که آیا مصرف چنین داروهایی به خصوص در درازمدت خطری برای سلامتی مردان جوان ندارد؟ در حال حاضر اجماع نظری در این مورد وجود ندارد.

امروزه این داور که اسامی عامیانه ای هم پیدا کرده، مثل «آقای آبی» "Mr. Blue”، «سکستازی» "Sextasy”، (ترکیب وایاگرا و اکستازی) و «ویتامین V» از سوی بسیاری از افراد به صورت تفریحی مصرف می شود؛ این در حالی است که این داروها اصولا برای مصارف تفریحی طراحی نشده اند.

شش سال پس از انقلابی که ویاگرا در توانایی جنسی مردان ایجاد کرد، هنوز بسیاری از زنان امیدوارند محرکی نیز برای آنها کشف شود. تا به امروز، هیچ محصول معتبری برای افزایش مبل جنسی زنان تایید نشده است.

ابن مشکل کوچکی نبست. کاهش مبل جنسی رایجترین گلایه زنان حدود 30 تا 40 درصد آنان است.

ادامه این بحث مهم را در مقاله بعدی دنبال می نماییم.

.............................................................................................................................

بهار را باور کن

باز کن پنجره ها را که نسیم    روز میلاد اقاقی ها راجشن میگیرد        و بهار  روی هر شاخه کنار هر برگ
شمع روشن کرده است   همه چلچله هابرگشتندو طراوت را فریاد زدند  کوچه یکپارچه آواز شده است
و درخت گیلاس  هدیه جشن اقاقی ها را  گل به دامن کرده ست                باز کن پنجره ها را ای دوست
هیچ یادت هست   که زمین را عطشی وحشی سوخت  برگ ها پژمردند    تشنگی با جگر خاک چه کرد
هیچ یادت هست  توی  تاریکی شب های بلند  سیلی سرما با تاک چه کرد   با سرو سینه گلهای سپید
نیمه شب باد غضبناک چه کرد   هیچ یادت هست  حالیا معجزه باران را باور کن
و سخاوت را در چشم چمنزار ببین  و محبت را در روح نسیم  که در این کوچه تنگبا همین دست تهی
روز میلاد اقاقی ها راجشن میگیردخاک جان یافته است  تو چرا سنگ شدیتو چرا اینهمه دلتاگ شدی
باز کن پنجره ها را  و بهاران راباور کن

---

نوشته شده در تاریخ یکشنبه ششم فروردین ۱۳۹۶ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

گیاهان دارویی موثر بر بیماریهای قلبی عروقی

گیاهان دارویی موثر بر بیماریهای قلبی عروقی

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شنا سی

مقدمه:

از آغاز نمدن بشری، گیاهان نه تنها در طبخ غذاهای مورد استفاده ی انسان ها نقش مهمی داشته اند، بلکه در درمان های طبی هم همراه انسان بوده اند.

گیاه پزشکی و گیاه درمانی منشا پیدایش داروهای بسیاری از جمله داروی افدرین بوده است که از گیاه افدرا به دست آمده و یا داروی دیگوکسین که از گیاه Digitalis purpurea تولید شده است.

با پیشرفت های حاصل شده در امر پزشکی، طب سنتی و گیاه پزشکی جایگاه خود را از دست داده است، ولی در بسیاری از نقاط جهان هنوز اعتماد خاصی نسب به این گونه داروها وجود دارد.

گیاهان دارویی موثر بر قلب و عروق

گیاهان دارویی موثر بر فشارخون

گیاهان دارویی موثر بر قلب

گیاهان دارویی موثر بر چربی خون

گیاهان دارویی موثر بر قند خون

گیاهان دارویی موثر بر فشارخون

سیر ،برگ زیتون  ،دارواش ،جعفری ،شبدر زرد ، کاکل ذرت ،کرفس ، خارخسک و شاه بلوط هندی

          سیر   (Allium Sativum    پیشگیری از پلاک عروقی ، کاهش قند خون   

عوارض جانبی: اختلالات گوارشی (سوزش معده، تهوع واستفراغ) ، واکنش های آلرژیک   دوزدرمانی : روزانه 4 گرم سیر تازه یا 3 بار از فراورده دارویی

 

برگ زیتون     (Olea eupaea)

اتساع عروق محیطی، کاهش فشار خون ، ضدتب   ، ضد ویروس و ضد باکتری

                               

دوز درمانی:  دم کرده 10-5 گرم برگ در 200 میلی لیتر آب          وازوگل     Vasogol  قرص

دارواش       (Viscum Album)

متسع کننده عروق ، کاهش دهنده ضربان قلب ،مدر قوی و کاهنده فشارخون

 

عوارض جانبی: اختلالات تنفسی ، تضعیف سیستم عصبی – عضلانی   دوز درمانی :2تا 3میلی گرم در 100میلی لیتر آب

 جعفری    (Petroselinum Crispum      ریشه اثر دیورتیک  ،تخم ضد نفخ و قاعده آور

عوارض جانبی:  سمیت کبدی، تحریک اعصاب مرکزی ، انقباض رحم (با مقادیر بالا)

دوز درمانی:  4-2گرم از ریشه خشک شده  3 بار در روز 

                                     

شبدر زرد(Melitotus Officinalis

حاوی کومارین و فلاونوئید

اثرات درمانی: ضد انعقاد ،کاهش نفوذپذیری مویرگها  و کاهش فشار خون شریانی

 

عوارض جانبی:   خونریزی، سردرد، سرگیجه و تهوع                         دوز درمانی: 5-3 گرم سرشاخه در یک لیوان آب

گل قاصد (Taraxacum Officinalis)

دیورتیک قوی ، ادم ، نارسایی قلبی ، کاهش دهنده فشارخون بالا ، صفرا آور ، ملین ( ریشه گیاه )، اشتها آور و حاوی پتاسیم بالا

عوارض جانبی:

            حساسیت (حاوی ترکیبات ترپنهای لاکتونی) ، افزایش اسید معده، احتمال خونریزی

دوز درمانی:10-4 از برگ 3بار در روز

                                           

کاکل ذرت (Zea Mays) دارای پتاسیم بالا

مدر قوی ، درمان التهاب مجاری ادراری ،نقرس و شب ادراری کودکان

       

عوارض جانبی: درماتیت   دوز درمانی 8-4 گرم 3بار در روز، دیورتیک

دم اسب    (Equisetium Arvens) حاوی سیلیس و اسید سالیسیلیک

دیورتیک و  ضدعفونی کننده مجاری ادرار ، بند آورنده خون ،موثر در آتروسکلروزیس

در تجویز موضعی:  التیام دهنده زخم و ضدعفونی کننده

دوز درمانی :روزانه  1-2 گرم 2 بار   یا  1 قرص  4-2 بار    مدریک   Moderic

                                                        

کرفس (Apium Graveolens)  گلوکوزید

اثرات درمانی : دیورتیک (ریشه )، مسکن وضدالتهاب ، صفرابر و ضد نفخ

                                 

شاه بلوط هندی

کاهش نفوذ پذیری عـروق ، آنتی اکسیداتن و ضد التهاب  ،همورویید و واریس عمقی و سطحی ورید ها

                                  

گیاهان دارویی موثر بر قلب : دیژیتال ( گل انگشتانه ) و  زالزالک (کراتاگوس )

برگ حاوی گلیکوزیدهای مختلف  دیگوکسین و دیژیتوکسین   سمیت بالا (اندکس درمانی پائین)

 اثرات قلبی منحصر به فرد  اینوتروپیک مثبت و کرونوتروپیک منفی (افزاینده قدرت انقباضی و ضربان در قلب )

مصارف درمانی:  نارسائی قلب  (CHF) داروی گیاهی خط مقدم در بخش قلب. ازعمر دارو 200 سال است که می گذرد.

 در فلوتر  و فیبریلاسیون بطنی که از انواع بی نظمی های مهم قلبی هستند در دوز مقول استفاده میشود.

                                

درتمام شهر های شمالی ایران از آستارا  تا  بجنورد این گیاه وحود دارد. عوارض جانبی:آریتمی های بطنی،اختلالات گوارشی و مرکزی   دوز درمانی:25/. میلی گرم در روز. مصرف 4 قرص در یک زمان کشنده است.

زالزالک   (Cratagus Oxyacantha

فلاونوئید فراوان (کورستین، ویتکسین)

مکانیسم اثر:مهار آنزیم فسفودی استراز، محافظت کلاژن جدار عروق

خاصیت اینوتروپیک مثبت ،کرونوتروپیک منفی ،افزایش برون ده قلب و نارسایی قلبی. با دیژیتال و داروهای ضد سمپاتیک اثرسینرژیک دارد. برای آنژین صدری بسیار مناسب است.

 

عوارض جانبی:

سرگیجه، تهوع، تعریق         دوز زیاد: هیپوتانسیون(کاهش فشار خون)، آریتمی، خواب آلودگی  منع مصرف:  3 ماهه اول حاملگی

دوز درمانی: حد اکثر 1  گرم از میوه خشک شده 3  بار در روز  یا  روزانه 3 بار از فرآورده داروئی

برای پیشگیری از گرفتگی عروق و اختلالات ترومبوتیک در بیماران قلبی و دیابتی

                                                          

گیاهان دارویی موثر بر چربی خون

شوید ،کنگر فرنگی سیر

شوید: آنتی اکسیدانت ، کاهنده کلسترول ، ضداسپاسم و ضد نفخ

                                

آنتوم به مخلوط  شوید ، کاسنی ، شاهتره و لیمو عمانی گفته میشود.

اسانس شوید دیلسان  ولیپو هرب به آمیخته شوید ، خرافه  ، شنبلیله وکنگر فرنگی گفته میشود.

کنگر فرنگی           Cynara scolymus  فراورده دارویی : تیشوک   Tichoke

آنتی اکسیدانت، مهار بیوسنتز کلسترول، کاهش کلسترول ،صفرا آور و مدر ،محافظت کبدی

عوارض جانبی: اختلالات گوارشی، حساسیت                 دوز درمانی:1 کپسول 3 بار در روز

                                               

گیاهان دارویی موثر بر قند خون

گزنه ،قره قات ،بابا آدم ،مریم گلی ،شنبلیله ،برگ شاه توت ،برگ گردو  و غلاف لوبیا

گزنه      Urtica dioica

کاهش قند خون  ، موثر در درمان هیپرتروفی پروستات ،موثر در رینیت و آرتریت

دوز درمانی: 5گرم از برگ سه بار در روز

 

قره قات       Vaccinium arctostaphylos

مصرف این گیاه سبب کاهش جذب گلوکز وکاهش جذب نئوگاوکوژنز (تبدیل مواد غیر قندی به قندی) میشود.

تسهیل ورود گلوکز را به درون سلول ها باعث میشود.کاهش قندخون ،فشارخون و پلاکت ها را سبب میشود.

                                                   

عوارض جانبی:

اختلالات پوستی، گوارشی، عصبی    دوز درمانی:  روزانه 4 لیوان از دم کرده 2%

مریم گلی  Salvia officinalis

کاهش جذب گلوکز ،افزایش آزاد شدن انسولین و کاهش قند خون را ایجاد می کند.

گلیکوگل:  مخلوط مریم گلی، شنبلیله میباشد.

                                    

شنبلیله   Trigonella foenum-graecum

کاهش هضم و جذب قندها   ،افزایش اثر و آزاد شدن انسولین ،کاهش قند خون ،کاهش کلسترول و تری گلیسرید

و افزایش ترشح شیررا سبب میگردد.                    دوز درمانی: روزانه 2 لیوان از دم کرده 2%

غلاف لوبیاPhasaeolous vulgaris

حاوی موادی مانند:

فازول، فازولین، آرژنین و اسپاراژین

کاهش قند خون  ، مدر ،اثر موضعی مفید در اگزما            دوز درمانی  : روزانه سه فنجان از جوشانده 3%

 

                                                                   غلاف لوبیا                                                                

بولاغ اوتی  (علف چشمه)   Nasturtium officinale

کاهنده قند خون ،در مصرف موضعی اثر جلوگیری از ریزش مو، کک و مک و درماتوز

عوارض: تحریک مخاط مجاری اداری              دوز درمانی :روزانه سه فنجان از دم کرده 3-4%

 

علف چشمه

..................................................................................................................................

               دو قدم مانده به خندیدن برگ                    یک نفس مانده به ذوق گل سرخ
             چشم در چشم بهاری دیگر....                     تحفه ای یافت نکردم که کنم هدیه تان
                                       یک سبد عاطفه دارم  همه ارزانی تان!

.... به آرام بخشی میدازولام   ....... به لذت پروبوفول   ......به گران بهایی فنی تویین    ...به هیجان VF همراه باCRPهای

موفق داشته باشید.

سمپلر وجود تان بارانی گلوکز زندگیتان High  سانتریفیوژ زندگیتان چر خان    پیشامد های بدتان  Negative

Pt   دشمنتون لخته   الایزای دلتون رنگی غم و مشکلتان لیز    روپوش روح تان همیشه سفید.

---

نوشته شده در تاریخ شنبه بیست و یکم اسفند ۱۳۹۵ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

گازهای سمی و آلاینده ها، مولد باران و برف اسیدی

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شناسی

طبیب درد بی درمان کدامست  ؟؟                                                        رفیق راه بی پایان کدامست ؟؟

گازهای آلوده موجود در هوا

 دی‌ اکسید نیتروژن، دی‌ اکسید گوگرد و مونوکسیدکربن از جمله گاز‌های بسیار خطرناکی هستند که افزایش آنها بر روی پوست، مو، چشم و ریه اثرات بسیار مخربی دارد.

یک عامل مهم دیگر آلودگى هوا در اغلب شهرهاى بزرگ گاز ازن در سطح زمین است. ازن در سطح زمین هنگامی تشکیل میشود که گازهاى آلاینده حاصل از اتومبیلها و سایر وسائلى که سوخت مصرف مىکنند با نور خورشید واکنش می کند؛ در نتیجه گاز ازنی به وجود میآید که براى انسان سمى است.این گاز در شرایط ساکن بودن هوا، درخشندگى نور خورشید و آب وهوای گرم بیشتر به وجود میآید. این ازن در سطح زمین را نبایدبا ازن خوب که کیلومترها بالاتر در قسمت فوقانى جو زمین قرار دارد و اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید را جذب میکند اشتباه گرفت.

                       

اگزوز اتومبیل در شهرها آلایندههای متعددى را از خود خارج میکند از جمله مونوکسیدکربن، دی اکسید نیتروژن، دىاکسید گوگرد، ذرات معلق از جمله ذرات کوچکتر ١٠ میکرومتر،بنزن، فرمالدئید، هیدروکربنهای چندحلقهای.

اوزن که جزء اصلی مه دود است، گازی است که از ترکیب اکسید نیتروژن و هیدروکربنها در حضور نور آفتاب بوجود میآید. در اتمسفر ، ازن بطور طبیعی به صورت لایهای که ما را از اشعه ماورای بنفش محافظت میکند، وجود دارد.

ولی زمانی که در سطح زمین تولید شود، کشنده است.

اوزن از کجا میآید؟

تومبیلها ، کامیونها و ... ، یکی از اصلی ترین منابع اوزن هستند.

در سال ١٩٨٦ ، مقدار حیرت انگیز ٥.٦ میلیون تن هیدروکربنهای مختلف و ٥.٨ میلیون تن اکسیدهای نیتروژن توسط خودروهای موتوری وارد هوا شدند. نیروگاهها ، کارخانه های شیمیایی و پالایشگاههای نفت نیز سهم بزرگی در همین مساله دارند و نیمی از انتشار هیدروکربنها و نیتروژن در کشور آمریکا مربوط به آنهاست.

خطر مه دودصدمات ریوی ناشی از هوای آلوده به اوزون ، خطری است که هر ٣ نفر از ٥ نفر با آن روبرو هستند. اکثر مردم نمیدانند که مه دود به غیر از انسانبه سایر موجودات زنده هم آسیب میرساند. مه دود ازنی ، مسئول صدمات زیاد به درختان کاج و نابودی محصولات کشاورزی در بسیاری از مناطق کشاورزی است.

تهدید اکوسیستمها

کشورهای پیشرفته بیش از هفتاد هزار ماده شیمیایی مختلف تولید میکنند که بیشتر آنها بطور کامل از نظر ایمنی آزمایش نشدهاند. استفاده نامحتاطانه از این مواد ، مواد غذایی و آب و هوای ما را آلوده کرده ، اکوسیستمهایی را که ما به آنها متکی هستیم، شدیدا" تهدید می کند.

راهیابی مواد شیمیایی به محیط زیست

مواد شیمیایی به بخش جدا نشدنی از زندگی روزانه ما تبدیل گشتهاند. ما از وسایل رفاهی مانند پلاستیکها ، پودرهای رختشویی و آروزولها که از مواد شیمیایی ساخته شدهاند، استفاده میکنیم. ولی اغلب از هزینه پنهانی که ناشی از آنهاست بیخبریم. نهایتا آنها از طریق محلهای دفن زباله ، زهکشیها و فاضلابها به آب و یا زمین راه پیدا می کنند.

 مواد سمی در پلاستیکها

اگر چه مصرف کنندگان به ندرت محصولات پلاستیکی را که روزانه ساخته میشود و بسته بندی که در آن خرید می کنند، به مساله آلودگی سمی ربط میدهند، باید دانست که اکثر مواد شیمیایی که در تولید و ساخت پلاستیکها مورد استفاده قرار میگیرند، بسیار سمی هستند. برحسب درجه بندی EPA باید دانست که از ٢٠ ماده شیمیایی که تهیه آنها موجب تولید بیشترین مقدار کل مواد زاید خطرناک میشود، پنج ماده شیمیایی از شش مورد اولی ، موادی هستند که بطور مستمر در صنایع پلاستیکسازی مورد استفاده قرار میگیرند.

آلودگی هوا و باران اسیدی

باران اسیدی چیست؟

یکی از آثار و نتایج آلودگی هوا باران اسیدی است. در دو دهه اخیر و در برخی نواحی صنعتی و بر اثر فعالیتهای کارخانه ها میزان دی اکسید گوگرد و دی اکسید ازت در هوا افزایش یافته است. این دو ماده در اتمسفر با اکسیژن و بخار آب واکنش شیمیایی ایجاد میکند و به صورت اسید نیتریک و اسید سولفوریک در میآید. این ذرات اسیدی مسافتهای طولانی را بوسیله باد طی میکنند و به صورت باران اسیدی بر سطح زمین فرو میریزند. چنین بارشهایی ممکن است به صورت برف یا باران یا مه نیز در بیاید.

                

باران اسیدی وپیامدهای آن

باران اسیدی باعث از بین رفتن بناها و آثار تاریخی بخصوص در ساختمانهایی که از سنگ مرمر یا آهک ساخته شده باشند، میشود.

باران اسیدی میزان حاصلخیزی خاک را کاهش میدهد و حتی ممکن است مواد سمی را وارد خاکها کند .

باران اسیدی موجب نابودی درختان و کاهش مقاومت آنها بخصوص در برابر سرما میشود.

 

باران هنگامی اسیدی است که میزان PH آب آن کمتر از 5،6 باشد. این مقدار PH بیانگر تعادل شیمیایی بوجود آمده میان دی‌اکسید کربن و حالت محلول آن یعنی بی‌کربنات (HCO₃) در آب خالص است. باران اسیدی دارای نتایج زیانبار اکولوژیکی می‌باشد و وجود اسید در هوا نیز بر روی سلامتی انسان اثر مستقیم دارد. همچنین بر روی پوشش گیاهی تأثیرات نامطلوبی می‌گذارد.

در چند دهه اخیر میزان اسیدیته آب باران ، در بسیاری از نقاط کره زمین افزایش یافته و به همین خاطر اصطلاح باران اسیدی رایج شده است. برای شناخت این پدیده سوالات زیادی مطرح گردیده است که به عنوان مثال می‌توان به این موارد اشاره کرد: چه عناصری باعث تغییر طبیعی باران می‌شوند؟ منشأ این عناصر چیست؟ این پدیده در کجا رخ می‌دهد؟

معمولا نزولات جوی به علت حل شدن دی‌اکسید کربن هوا در آن و تشکیل اسید کربنیک بطور ملایم اسیدی هستند و PH باران طبیعی آلوده نشده حدود 5.6 می‌باشد. پس نزولاتی که به مقدار ملاحظه‌ای قدرت اسیدی بیشتری داشته باشند و PH آنها کمتر از 5 باشد، باران اسیدی تلقی می‌شوند.

 

آزمایشات مراکز مختلف دانشگاهی در تهران نشان داده‌اند که برف پایتخت حاوی ترکیبات اسیدی و حتی سولفوری بوده که علاوه بر آسیب‌هایی که می‌تواند به پوست و موی تهرانی‌ها بزند، اقلیم خاکی، آبی و هوایی تهران را هم در دراز مدت تهدید می‌کند.

                                          

در آزمایشات یک گروه ژاپنی چندین گونه یونی شامل سولفات، آرسنیک، مولیبدن، آنتیموان، تالیوم و باریوم از ذوب کردن برفها به دست آمده که نشان میدهد برف آلوده این روزها دیگر چندان بی پشتوانه علمی نیست. در ایران هم چند تیم پژوهشی مختلف از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران تحقیقاتی را روی برف های قدیمی بعضی از نقاط رشته کوه البرز انجام داده‌اند که نشان میدهد تهران هم استعداد بارش برف آلوده را دارد.

اگر برف در شرایطی ببارد که هوا گرم شده و ذرات معلق به سطوح بالاتر جو بروند احتمال بارش برفی آلوده شدیدتر می‌شود. در تهران ما در شرایط جغرافیایی خاصی قرار داریم که هر گونه آلودگی را چند برابر کرده و تاثیرگذاری آن را روی نزولات آسمانی افزایش می‌دهد.

                                     

ریزگرد haze    دیدهای است که از ترکیب ذرات ریز گرد و غبار با آلاینده های شهری به وجود میآید و این ترکیب برای بیماران تنفسی بسیار مضر است.

در ایران منشاء اصلی این پدیده کویرها و باتلاقهای در حال خشک شدن عراق است. سه کشور ایران، عراق و عربستان به صورت مشترک هزینه های مالچ پاشی این اراضی را تأمین و تمام اراضی در فصل خاصی از سال مالچ پاشی میشد. مالچ ماده چسبنده گرفته شده از مواد نفتی است که برای تثبت شنهای روان در اراضی بیابانی استفاده میشود. به علت بروز برخی مشکلات و تغییر رویه دولتها در این ارتباط، این اقدام صورت نگرفت و پدیده ریزگرد به صورت گسترده بخشهایی از کشور مارا مورد هجوم قرار داد.

آلودگی هوا چه علائمى در فرد ایجاد میکند؟

آلودگی هوا میتواند باعث تحریک چشم و گلو و ریه ها شود. سوزش چشم سرفه و احساس سنگینى در سینه در هنگام قرار گرفتن در معرض آلودگى شدید شایع است.

افراد مختلف واکنشهای متفاوتى به آلودگى هوا نشان میدهند.برخى ممکن است از احساس سنگینى در قفسه سینه و سرفه شدیداً ناراحت باشند و برخى دیگر ممکن است هیچ واکنشى نشان ندهند و متوجه آلودگى هوا نباشند.

با توجه به اینکه ورزش و فعالیت جسمى نیاز به تنفس سریعتر و عمیقتر دارد، ممکن است باعث تشدید علائم فوق شود. بیمارانى که مبتلا به بیمارى قلبى مانند آنژین صدری، بیمارى هاى ریوى مانند آسم یا آمفیزم هستند، معمولاً حساسیت بیشترى به آلودگى هوا دارند و زود تر از دیگران متوجه آن می شوند.

                                    

تاثیر آلودگى هوا بر سلامتی

خوشبختانه در اغلب افراد سالم با برطرف شدن آلودگى هوا علائم ناشى از آن هم برطرف میشود. اما برخى افراد حساسیت بیشترى به اثرات آلودگى هوا نشان دهند.

ریه هاى کودکان ممکن است با میزان کمتر آلودگى هوا احساس ناراحتى کنند. کودکان در مناطق داراى هواى آلوده بیشتر دچار برونشیت و گوش درد مى شوند.

مبتلایان به بیمارى قلبى یا ریوى با شدت بیشترى به هواى آلوده واکنش نشان میدهند.این افراد در طول دوره آلودگى شدید هوا باید فعالیتهاى خود را در بیرون خانه محدود کنند و مراقبتهاى پزشکى بیشترى را خواستار شوند.

به غیر از مرگ و میرهاى ناشى از آلودگى بسیار شدید هوا در کوتاه مدت، هر روز بیشتر و بیشتر مشخص میشود که آلودگى هوا به مقدار کم در درازمدت میتواند اثرات زیان آوری بر روی انسانها داشته باشد.

هر ساله با آغاز سرد شدن هوا، افزایش آلودگی به خصوص در شهرهای بزرگ به موضوعی مهم تبدیل می‌شود. عوارض ناشی از افزایش آلاینده ها بر سلامت مردم، اهمیت توجه به این مشکل را بیشتر می‌کند.

آلودگی هوا روی بافت‌های بدن، دستگاه تنفسی و قلب و عروق تاثیر فراوانی دارد.

همچنین مطالعه اخیر محققان علوم پزشکی نشان می‌دهد؛ افراد جوانی که در مناطق آلوده به دود زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای گوارشی قرار دارند.

اکسیدهای نیتروژن چیست ؟

شامل منو اکسید نیتروژن (NO) ، دی اکسید نیتروژن NO2  ، نیترو اکسید (N2O) نیتروژن سیسکواکسید (N2O3) ، نیتروژن تترااکسید (N2O4) و نیتروژن پنتواکسید (N2O5) هستند

از بین 7 اکسید مختلف ازت، آنچه در آلودگی هوا اهمیت دارد NO و NO2 ا ز نظر سلامت انسان و N2O به عنوان گاز گلخانه در گرمایش زمین می باشند.

 NO گازیست بی رنگ و بی بو در حالیکه NO2 گازیست قرمز متمایل به نارنجی نزدیک به قهوه ای دارای نقطه جوش 21/2 درجه سلسیوس و فشار جزئی کم که آن را در حالت گازی نگه می دارد. این گاز خورنده اکسیدان قوی و از نظر فیزیولوژیکی محرک مجاری تنفسی و سمی است، سمیت آن چندین برابر NO می باشد.

                                   

اثرات

افزایش مت هموگلوبین میزان مت هموگلوبین در خون بطور طبیعی بی ن صفر تا 8 درصد هموگلوبین است وقتی در اثر تماس در محیط آلوده غلظت آن در خون به 10 تا 15 درصد هموگلوبین برسد (این غلظت در هوای آزاد بدست نمی آید ) علائمی مانند تنگی نفس که به نارسایی اکسیژن و یا هیپوکسی با افزایش متهموگلوبین منجر می شود.البته غلظت بالاتر که منجر به سیانوز و مرگ در حیوانات بوده، مشاهده شده است.

اثرات مجاری تنفسی

تغییرات در فعالیت ریه ها تماس با غلظت تا 50 پی پی ام درکوتاه مدت یا غلظت های کم در مدت طولانی تر با افزایش تعداد تنفس و کاهش ظرفیت ریه ها همراه بوده است.

دی اکسید نیتروژن گازی است مرئی با رنگ قهوه ای مایل به زرد یا قهوه ای مایل به قرمز که طی فرایندهای پیچیده اتمسفر به ذرات معلق نیترات (NO3) تبدیل می شود. و همچون اکسید نیتریک یکی ازآلاینده های اصلی مه دود است. این گاز در شهرها به علت فعالیتهای انسانی ازغلظت بالایی برخوردار است.

                       

اکسیدهای ازت به دو طریق مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت انسان اثر می گذارند . اثر مستقیم آنها بستگی به نوع و ترکیب اکسیددارد زیرا NO2 نزدیک به چهار برابر بیشتر از NO سمی است و در غلظت های مساوی با CO از آن زیان آورتر است . اثرات ثابت شده NO2 بر روی انسانهاکاملا به اثر تنفسی محدود نمی شود بلکه باعث پیامدهائی نظیر اختلال در بویائی ،بیحالی ، خستگی ، ناراحتی های حفره بینی ، اشکالات تنفسی ، تحریک گلو ،چشم ، ناراحتی های اعصاب ، گشادی مردمک چشم ، افزایش

برونشیت حاد و تولیدنیتروزامین در بدن میگردد.

اکسید نیتروژن مخاط برونش ها را تحریک می کند و بدین وسیله سبب افزایش عفونت های تنفسی در کودکان و افزایش شکایاتتنفسی مثل سرفه و خلط در بزرگسالان می شود. بیماران مبتلا به آسم به اثرات ناشی از این گاز به شدت حساس

هستند.

                               

گازSo2

گاز بی رنگ فوق العاده محرک سمی و غیر قابل اشتعال است

دی اکسید گوگرد معمولا در مکانهای که سوخت های فسیلی مصرف میشود به عنوان آلودگی هوا وجود دارد این گاز بروی مخاط به سهولت حل میشود قسمت فوقانی دستگاه تنفسی عمدتا محل اثر این گاز ها میباشد اما در غلظت های بالا شبیه سایر گاز های محرک باعث اسیب مجاری تنفسی ادم ریوی و سوختگی قرنیه میشود مواجه شغلی با این گاز در صنایع فراوری نفت صنایع کاغذ مواد غذایی و تولید اسیدسولفوریک روی میدهد غلظت 3تا5 ملیون دی اکسید گوگرد در هوا به راحتی قابل تشخیص است

در غلظت های پایین ایجاد اشک ریزش عطسه و سرفه میشود

مسمومیت شدید نادر است زیرا به علت تحریک کنند گی بالا افرادی که در معرض آن قرار گیرند ناگزیر به دور شدن هستند چنانچه فرار مشکل باشد فرد دچار اختلال شدید تنفسی شده و جان میسپارد

دی اکسید گوگرد خود یکی از عوامل اصلی تشکیل دهنده ی باران های اسیدی است و در بدن مسمومیت ایجاد می کند. یونانیان قدیم در حدود 1000 سال پیش از میلاد مسیح برای ضدعفونی کردن خانه های خود از دی اکسید گوگرد حاصل از سوختن گوگرد جامد استفاده می کردند. غلظت زیاد این ماده در هوای شهرهای بزرگ که ناشی از سوخت خودروها ست نه تنها در تغذیه ی گیاهان ایجاد مشکل می کند بلکه باعث سوختگی گیاهان و مسمومیت در گیاهان نیز می شود.بنابراین اثراتسمی آن (به خصوص در گیاهان) به مراتب بیشتر از دی اکسید نیتروژن است همچنین از محرک ترین مواد در تحریک سلول های مجاری تنفسی است.

 

دی اکسید گوگرد هم منشا طبیعی دارد و هم حاصل فعالیت های انسانی است افزایش مصرف سوخت میزان آن بالا می رود. به طوری که درزمستان ها در کانون های شهری حتی به پنج دهم تا شش دهم میلی گرم در هر متر کعب از هوا می رسد. معمولا 70 درصد از دی اکسید گوگرد موجود در هوا بر اثر سوخت زغال در کارخانه های مولد برق تولید می شود. این کارخانه ها در هر سال 100 میلیون تن از این گاز را وارد هوا می کنند.

                                     

آتشفشان ها نیز منبع مهمی در تولید دی اکسید گوگرد به شمار می آیند به طوری که در اثر فعالیت های آتشفشانی سالانه در

حدود 2 میلیون تن از این گاز وارد اتمسفر می شود. این گاز توسط مو تورهای دیزلی و نیروگاه ها تولید می گردد.

دی اکسید گوگرد همراه دود عامل مرگ و میر بالا در موارد حاد آلودگی هوا، در شهرهای بزرگ و صنعت جهان است. اثر عمده این آلاینده ها بر ریه هاست. بدین ترتیب که راه های هوایی را تنگ می کند و تنفس را مشکل می سازد و یا تولید اسید به بافت های

بینی، حلق حنجره و ریه آسیب می رساند. این عارضه در بیماران آسمی و کودکان آشکار تر است.

تاثیر دی اکسید گوگرد بر سلامت

دی اکسید گوگرد گازی محرک است که توسط مجاری بینی گرفته میشود. سطوح فعالیت متوسط که منجر به تنفس دهانی میشود (مانند پیاده روی تند) موجب میشود که دی اکسید گوگرد اثرات خود بر سلامتی را نشان دهد.

گروههای در معرض خطر

 کسانی که آسم دارند و فعالیتهای خارج از منزل دارند بیشتر از دیگران اثرات SO2 را تجربه میکنند. در یک تماس کوتاه، اثر عمده SO2 تنگی مجاری تنفسی مثل تنگی برونش ها خواهد بود. این موضوع منجر به خس خس کردن هنگام تنفس، کوتاهی تنفس و فشردگی در قفسه سینه میشود. علائم با افزایش میزان SO2 و یا میزان تنفس افزایش می یابد.

وقتی که تماس با SO2 قطع مینشود عملکرد ریه ظرف یک ساعت به صورت نرمال باز میگردد. در سطوح بالای SO2، ممکن است فشردگی قفسه سینه خس‌خس و کوتاه تنفس برای کسانی که آسم هم ندارند اتفاق بیفتد. تماسهای بلند مدت با

دی اکسیدگوگرد می‌تواند بیماری‌های تنفسی را موجب شود، مکانیسم‌های دفاعی ریه را کاهش داده و بیماری های قلب را تشدید نماید.

دی اکسید گوگرد گازی است بی رنگ و غیر قابل انفجار که بویی خفه کننده دارد و تقریبا دو برابر هوا وزن دارد و یکی از آلاینده های هوا محسوب می شود و همچنین تخمین زده می شود که به طور متوسط 2 تا 4 روز در هوا باقی بماند. بیش از 80 درصد اکسید های گوگرد به دست بشر در جریان احتراق سوخت های فسیلی از منابع ثابت آلوده کننده، تولید می شود. از این مقدار سهم نیروگاه های تولید برق 85 درصد و سهم خودروها تنها 2 درصد است. پالایش گاه های نفت، صنایع مس، کاغذ سازی و کارخانه های سیمان نیز از جمله منابع غیر احتراق تولید اکسید های گوگرد به شمار می روند.

                                  

یماری ابولا چیست و از کجا آمده?

یماری ابولا چیست و از کجا آمده?

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی و سم شناسی

بنام او که تنها با نام و یادش نهال اندیشه و احساسمان همواره جاودانه میماند.

                                            

بیماری ابولا(Ebola) یک بیماری ویروسی است که از سوی ویروس ابولا ایجاد می شود.

بیماری ویروسی ابولا یا تب هموراژیک ابولا  بیماری انسانی است که از ویروس ابولا ناشی میشوداین بیماری از یکی از رودخانه‌های کشور زئیر، که امروزه جمهوری دموکراتیک کنگو نام دارد، گرفته شده است این بیماری برای اولین بار سال 1976 در کشور کنگو دیده شد.بین ژوئن تا نوامبر آن سال ۲۸۴  نفر به این بیماری مبتلا شدند که در نهایت ، ۱۵۱ نفر، جان خود را از دست دادند.طی سالهای بعد، این ویروس به دیگر کشورهای آفریقایی هم گسترش یافته و هرچند سال یکبار تعدادی کشته و قربانی برجا می گذارد.البته فقط آفریقا درگیر نشده و بیماری پای خود را از آفریقا نیز بیرون گذاشته است. 

ویروس ابولا  گاه به گاه به طور مرگباری در میان انسانها و میمونها در آفریقا شایع میشود. این ویروس با ایجاد تب شدید و خونریزی بیمار را از پا درمی آورد و خیلی سریع گسترش مییابد.
نشانه‌ های این بیماری معمولاً دو روز تا سه هفته بعد از تماس با ویروس و به صورت تب، گلودرد، دردهای ماهیچه ای و سردرد ظاهر میشوند. معمولاً حالت تهوع، استفراغ و اسهال و همچنین کاهش عملکرد کبد و کلیه ها به دنبال این موارد میآیند. در این زمان، مبتلایان دچار خونریزی میشوند.

نام ویروس این بیماری از یکی از رودخانه های کشور زئیر، که امروزه جمهوری دموکراتیک کنگو نام دارد، گرفته شده. این بیماری برای اولین بار در کشور کنگو دیده شد.

پژوهشگران بر این باورند که ویروس ابولا از طریق حیوانات به انسان سرایت میکند و معمولا در بدن جانوری زندگی میکند که در قاره آفریقا سکونت دارد.
اکثر افرادی که ابتلای آنان به بیماری ابولا تاکنون تأیید شده اهل کشورهای آفریقایی بوده اند.تب خونریزی دهنده ابولا معمولا به صورت شیوع ناگهانی بروز میکند و شیوع آن هم از یک بیمارستان یا درمانگاه آغاز میشود.

 به دلیل خاصیت سرایت بالای این بیماری پرسنل بهداشتی ناگزیر از رعایت شدید و دقیق اصول بهداشتی برای پیگیری از انتشار بیماری و ابتلای خود هستند. آنها برای پوشش کامل بدن از لباس، دستکش و پوتینهایی استفاده میکنند که پس از استفاده باید نابود شود.

 

با وجودی که تعدادی از روستاهای استان کاسای در قرنطینه به سر میبرند، اما سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده فعلا نیازی به اعمال محدودیت در روابط تجاری و سفر به کنگو وجود ندارد.
کارشناسان محلی دائما در حال فرستادن پیامهایی از طریق رادیو و تلویزیون هستند که به مردم آموزش میدهد چگونه از آلوده شدن به این ویروس پیشگیری کنند.
این خطر به ویژه در مراسم تدفین قربانیان ابولا و با تماس نزدیک افراد با جسد قربانیان وجود دارد.

 

نخستین مورد ابتلا:                                       

در سال 1976 محفظه ای آبی رنگ حاوی نمونه های خون یک راهبه ی بلژیکی با نامه ای از یک پزشک در کینشاسا به شهر آنتورپ بلژیک فرستاده شد. پژوهشگران در بلژیک در بررسی این نمونه های خون با ویروسی با ساختار کر مانند رو به رو شدند که

تا آن زمان مشابهی نداشت .

پس از آن با سفر   به قلب منطقه ای که این   ویروس در آنجا شایع شده بود دریافتند که خون –استفراغ و اسهال بیماران اصلی ترین منشا انتقال ویروس است و روش هایی همچون محدود کردن بیماران و شناسایی افرادی که با آنها در تماس بودند برای جلوگیری از گسترش بیماری تعریف شدند.   

                                                  

عامل این بیماری و راه تشخیص آن:

 این ویروس  از طریق تماس با خون یا مایعات بدن حیوان آلوده منتقل میشود (که معمولا شامل میمون ها و یا خفاش های میوه خوار هستند).انتقال بیماری از طریق هوا هنوز در محیط طبیعی به ثبت نرسیده است. دانشمندان  بر این باورند که خفاش های میوه خوار بدون این که به این بیماری مبتلا شوند میتوانند ویروس آن را با خود حمل کنند و انتقال دهند .هنگامی که انسانی به این ویروس آلوده شود میتواند باعث انتقال این بیماری میان انسان های دیگر گردد. بازماندگان مذکر تقریبا تا 2 ماه این بیماری را از طریق منی انتقال میدهند. برای تشخیص این  بیماری معمولا ابتدا بیماری های دیگر با نشانه های مشابه همچون مالاریا – وبا و دیگر انواع تب های هموراژیک ویروسی از دایره ی تشخیص مستثنی و حذف میشوند .

                                 

 پزشکان برای تشخیص بیماری نمونه های خونی را برای یافتن پادتن ها و  آر ان ای ویروس و یا خود آن آزمایش می کنند. 

اما اگر پزشک به این بیماری مشکوک شود، باید فورا از بیمار آزمایش خون به عمل آورد. اگر بیمار اسهال خونی نیز داشته باشد، مدفوع او هم مورد آزمایش قرار میگیرد.
برای درمان این بیماری هیچ درمان مشخصی وجود ندارد. در حال حاضر اکثر درمانهایی که به بیماران داده میشود، درمانهای تقویتی هستند.
این درمانها شامل کمک به حفظ فشار خون بیمار، حفظ مایعات بدن و نیز کمک به تنفس بیمار هستند.

پیشگیری:

پیشگیری از این بیماری با کاهش گسترش آن از طریق میمون ها و خوک های آلوده به انسان صورت میگیرد. این کار را میتوان با بررسی و معاینه ی حیوانات برای یافتن موارد آلودگی انجام داد و در صورت شناسایی آنها را کشت و جسد شان را نابود کرد. پختن گوشت به اندازه ی مناسب و پوشیدن لباس های محافظتی هنگام تماس با گوشت نیز میتواند کمک کننده باشد و همچنین هنگام حضور در اطراف شخص مبتلا به این بیماری میتوان لباس های محافظتی پوشید و بعد دست ها را شست .نمونه ی مایعات و بافت های بدن افراد مبتلا به این بیماری بایستی با احتیاط ویژه حمل شود.                                                 

نتایج اولیه ی واکسن ابولا که در اداره ی بهداشت عمومی کانادا کار ساخت آنرا بر عهده دارد نشان میدهد این واکسن مصونیت 100 درصدی ایجاد کرده است .این واکسن حاوی بخش کوچکی از ویروس ابولا و یک ویروس بی خطر  دیگر است و تماس سیستم ایمنی با این ترکیب سبب میشود این سیستم راه مقابله با ویروس ابولا را یاد بگیرد. آزمایش این واکسن در کینه انجام شد و هر از گاهی فرد مبتلا –اعضای خانواده-دوستان و همسایگان واکسینه میشدند تا یک حلقه پیشگیری در اطراف بیمار تشکیل شود .بین ما های آوریل تا ژانویه امسال حدود 100فرد مبتلا واکسینه شدند .2014نفر که در تماس نزدیک با مبتلایان بودند بلافاصله یا با فاصله ی 3 هفته واکسینه شدند .هیچکدام از این افراد به ابولا مبتلا نشدند.

چند سال پیش در شیوع ابولا در کیکویت، پزشکان راه جدیدی را برای درمان بیماران امتحان کردند.
آنها به 8 نفر از بیماران، خون افرادی را که به ابولا مبتلا شده و از آن جان سالم بهدربرده بودند، تزریق کردند. نتیجه رضایت بخش بود. 7نفر ازبیماران زنده ماندند هر چند این نتیجه امیدوار کننده است اما چون پژوهش مذکور فقط روی 8 نفر انجام شد، نمیتوان آن را برای درمان همه بیماران تعمیم داد!

                                 

                                

نشانه ها :

علایم این بیماری شامل تب – اسهال شدید و استفراغ میباشد .بیمار ممکن است دچار خونریزی شود. اولین و مهم ترین علامت ابولا همان تب بالای 38.6 درجه میباشد که متعاقب آن فرد مبتلا به سردرد شدید- اسهال- تهوع- درد شکم به خصوص در ناحیه ی معده- بی اشتهایی میشود و در موارد شدید و پیشرفته ی آن مبتلا به خونریزی گوارشی و پوستی میگردد.

 

درمان :

 هیچ درمانب تا کنون برای بیماری ویرسی ابولا وجود ندارد. مراقبت های این بیماری شامل حفظ وضعیت طبیعی بدن – جلوگیری تامین مایعات بدن – مقابله با کم آبی – مصرف دارو های ضد انعقاد خون در اوایل عفونت و جلوگیری از خونریزی –کلینیک درد  استفاده از آنتی بیوتیک و دارو ی ضد قارچ و کنترل سطح اکسیژن بدن و درمان عفونت های ثانویه است. زدمپ به همراه تی کی ام-ابولا یکی از دو داروی در حال بررسی برای مقابله با ویروس ابولا از سوی سازمان غذا و دارو ی آمریکا میباشد. در عین حال این دارو هنوز مراحل آزمایش انسانی را نگذارنده است.  

 

مراقبت های ویژه:

مراقبت ها ویژه اغلب در کشور های توسعه یافته استفاده میشود .این ممکن است شامل کنترل حجم خون و کنترل تعادل الکترولیتها (نمک)و همچنین درمان هرگونه عفونت های باکتریایی که ممکن است توسعه یابند باشد .دیالیز ممکن است برای نارسایی کلیه نیاز باشد و اکسیژن رسانی خارج غشاء و فرآیند های خارج غشائی ممکن است برای اختلال در عملکرد ریه استفاده شود. 

 پشتیبانی استاندارد

در حال حاضر درمان خاصی برای ابولا تایید نشده است. مراقبتهای اولیه با درمان علائم بیماری و درمان آب رسانی بقا را بهبود میبخشد. آب رسانی از طریق دهان یا مسیر درون وریدی ممکن است. این اقدامات ممکن است شامل مدیریت درد، تهوع، تب و اضطراب باشد. محصولات خون مانند سلولهای قرمز خون بسته بندی شده، پلاکت یا پلاسمای منجمد تازه نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. سعی شده است که دیگر تنظیم کنندهای انعقاد شامل هاری باشند؛ در تلاش برای جلوگیری از انتشار انعقاد درون عروقی و فاکتورهای انعقادی برای کاهش خونریزی. داروهای آنتی مالاریا و آنتی بیوتیک اغلب قبل از تشخیص قطعی استفاده میشوند هرچند هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این داروها به درمان کمک میکنند. تعدادی از درمانهای تجربی درحال مطالعه است. اگر مراقبت از بیمار در بیمارستان امکانپذیر نیست، سازمان بهداشت جهانی دارای دستورالعملهای برای مراقبت در خانه است که نسبتاً موفق بوده است. در این مواقع استفاده از حوله خیس شده در محلول ضدعفونی کننده و اعمال کردن محلول ضدعفونی کننده روی لکه ها هنگام رفت ‌و آمد مردم یا بدنهای آلوده توصیه میشود. همچنین شستن دستها با محلول ضدعفونی کننده و پوشاندن دهان و بینی با پارچه توصیه میشود.

 

...............................................................................

انسان های بزرگ اراده می کنند وانسان های کوچک آرزو.......

انسان ها به نسبت ظرفیتی که برای کسب تجربه دارند، عاقل به شمار می آیند.

کسانی خوشبخت هستند که از تجربه دیگران استفاده می کنندو تجربه دیگران را دوبارهتجربه نمی کنند.

---

نوشته شده در تاریخ چهارشنبه بیست و هفتم بهمن ۱۳۹۵ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه

نظر بدهید

سیر و پیاز طبیب خانواده

دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران گروه فارماکولوژی

بنام خالقی که آغاز و انجام کارها به اراده اوست.               بنام آنکه در جان و روان است توانایی ده هر ناتوان است.

سیر از سبزی‌ هایی است که تاریخی بسیار کهن دارد. این گیاه حداقل 3 هزار سال در طب چین کاربرد داشته است.
پیاز نیز یکی از قدیمی ‌ترین گیاهان زراعی است که از هزاران سال قبل به عنوان طعم ‌دهنده غذاها و همچنین دارو از آن استفاده می ‌شود. ‏ترکیبات فعال گوگردی مانند آلیل‌ پروپیل دی ‌سولفید موجود در پیاز و اکسیدآلیل دی‌ سولفید موجود در سیر نقش اصلی را در کاهش قندخون دارند.
پیاز و سیر باعث افزایش میزان انسولین در خون می ‌شوند. هر چقدر مصرف این مواد بیشتر باشد، قند خون بیشتر کاهش می ‌یابد. مصرف قرص ‌های سیر به میزان 2400 میلی‌ گرم در روز به مدت 3 ماه، قند خون را مختصرا کاهش می ‌دهد. 

هرچند همه سیر را به عنوان چاشنی می شناسند، اما سیر یک گیاه دارویی است. زمانیکه درباره خواص و فواید سیر صحبت می کنیم، باید بوی کمی که این گیاه دارویی ایجاد می کند را هم در نظر بگیریم، هرچند که این بو برای دوستداران این گیاه دارویی نه تنها آزاردهنده نبوده، بلکه حتی ممکن است، دوست داشتنی هم باشد.

                       

Allium Sativum

این گیاه دارویی برای پیشگیری و درمان انواع مختلفی از بیماری ها استفاده می گردد(Garlic-health-benefits). دانه تازه سیر و یا قرص سیر به عنوان دارو مصرف می گردد. سیر برای درمان بیماری های مختلف مربوط به قلب و خون استفاده می گردد، این بیماری ها شامل فشار خون بالا، کلسترول خون بالا، بیماری قلبی کرونر، حمله قلبی و سخت شدن شریان ها (تصلب شریان) و دیابت استفاده می شود.                                                                                                                                        

 مردم سال هاست که از سیر به عنوان یک ماده درمانی استفاده می کنند. اینکار دلایل بسیار زیادی دارد. به خاطر وجود خواص آنتی ویروسی، ضد التهاب و ضد قارچی این گیاه، می توان از آن به عنوان یک درمان خانگی در سرماخوردگی و آنفلونزا استفاده کرد. به همین خاطر جای تعجب و شگفتی نیست که مطالعات و تحقیقات انجام شده نشان داده است که مکمل سیر می تواند از

سرماخوردگی جلوگیری کند. 

بعضی از افراد از سیر برای پیشگیری از سرطان کولون، سرطان معده، سرطان سینه، سرطان پروستات و سرطان ریه استفاده می نمایند. همچنین از سیر برای درمان سرطان پروستات و مثانه نیز استفاده می گردد. همچنین از سیر برای درمان پروستات بزرگ شده، ورم مفاصل، آرتروز، رینیت آلرژیک (تب یونجه)، اسهال مسافران، فشار خون بالا در اواخر بارداری، سرماخوردگی، پیشگیری و درمان عفونت های باکتریایی و قارچی استفاده می شود.                                                                                

سایر مصارف سیر شامل استفاده از آن برای درمان تب، سرفه، سردرد، شکم درد، احتقان سینوسی، نقرس، روماتیسم، هموروئید، آسم، برونشیت، تنگی نفس، فشار خون پایین، قند خون پایین، قند خون بالا و جای گزیدگی مار استفاده می شود. همچنین از سیر برای مبارزه با استرس و خستگی و حفظ سلامت کبد نیز استفاده می گردد.

بعضی از افراد از روغن بدست آمده از سیر برای درمان عفونت های قارچی، زگیل ها و میخ چه استفاده می نمایند. هرچند تحقیقات علمی نشان می دهد که سیر می تواند قادر به درمان عفونت های قارچی از قبیل پای ورزشکاران می باشد، اما کارایی روغن سیر برروی زگیل ها و میخ چه ثابت نشده است.

خواص و فواید درمانی ثابت شده سیر

در آغاز این مقاله  به بررسی باورهای مختلف راجع به سیر پرداختیم در ادامه به بررسی بیماری هایی که تاثیر سیر در آنها ثابت شده و بیماری هایی که ثابت شده سیر در آنها تاثیری ندارد می پردازیم..

 

بیماری هایی که سیر عموما در آنها موثر است:

    فشار خون بالا – بعضی تحقیقات نشان می دهند که سیر می تواند میزان فشار خون را بین 7 تا 8 درصد کاهش دهد.

    تصلب شریان – بنظر می رسد که سیر به کاهش تصلب شریان ها می تواند کمک نماید. حفظ سلامت قلب و عروق نیز نقش دارد.

سرطان ها – خوردن سیر می تواند فوایدی در رابطه با کاهش خطر ابتلا به سرطان کولون، راست روده و معده داشته باشد. با اینحال بنظر نمی رسد که مکمل های سیر دار و قرص های سیر همچین اثری داشته باشند. برای این منظور مصرف هفتگی 5/3 تا 29 گرم در هفته توصیه می شود.

    گزش کنه – مصرف بالای سیر بنظر می رسد که گزش کنه را کاهش می دهد.  عفونت قارچی – ژل های تهیه شده از سیر می توانند به بهبود عفونت های قارچی کمک نمایند.

                                               

بیماری هایی که سیر عموما در آنها بی تاثیر است:

    درمان هیلوباکتر – هرچند در نتایج آزمایشگاهی مصرف سیر باعث کاهش این باکتری شده بود، ولی در عمل چنین چیزی مشاهده نشد.

    کلسترول بالا – تحقیقات زیادی در رابطه با تاثیر سیر بر چربی خون، کلسترول خون و تری گلیسیرید انجام شده است، با اینحال نتایج در این مورد مختلف است.

    سرطان سینه – مصرف سیر بنظر نمی رسد خطر سرطان سینه را کاهش دهد.

    سرطان ریه – بنظر نمی رسد که سیر تاثیری برروی سرطان سینه داشته باشد.

 

حکمت سیر از دیدگاه قرآن کریم

در زبان عربی سیر را ثوم می نامند اما نام قرآنی آن فوم است. علامه یوسف علی و مولانا عبداللطیف و چندین مترجم دیگر فوم را سیر ترجمه کرده اند. بنابر نقل ابن مسعود تلفظ صحیح قرآنی «فومها» باید «ثومها» باشد. شواهد تاریخی نیز دلالت بر این دارد که آیه 61 سوره  بقره اشاره به سیر است .

" و اذ قلتم یا موسی لن نصبر علی طعام واحد فادع لنا ربک یخرج لنا ممّا تنبت الارض من بقلها و قثآئها وفومها و عدسها و بصلها قال اتستبدلون الّذی هو ادنی بالّذی هو خیر اهبطوا مصراً فانّ لکم ما سالتم و ضربت علیهم الذلّة والمسکنة و باءو بغضب من الله ذلک بانّهم کانوا یکفرون بایات الله و یقتلون النبیین بغیرالحق ذلک بما عصوا و کانوا یعتدون." (بقره/ 61.

و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. موسی گفت: آیا می خواهید آنچه را که برتر است به آنچه فروتر است بدل کنید؛ به شهری باز گردید که در آن جا هر چه خواهید به شما دهند. مقرر شد بر آنها خواری و بیچارگی و خشم خدا را بر خود هموار ساختند و این بدان سبب بود که به آیات خدا کافر شدند و پیامبران را به ناحق کشتند و نافرمانی کردند و تجاوز ورزیدند.

اهمییت سیر در نهج البلاغه

یکی از گیاهانی که در نهج ا البلاغه عنوان شده است "الثوم" است  که همان  "سیر" میباشد . در کتب بحارالانوار ، مستدرک الوسائل ، مکارم الاخلاق و الفردوس بهائورالخطاب از اما م علی (ع) نقل شده است که سیر:

درمان هفتاد بیماری است وبا آن درد های خود را درمان کنید.  کلوالثوم وتداووا به فان فیه شفاء من سبعین داء

و در جای دیگر فرموده اند : لا یصح اکل الثوم الا مطبوخا" یعنی خوردن سیر روا نیست مگر پخته باشد.

عوارض جانبی مصرف سیر:

مصرف سیر خوراکی برای عموم مردم مطمئن و ایمن می باشد. سیر می تواند باعث بوی بد دهان، احساس سوزش در دهان و یا معده، سوزش معده، بادشکم، تهوع و استفراغ، بوی بد بدن و اسهال شود. این عوارض جانبی عموما در مصرف سیر خام بیشتر می باشد. همچنین سیر می تواند خطر خونریزی را نیز افزایش دهد. آسم و سایر واکنش های آلرژیکی نیز در افرادیکه سیر مصرف می کنند ممکن می باشد.

زمانیکه سیر برروی پوست استفاده می گردد، عموما می تواند خطرناک باشد. سیر می تواند باعث آسیب دیدن پوست به شکل سوختگی شود.

مصرف سیر در باردرای زمانیکه در مقادیر درست مصرف شود، عموما بی خطر می باشد. واگر در مقادیر درمانی مصرف می شود پر خطر می باشد.

تداخلات دارویی در مصرف سیر

1-  ایزونیازید (داروی خط مقدم در درمان سل) و داروی موثر بر تب مالت

2-  داروهای موثر بر ایدز (HIV)

3-  داروهای پیشگیری از باردرای

4-  سیکلوسپورین

5-  داروهای ضد پلاکت و ضد انعقاد خون و وارفارین

6-  داروهایی که توسط کبد تغییر می یابند.

                        پیاز گیاهی با خواص دارویی بسیار زیاد

 

خواص داروئی :

پیاز از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است که در یک مقاله نمی توان گنجانید.  

     دانشمندان معتقدند که، مصرف پیاز خام برای رفع ناراحتی‌های حاصل از آشامیدن آب‌های مختلف در هنگام مسافرت وجلوگیری از ناراحتی‌های ناشی از هوای آلوده، مفید می‌باشد.                                              

پیاز خام، برای پوست، موهای سر، کلیه‌ها و مثانه مفید است. پیاز پخته، ملیّن (نرم کننده) است و برای کسانی که روده‌ی ضعیفی دارند، غذای مناسبی است. البته سرخ کردن پیاز با روغن، آن را سنگین می‌ نماید، مگر آنکه زیاد سرخ نشود و روغن کمی مصرف گردد. پیازنیز مانند سیر خاصیت ضدعفونی دارد و از تجمع پلاکت جلوگیری  کرده و در تجزیه ی فیبرین(لخته ی خون)موثراست .                                                                          

پیاز به علّت داشتن فسفر ، کارهای فکری را آسان می‌ کند.

برای افرادی که دچار بی‌ خوابی هستند، مفید است و در صورت مصرف زودتر خواب به سراغ آنها خواهد آمد.       

پیاز، برای کودکان کم ‌رشد و پیرمردان ضعیف مفید است.

برای جلوگیری از خون دماغ می ‌توانید چند قطره سرکه را روی پیاز رنده شده بریزید و آب آن را در بینی بچکانید، تا از خونریزی جلوگیری نماید.

پیاز لثه ها را تقویت می ‌کند و رنگ چهره را روشن می ‌سازد.

پیاز سرشار از ویتامینهای A و B و C می باشد ونیز دارای آهن،  فسفر ، پتاسیم ، سدیم ، گوگرد، ید،سلنیوم، سیلیس و قند است که به طور مستقیم جذب بدن می‌ شود

پیاز به علت داشتن گوگرد ضد عفونت خون است. وقتی گوگرد وارد خون و ریه ها گردد با عفونتهای مجاری تنفسی، مانند آسم ، برونشیت و گریپ و غیره مبارزه می ‌کند.

یک پزشک هندی به نام مِنون در پی تحقیقات دو ساله ی خود در دانشکده ی پزشکی، دانشگاه نیوکاسل انگلستان، اعلام نمود که: پیاز خام، پخته و یا سرخ کرده از تشکیل لخته ‌های خون در رگ ها جلوگیری نموده و مانع از بروز سکته ی قلبی و مغزی می ‌شود.    

پیازقادر است که کلسترول و چربی های خون را کاهش داده و از انعقاد خون داخل رگ ها جلوگیری نماید.

پیاز قادر است خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش دهد.

خوردن پیاز همراه با غذاهای چرب، مخصوصاً در مهمانی ‌ها یا مسافرت ها، سبب هضم چربی ها می شود.

در استعمال خارجی، پیاز پخته، تسکین دهنده ی سوختگی ها و بواسیر است.

مرهمی که از پیاز خام رنده شده درست می ‌کنند اگر به پایین شکم بگذارند، خروج ادرار را آسان میسازد و اگر بر روی پیشانی گذاشته شود سر دردهای شدید نیمه ی ‌سر و سر دردهای عصبی را آرام میکند.

تحریکی که در هنگام پوست کندن پیاز حاصل می ‌شود، دردهای شدید نیمه ی سر ( میگرن ) را بر طرف کرده و

زکام را که تازه شروع شده است از بین می ‌برد.

برگ‌ های سبز پیازچه که بیش تر هنگام بهار یافت می‌ شود، دارای مقدار زیادی ویتامینC است.

پیاز تقریبا تمام خواص سیر را در معالجه ی فشار خون، مرض ‌قند، درمان بیماری کرمک و غیره را دارد.

آب پیاز برای دندان‌ درد مفید است. برای تسکین درد باید آب پیاز را روی دندان ریخت و کمی نگاه داشت، این عمل را میتوان با پنبه انجام داد.

برای برطرف ساختن صدای داخل گوش میتوان پنیه ای را به پیاز آغشته کرد و در گوش قرار داد. به زودی صدای گوش شما برطرف می ‌شود.

 

خوردن پیاز خام در روز خستگی شما را برطرف می ‌نماید و اعصاب را تسکین می‌ بخشد.

برای معالجه ی ترک خوردگی دست، یک پیاز تازه را رنده کنید و آب آن را به مدت ۱۲ دقیقه روی دست خود بمالید. اگر هر روز دو بار این کار انجام شود، ترک ‌های دست شما بهبود خواهد یافت.

برای معالجه ی ورم و آماس بدن می ‌توان ۲عدد پیاز را رنده نمود و یک لیتر شیر که به جوش آمده است را داخل آن ریخت و پس از ۲۴ ساعت که دم کشیده و سرد شد، آن را صاف نمود و هر روز سه لیوان کوچک از آن را نوشید.

برای درمان نیش زنبور و مگس می ‌توانید یک پیاز تازه را رنده کنید و آب آن را به صورت پماد و مرهم روی محل نیش‌ زدگی بگذارید. پس از مدتی ورم کم شده و درد تسکین پیدا می ‌کند.

برای معالجه ی دمل نیز می توان از روش بالا سود جست.

پیاز به دلیل داشتن موادی از جمله پروستاگلاندین ها، رگ های خونی را گشاد می کند و موجب کم شدن فشار خون می شود.

پیاز دارای مخمر است که برای آسان نمودن هضم نشاسته مفید است. باید توجه داشت هضم پوست های نازکی که ورق پیاز را پوشانده خیلی دشوار است و باید هنگام مصرف آن را جدا نمود.

پیاز اشتها آور و کاهش ‌دهنده ی ناراحتیهای مربوط به نفخ شکم و غیره است.

پیاز برای پیش گیری از ابتلا به تصلب شرایین هم به کار می رود. سازمان بهداشت جهانی مصرف پیاز را برای درمان نارسایی های رگ های خونی سالمندان توصیه نموده است.

پیاز به واسطه ی داشتن انسولین گیاهی، موجب شفای بیماری دیابت می گردد، پس برای اشخاص مبتلا به بیماری قند مضر نیست.

پیاز دارای هورمون دیاستازی است که غدد اشک و آمیزشی و گوارشی را تقویت می ‌کند. این مواد در اثر حرارت از بین می ‌روند. بنابراین پیاز پخته در نیروی جنسی و هاضمه تأثیری ندارد و اشک ‌آور هم نیست.

بو کردن آب پیاز به ویژه زمان پوست گرفتن آن، برای به هوش آمدن فردی که سست یا بی هوش شده و همچنین برای رفع تشنج ، بسیار مفید است.

دیگر تحقیقات پزشکی نشان می دهد پیاز خام تنظیم کننده قند خون است و خوردن آن به هنگام سرماخوردگی یکی از عوامل موثر در بهبودی است چرا که حالت آنتی بیوتیک دارد و باکتری ها را از بین می برد اما در رابطه با ویتامین های این خوردنی اعجاز آمیز باید گفت : پیاز دارای ویتامین های A , B , C و همچنین دارای آهن ، گوگرد ، فسفر، کلسیم ، پتاسیم ، سدیم و ید می باشد که به هضم غذاهای نشاسته ای کمک می کند . از این رو می گویند با برنج پیاز بخورید همچنین وجود (( سیلیس )) در پیاز باعث می شود که استخوانها محکم و عضلات تقویت شود .

در پایان به معرفی از مقالاتی که توسط اینجانب و همکاران در ارتباط با سیر در مجلات علمی- پژوهشی به چاپ رسیده است  و منجر به ثبت اختراع شده است می پردازیم. 2مورد ثبت اختراع ضمیمه شده است.

1) Jafari H, Shaidi M, Gharebaghi R,Niakan M.R

 Evaluation the effect of choloroformic Garlic extract on reducing the temperature and inhibit the weight loss in infected rabbits with Salmonella Typhimurium. DANESHVAR No .40 Scientific-Research Journal of Shahed University 9^th year, Aug-Sep 2002 ISSN: 1028-318

2) Jafari H , Jalali Nadoshan M.R

 The effect of aq. Garlic extract on Salmonella Typhimurium induced intestinal pathologic changes in rabbit. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic plants Research Vol .19 No.41 ,2003 ISSN: 1735-0905

3) The effects of hydro alcoholic-extracts garlic on depression

Induced by reserpine in rats

Jahani Hashemi H, Jafari H, Abbasi E  , Momeni A, Esmaeily H, Naserpour T

Iranian Journal of Neurology, Vol.7, No.26 & 27, Summer & Autumn 2009, 527-534

4)Jafari H ,Alsharify M.A, Mosavi, M.E

      Investigation of Garlic aqueous extract effects on gr+ &  gr- bacteria and its comparison with number of antibiotics,(1988-1989).

5) Jafari H, Abbasi E,Miri S.R, Shahidi M.

Effect of garlic aq. Extract on rate &contraction power isolated atrium of male rat after administrated adrenalin. The journal of qazvin university of medical sciences No.25 spring 2003     ISSN : 1561-3666

کلام آخر

1 ) بهترین سیر در ایران سیر همدان است که بعد از سیر تبت بهترین در جهان است. نظر به اینکه معمولا"  هموطنان  به واسطه بوی سیر متاسفانه از مصرف آن امتناع می ور زند و چینی ها این مورد را میدانند  در زمین های زراعتی چین با استفاده از تکنولوژی مخصوص سیر بدون بو تهیه و به کشور ما صادر مینمایند. کاربران عزیز بدانند سیر چین وارد شده به ایران علیرغم زیبا بودن ظاهر آن خاصیت درمانی خوب ندارد. در انگلستان 3عدد سیر چینی در یک بسته 2 پوند فروخته میشود ؟؟؟؟؟ به نظر میرسد  سیر در کشور ما مظلوم واقع شده است.

سیر همدان یکی از انواع پرخاصیت سیر در کشورمان است. سیر شهرستان بهار تنها سیری است که خاصیت ضد سرطانی است. با خوردن سیر می توانیم در فصول سرد سال، بدن را در مقابل عفونتها ایمن کنیم.

سیر سفید همدان در بازارهای روسیه، قزاقزستان، ترکیه، امارات، مالزی، آلمان و... صادر می گردد. همچنین سیر سفید خشک همدان، طارم و آذر شهر به کشورهای عراق، قطر، کویت، عمان، بحرین و عربستان فروخته میشود.

                               

2) سیر  سرخ شده خاصیت سیر ترشی و سیر خام را ندارد . ثابت شده است که سیر ترشی 18 ماهه  بهترین اثر درمانی را دارد.

3) در سیر 32ماده وجود دارد که مهمترین آن  آلیسین. است و خواص درمانی آن به واسطه این ماده است و حرارت زیاد این ماده را از بین میبرد.

4) سیر و پیاز بهترین آنتی بیوتیک  هستند. اگر همراه با فراورده های گوشت ،کالباس پیاز و سیر نبود انگل های موجود در این فراورده ها انسان را با بیماری های میکربی و انگلی حاد و خطرناک مواجه می نمود. نام لاتین سیر گارلیک می باشد به امید آنکه در آینده آنتی بوتیک هایی از سیر (مثلا" گارلیسیلین) طراحی گردد.

5) خانواده هایی که مصرف سرانه سیر و پیاز آنها زیاد است کمتر راهی بیمارستان شده ، کمتر پول دارو میدهند و عمر بیشتری مینمایند.

6) حداقل روزهای تعطیل را از خوردن سیر غافل نمانم هرچند بوی سیر با مصرف چای خشک در دهان خیلی کم میشود.

بار خدایا  : میدانیم گه حکمت تو متعالی است ، کاری کن که روشنایی چشم هایمان را پشت پرده های مه آلود

اندوه از دست ندهیم.

بارالها:  بر آلامی که از آن شکایت می کنیم زیبا نگاه کن و یاری مان کن تا همانی باشیم که از خلقت مان برخود ببالیم .

             

              

---

نوشته شده در تاریخ شنبه شانزدهم بهمن ۱۳۹۵ توسط دکتر حسین جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه